Niedoskonały rynek

Czym jest niedoskonały rynek?

Rynek niedoskonały odnosi się do każdego rynku ekonomicznego, który nie spełnia rygorystycznych standardów hipotetycznego rynku doskonale lub wyłącznie konkurencyjnego. Konkurencja czysta lub doskonała to abstrakcyjna, teoretyczna struktura rynku, w której spełnia się szereg kryteriów. Ponieważ wszystkie rynki realne istnieją poza spektrum modelu konkurencji doskonałej, wszystkie rynki rzeczywiste można sklasyfikować jako rynki niedoskonałe.

Na niedoskonałym rynku indywidualni nabywcy i sprzedawcy mogą wpływać na ceny i produkcję, nie ma pełnego ujawnienia informacji o produktach i cenach, a także istnieją wysokie bariery wejścia lub wyjścia z rynku.

Rynek doskonały charakteryzuje się doskonałą konkurencją, równowagą rynkową oraz nieograniczoną liczbą kupujących i sprzedających.

Zrozumienie niedoskonałych rynków

Wszystkie rzeczywiste rynki są niedoskonałe. Tak więc na badanie rzeczywistych rynków zawsze wpływa konkurencja o udział w rynku, wysokie bariery wejścia i wyjścia, różne produkty i usługi, ceny ustalane przez twórców cen, a nie podaż i popyt, niedoskonałe lub niepełne informacje o produktach i cenach oraz niewielka liczba kupujących i sprzedających.

Na przykład handlowcy na rynku finansowym nie posiadają doskonałej lub nawet identycznej wiedzy na temat produktów finansowych. Handlowcy i aktywa na rynku finansowym nie są idealnie jednorodne. Nowe informacje nie są przesyłane natychmiast, a szybkość reakcji jest ograniczona.

Rozważając implikacje działalności gospodarczej, ekonomiści posługują się jedynie modelami konkurencji doskonałej . Taki termin niedoskonały rynek jest nieco mylący. Większość ludzi założy, że niedoskonały rynek jest głęboko wadliwy lub niepożądany. Jednak nie zawsze tak jest. Zakres niedoskonałości rynku jest tak szeroki, jak zakres wszystkich rzeczywistych rynków — niektóre są mniej lub bardziej wydajne niż inne.

Konsekwencje niedoskonałych rynków

Nie wszystkie niedoskonałości rynku są nieszkodliwe lub naturalne. Mogą powstać sytuacje, w których zbyt mało sprzedawców kontroluje zbyt dużą część jednolitego rynku lub gdy ceny nie dostosowują się odpowiednio do istotnych zmian warunków rynkowych. To z tych przypadków wywodzi się większość debaty ekonomicznej.

Niektórzy ekonomiści twierdzą, że wszelkie odstępstwa od modeli konkurencji doskonałej uzasadniają interwencję rządu w celu promowania zwiększonej wydajności produkcji lub dystrybucji. Takie interwencje mogą mieć formę polityki pieniężnej,. polityki fiskalnej lub regulacji rynku. Jednym z powszechnych przykładów takiego interwencjonizmu jest prawo antymonopolowe, które wyraźnie wywodzi się z teorii konkurencji doskonałej.

Rządy mogą również wykorzystywać opodatkowanie, kontyngenty, licencje i taryfy, aby pomóc w regulowaniu tak zwanych rynków doskonałych.

Inni ekonomiści twierdzą, że interwencja rządu nie zawsze jest konieczna, aby poprawić niedoskonałe rynki. Dzieje się tak dlatego, że polityka rządowa jest również niedoskonała, a podmioty rządowe mogą nie posiadać odpowiednich zachęt lub informacji do prawidłowej ingerencji. Wreszcie, wielu ekonomistów twierdzi, że interwencja rządu rzadko, jeśli w ogóle, jest uzasadniona na rynkach. Szkoły austriackie i chicagowskie w szczególności winią wiele niedoskonałości rynku za błędną interwencję rządu.

Rodzaje rynków niedoskonałych

Gdy przynajmniej jeden warunek idealnego rynku nie jest spełniony, może to prowadzić do niedoskonałego rynku. Każda branża ma jakąś formę niedoskonałości. Niedoskonałą konkurencję można znaleźć w następujących strukturach:

Monopol

Jest to struktura, w której jest tylko jeden (dominujący) sprzedawca. Produkty oferowane przez ten podmiot nie mają substytutów. Rynki te mają wysokie bariery wejścia i jednego sprzedawcę, który ustala ceny towarów i usług. Ceny mogą ulec zmianie bez powiadomienia konsumentów.

Oligopol

Ta struktura ma wielu kupujących, ale niewielu sprzedających. Tych kilku graczy na rynku może uniemożliwić wejście innym. Mogą wspólnie ustalać ceny lub, w przypadku kartelu, tylko jedna osoba przejmuje inicjatywę w ustalaniu ceny towarów i usług, podczas gdy pozostali podążają za nimi.

Konkurencja monopolistyczna

W konkurencji monopolistycznej jest wielu sprzedawców oferujących podobne produkty, których nie można zastąpić. Firmy konkurują ze sobą i są twórcami cen, ale ich indywidualne decyzje nie wpływają na inne.

Monopson i oligopsonia

Struktury te mają wielu sprzedawców, ale niewielu kupujących. W obu przypadkach nabywcą jest ten, który manipuluje cenami rynkowymi, grając przeciwko sobie firm.

Rynki niedoskonałe a rynki doskonałe

Rynki doskonałe charakteryzują się następującymi cechami:

• Nieograniczona liczba kupujących i sprzedających.

• Produkty identyczne lub zamienne.

• Brak barier wejścia lub wyjścia.

• Kupujący mają pełną informację o produktach i cenach.

• Firmy są cenobiorcami, co oznacza, że nie mają uprawnień do ustalania cen.

W rzeczywistości żaden rynek nie może mieć nieograniczonej liczby kupujących i sprzedających. Dobra ekonomiczne na każdym rynku są niejednorodne, a nie jednorodne, dopóki istnieje więcej niż jeden producent. Na niedoskonałym rynku preferowany jest zróżnicowany asortyment towarów i smaków.

Doskonałe rynki, choć niemożliwe do osiągnięcia, są przydatne, ponieważ pomagają nam przemyśleć logikę cen i bodźców ekonomicznych. Błędem jest jednak próba ekstrapolacji reguł konkurencji doskonałej na scenariusz z prawdziwego świata. Problemy logiczne pojawiają się od samego początku, a zwłaszcza fakt, że nie jest możliwe, aby żadna czysto konkurencyjna branża mogła osiągnąć stan równowagi z jakiejkolwiek innej pozycji. Konkurencję doskonałą można zatem założyć tylko teoretycznie – nigdy nie można jej osiągnąć dynamicznie.

Przegląd najważniejszych wydarzeń

• Rynki niedoskonałe charakteryzują się konkurencją o udział w rynku, wysokimi barierami wejścia i wyjścia, różnymi produktami i usługami oraz niewielką liczbą kupujących i sprzedających.

• Idealne rynki są teoretyczne i nie mogą istnieć w realnym świecie; wszystkie rynki świata rzeczywistego są rynkami niedoskonałymi.

• Rynki niedoskonałe nie spełniają rygorystycznych standardów hipotetycznego rynku doskonale lub czysto konkurencyjnego.

• Struktury rynkowe, które są sklasyfikowane jako niedoskonałe, obejmują monopole, oligopole, konkurencję monopolistyczną, monopsonie i oligopsonie.