IEP (funt irlandzki)

Jaki był IEP (funt irlandzki)?

IEP (funt irlandzki) był symbolem waluty walutowej (FX) dla funta irlandzkiego, narodowej waluty Irlandii do 2002 roku. Funt irlandzki składał się ze 100 pensów, nazywanych w języku irlandzkim pingin i często pojawiał się z symbol £ lub IR£, aby odróżnić go od innych walut, takich jak funt brytyjski. Irlandzki termin dla funta irlandzkiego to punt Éireannach.

Zrozumienie funta irlandzkiego

Waluta irlandzka sięga pierwszego tysiąclecia n.e., a następnie w 1800 r. nastąpił Akt Unii, który połączył Irlandię i Wielką Brytanię w jedno królestwo. Ten pierwszy funt irlandzki został w ten sposób zasymilowany z funtem brytyjskim.

Po utworzeniu Wolnego Państwa Irlandzkiego w 1922 r. handel z Wielką Brytanią nadal dominował w irlandzkiej gospodarce. Dlatego rząd nie widział potrzeby priorytetowego traktowania tworzenia nowej waluty. Dopiero w 1927 r. rząd irlandzki zaczął emitować swój własny funt irlandzki, ustalając go według parytetu brytyjskiego funta szterlinga. Rząd obiecał również pełną wymienialność na funta brytyjskiego (GBP) funta szterlinga.

Przez dziesięciolecia rząd irlandzki zarządzał swoją walutą za pośrednictwem izby walutowej. W 1942 r. ustawodawca uchwalił ustawę o utworzeniu Centralnego Banku Irlandii, ale po utworzeniu nowego organu monetarnego Irlandia zachowała swój IEP w stosunku 1:1 do funta szterlinga. Praktyka ta była kontynuowana nawet po tym, jak Irlandia wystąpiła ze Wspólnoty Narodów i ogłosiła się niepodległą republiką w 1948 roku. Kiedy funt szterling został zdewaluowany z powodu systemu z Bretton Woods w 1949 i ponownie w 1967, Irlandia nadal nie zmieniła swojej waluty.

Lata 70. były dekadą reform monetarnych w Irlandii. Najpierw była krajowa dziesiętność funta irlandzkiego, a następnie ustawa o banku centralnym z 1971 r. Ustawa ta delegowała nowe uprawnienia władzom monetarnym i ostatecznie doprowadziła do udziału Irlandii w Europejskim Mechanizmie Kursowym (ERM) w 1978 r. W 1979 r. formalne powiązanie z funtem brytyjskim zostało w końcu zerwane, a waluta została wprowadzona na wolny rynek.

Euro zastępuje funta irlandzkiego

Pomysł stworzenia jednej, paneuropejskiej waluty zaczął zyskiwać poparcie w 1986 roku, wraz z podpisaniem Jednolitego Aktu Europejskiego. To przygotowało grunt pod wolny rynek gospodarczy bez barier handlowych w Europie. Logicznym uzupełnieniem tego rynku bez granic byłaby jedna, jednocząca waluta.

Irlandia była jednym z pierwszych krajów, które przyjęły euro 1 stycznia 1999 r., ustalając wartość funta irlandzkiego w stosunku do euro na 0,787564 funta irlandzkiego. Przez trzy lata euro istniało jedynie jako wirtualna waluta do celów księgowych, zwana numeraire. Dopiero w styczniu 2002 r. obieg banknotów i monet euro w Irlandii rozpoczął się wraz z pozostałymi ówczesnymi krajami UE.

W pierwszych latach po wejściu do strefy euro pojawiły się obawy o lokalną inflację. Istnieją historie właścicieli firm pokazujących dwie równoległe ceny (tj. zarówno w IEP, jak i EUR) na swoje towary na sprzedaż. Była to próba sprawdzenia, czy ceny w nowej walucie wzrosły wraz z inflacją.

Według danych Banku Światowego Irlandia doświadczyła 0,94% rocznej stopy inflacji i odnotowała wzrost produktu krajowego brutto (PKB) o 5,5% od 2019 r., który jest najbardziej aktualnym rokiem dostępnych danych .

Przegląd najważniejszych wydarzeń

• Funt irlandzki (IEP) był narodową walutą Irlandii, która w 2002 roku została zastąpiona przez euro w ramach wspólnej unii walutowej UE, ustalając wartość 1 euro po kursie 0,787564 funta irlandzkiego.

• Sam funt irlandzki sięga pierwszego tysiąclecia n.e., kiedy Irlandia zjednoczyła się z Anglią.

• Od 1922 do 1979 r. Irlandia utrzymywała sztywny kurs 1 IEP do 1 GBP, po czym stała się swobodnie płynną walutą, aż do przejścia na EUR.