Pierwszy świat

Jaki jest pierwszy świat?

„Pierwszy świat”, termin opracowany podczas zimnej wojny w latach pięćdziesiątych, pierwotnie odnosił się do kraju, który był sprzymierzony ze Stanami Zjednoczonymi i innymi narodami zachodnimi w opozycji do ówczesnego Związku Radzieckiego i jego sojuszników.

Od upadku Związku Radzieckiego w 1991 r. znaczenie tego terminu w dużej mierze ewoluowało. Obecnie opisuje rozwinięty i uprzemysłowiony kraj, charakteryzujący się stabilnością polityczną i gospodarczą, demokracją, rządami prawa, gospodarką kapitalistyczną i wysokim standardem życia.

Zrozumienie pierwszego świata

Przykładami krajów pierwszego świata są Stany Zjednoczone, Kanada, Australia, Nowa Zelandia i Japonia. Kwalifikuje się również kilka krajów Europy Zachodniej, zwłaszcza Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Szwajcaria i kraje skandynawskie.

Sposoby definiowania krajów pierwszego świata mogą się różnić. Na przykład naród pierwszego świata można opisać jako sprzymierzony lub przyjazny z krajami zachodnimi lub z półkuli północnej; wysoce uprzemysłowiony; charakteryzujących się niskim wskaźnikiem ubóstwa i/lub wysoką dostępnością do nowoczesnych zasobów i infrastruktury.

Do zdefiniowania narodów pierwszego świata wykorzystano różne miary, w tym produkt krajowy brutto (PKB), produkt narodowy brutto (PNB), wskaźniki śmiertelności i wskaźniki alfabetyzacji. Wskaźnik Rozwoju Społecznego jest również wskaźnikiem tego, które kraje można zaklasyfikować jako posiadające status pierwszego świata.

ekonomicznego punktu widzenia kraje pierwszego świata mają zwykle stabilne waluty i solidne rynki finansowe,. co czyni je atrakcyjnymi dla inwestorów z całego świata. Choć mogą nie być czysto kapitalistyczne, gospodarki krajów pierwszego świata charakteryzują się wolnymi rynkami, prywatną przedsiębiorczością i prywatną własnością.

Zgodnie z oryginalnymi projektami sojuszu z czasów zimnej wojny, pierwszy świat złożony z USA, Europy Zachodniej i ich sojuszników. Drugim światem był tak zwany blok komunistyczny: Związek Radziecki, Chiny, Kuba i przyjaciele. Pozostałe narody, które nie są sprzymierzone z żadną z grup, zostały przydzielone do trzeciego świata — większość Afryki, Azji, Bliskiego Wschodu i Ameryki Łacińskiej. Definicja ta obejmuje jednak wiele krajów stabilnych gospodarczo, co nie pasuje do obecnie przyjętej definicji kraju trzeciego świata.

Krytyka pierwszego oznaczenia świata

Istnieją kontrowersje dotyczące używania terminu „pierwszy świat” do opisania zmodernizowanych, demokratycznych krajów w porównaniu z krajami rozwijającymi się i tymi z reżimami politycznymi, które nie są zgodne z narodami zachodnimi”. Może istnieć tendencja do używania tego wyrażenia jako sposobu na uszeregowanie niektórych narodów nad innymi pod względem znaczenia geopolitycznego. Takie odniesienia mogą prowadzić do napięć w stosunkach międzynarodowych, zwłaszcza gdy kraje rozwijające się starają się negocjować z tak zwanymi krajami pierwszego świata lub apelować do społeczności międzynarodowej o wsparcie ich spraw.

Nierzadko zdarza się, że kraje pierwszego świata naciskają na politykę międzynarodową, zwłaszcza gospodarczą, która będzie faworyzować ich przemysł i handel w celu ochrony lub zwiększenia ich bogactwa i stabilności. Może to obejmować wysiłki mające na celu wpłynięcie na decyzje podejmowane na takich forach jak ONZ czy Światowa Organizacja Handlu (WTO).

Wyznaczenie jako kraj pierwszego świata niekoniecznie oznacza, że kraj ma lokalny dostęp do pewnych dóbr luksusowych lub zasobów, na które jest zapotrzebowanie. Na przykład produkcja ropy naftowej jest podstawowym przemysłem w wielu krajach, które historycznie nie były uważane za kraje pierwszego świata. Na przykład Brazylia, wraz z innymi formami produkcji, dostarcza znaczne ilości ropy do ogólnej światowej podaży; jednak kraj jest uznawany za rozwijające się, uprzemysłowione państwo bardziej niż za kraj pierwszego świata.

We współczesnym żargonie „rozwinięty” lub „uprzemysłowiony” naród jest uważany za lepszy termin niż „kraj pierwszego świata”.

Przestarzały model

Można argumentować, że model podziału narodów na pierwszy, drugi lub trzeci świat reprezentuje archaiczną i przestarzałą perspektywę.

Od zakończenia zimnej wojny Stany Zjednoczone stały się jedynym supermocarstwem na świecie, a coraz więcej krajów przyjęło lub jest w trakcie przyjmowania demokracji i kapitalizmu w stylu amerykańskim. Kraje te nie są ani okropnie biedne, ani niezmiernie bogate; ich cechami definiującymi są rządy prawa i demokracja. W związku z tym byłoby sprzeczne z intuicją opisywanie ich pejoratywnym określeniem krajów „trzeciego świata”. Przykładami tego typu krajów są Brazylia i Indie.

Pierwotna definicja „pierwszego świata” jako kraju niezrównanego ze Stanami Zjednoczonymi doprowadziła również do pewnych dziwnych klasyfikacji całkiem zamożnych i zaawansowanych narodów. Bogata w ropę Arabia Saudyjska, która ma wyższy dochód na głowę mieszkańca niż Turcja, nadal często jest technicznie umieszczana na przykład jako kraj drugiego lub trzeciego świata – lub przynajmniej nie jest uznawana za kraj pierwszego świata.

Następnie pojawia się narastający problem nierówności majątkowych. Wysoki dochód na mieszkańca związany z pierwszym światem często przeczy skrajnie nierównomiernemu rozkładowi bogactwa w tych krajach. Kilka krajów pierwszego świata ma regiony dotknięte ubóstwem,. gdzie warunki są porównywalne z tymi w krajach rozwijających się. Na przykład mieszkańcom Appalachów i innych obszarów wiejskich Stanów Zjednoczonych często brakuje środków i środków niezbędnych do minimalnego standardu życia. Nawet w niektórych częściach dużych miast, takich jak południowa część Chicago czy północna dzielnica Milwaukee 53206, panują zubożone warunki.

##Przegląd najważniejszych wydarzeń

• Wiele krajów pierwszego świata ma pewne dane demograficzne, które są w skrajnym ubóstwie, które jest bardziej reprezentatywne dla krajów rozwijających się; inne kraje o statusie trzeciego świata są dość zamożne.

• Termin „pierwszy świat” był pierwotnie stosowany do krajów, które były sprzymierzone ze Stanami Zjednoczonymi i innymi narodami zachodnimi w opozycji do byłego Związku Radzieckiego.

• Niektórzy krytycy twierdzą, że koncepcja podziału narodów na trzy światy to perspektywa przestarzała.

• Kraje pierwszego świata często charakteryzują się dobrobytem, demokracją i stabilnością – zarówno polityczną, jak i gospodarczą.

• Wysoki wskaźnik alfabetyzacji, wolna przedsiębiorczość i rządy prawa to inne wspólne cechy charakterystyczne krajów pierwszego świata.

##FAQ

Dlaczego termin „Pierwszy świat” jest kontrowersyjny?

Pierwszy świat jest terminem problematycznym, ponieważ jest przestarzały. Ukuty po raz pierwszy podczas zimnej wojny, odnosił się do krajów, które były sojusznikami Stanów Zjednoczonych – głównie innych krajów zachodnich, w przeciwieństwie do krajów sprzymierzonych z byłym Związkiem Radzieckim. Ponieważ wskaźniki ekonomiczne użyte do zdefiniowania pierwszego świata różnią się w zależności od ich perspektywy, pierwszy świat może reprezentować niejasną koncepcję statusu ekonomicznego kraju. Na przykład, pomimo tego, że Arabia Saudyjska ma dochód na mieszkańca prawie równy dochodowi Portugalii, często jest uważana za kraj drugiego świata.

Co definiuje kraj pierwszego świata?

Nie ma uniwersalnego sposobu na zdefiniowanie kraju pierwszego świata. Często określa się je jako narody uprzemysłowione i demokratyczne. Cechom tym towarzyszą zazwyczaj stabilne waluty, zdrowe rynki finansowe i nowoczesna infrastruktura. Z powodu tych czynników kraje pierwszego świata często przyciągają bezpośrednie inwestycje zagraniczne i napływ kapitału.

Czym jest Pierwszy Świat?

Choć bardzo subiektywny, termin „pierwszy świat” składa się z krajów, które mogą mieć następujące cechy: stabilne demokracje, wysoki standard życia, gospodarki kapitalistyczne i stabilność gospodarcza. Inne miary, które można wykorzystać do wskazania krajów pierwszego świata, obejmują produkt krajowy brutto lub wskaźniki alfabetyzacji. Ogólnie rzecz biorąc, kraje, które można uznać za pierwszy świat, to między innymi Stany Zjednoczone, Japonia, Kanada i Australia.