Framboð Shock

Hvað eru framboðsáföll? Hvernig hafa þeir áhrif á verð?

Þegar eitthvað gerist til að breyta framboði vöru eða vöru hækkar verð hennar venjulega eða lækkar sem svar. Þetta ástand er þekkt sem framboðssjokk. Þetta er tímabundin röskun sem oft á sér stað án viðvörunar, vegna einstaks atburðar, eins og strandað olíuskip sem hindrar aðgang annarra skipa að verslunarleiðum, eða langtímavandamála eins og stríðs, viðskiptabanns eða heilsufars á heimsvísu. kreppa.

Þó setningin virðist neikvæð eru hagstæð framboðsáföll til staðar. Tæknibyltingar kynna ný kerfi eða nýjungar í hagkerfi og geta í raun lækkað verð. Við munum ræða hvort tveggja nánar hér að neðan.

Framboðsáföll útskýrð

Myndirnar hér að ofan sýna neikvæð og jákvæð framboðsáföll. Í báðum töflunum er jafnvægi tilgreint með punkti A, framleiðsla er tilgreind með X-ásnum og verð eru tilgreind með Y-ás. Myndin til vinstri sýnir hvernig neikvætt framboðsstuð færir framboðsferilinn til vinstri, frá línu AS1 til AS2. Með öðrum orðum, framleiðsla, eða magn af einhverju sem framleitt er, minnkar. Þegar þetta gerist, svo lengi sem enn er eftirspurn eftir vörunni, mun verð (P) hækka verulega.

Myndin til hægri sýnir hagstætt, eða jákvætt, framboðsáfall. Í þessari atburðarás færir jákvætt framboðsstuð framboðsferilinn til hægri (lína AS1 til AS2). Hér er framleiðslan aukin og þar með lækkar verðið.

Hvað er raunverulegt dæmi um jákvætt framboðssjokk?

Jákvætt framboðssjokk á sér stað þegar atburður er sem veldur því að framleiðsla vöru eða vöru eykst og verður því aðgengilegri fyrir fjöldamörkuðum. Dæmi um þetta gæti verið eins einfalt og hagstætt vaxtarskeið fyrir grænmeti eins og maís. Þegar veðurskilyrði eru rétt getur uppskeran verið umtalsvert meiri en venjulega. Jafnvel þótt eftirspurn eftir maís sé óbreytt, svo lengi sem framleiðsla aukist, mun verð á maís lækka.

Annað dæmi um jákvætt framboðsáfall hefur að gera með tækniiðnaðinum - í raun er þessi tegund kölluð tækniáfall. Uppgangur internetsins á tíunda áratugnum er eitt dæmi þar sem það olli hugmyndabreytingu bæði í því hvernig upplýsingar eru settar fram (þ.e. sólarhringsfréttahringurinn) og hvernig aðgangur er að upplýsingum (þ.e. í gegnum leitarvélar eins og Google). Þetta jákvæða framboðsáfall gerði þekkingu í raun lýðræðislegt og gerði hana aðgengilega samstundis og með litlum tilkostnaði.

Önnur dæmi um tækniáföll eru færibandsframleiðsluaðferðin sem bílaframleiðandinn Henry Ford hafði frumkvæði að, auk annarra framfara sem gerðar voru í iðnbyltingunni.

Hvað er dæmi um neikvætt framboðssjokk?

Hráolía er oft gripin í krosshár pólitískrar spennu og tilefnislaus innrás Rússa í Úkraínu í febrúar 2022 reyndist ekkert öðruvísi. Þetta atvik – og fordæming í kjölfarið frá löndum um allan heim – leiddi til viðskiptabanns á rússneska hráolíu. Rússland er annar stærsti útflytjandi jarðolíu í heimi og fyrir vikið hækkaði verð á tunnu um meira en 40%, úr 73 dali á tunnu í janúar 2022 í yfir 105 dali á tunnu í mars 2022.

Annað dæmi um neikvætt framboðsáfall hafði að gera með hálfleiðaraskorti sem hrjáði tækni- og bílaiðnaðinn á meðan COVID-19 heimsfaraldurinn stóð yfir. Lækkandi verð á minnisflögum 2018 og 2019 hafði dregið verulega úr framleiðslu. Þegar allt alþjóðlegt vinnuafl fór yfir í að vinna í fjarvinnu meðan á „vertu heima“ pöntunum frá mars-júní 2020 jókst eftirspurn eftir þessum flögum og verð hækkaði um allt að 20%.

Hvað er ekki framboðssjokk?

Fólk gæti haldið að þegar seðlabanki, eins og Seðlabanki Seðlabankans,. eykur peningaframboðið, komi fram jákvætt framboðsáfall. Seðlabankinn getur stefnt að því að bæta lausafjárstöðu markaðarins með því að lækka vexti eða grípa til magnbundinna íhlutunaraðgerða og auðvelda íbúðareigendum þannig að fá húsnæðislán eða banka að veita lán vegna lægri bindiskyldu. Hins vegar, þó að þessar aðgerðir séu tímabundnar og efli hagkerfið, hafa þær afleiðingar til lengri tíma, sem hafa áhrif á verð, laun og að lokum kaupmátt neytenda.

Framboðsáföll eins og vandi Ever Given, olíuflutningaskipsins sem strandaði og olli lokun eins báts á Súez-skurðinn í júlí 2021, gerast í raun, en þau hafa ekki langtímaáhrif á atvinnu eða framleiðslu. Hins vegar geta varanleg framboðsáföll, eins og hugmyndabreytingar eða strangari lög og reglur, haft áhrif á hagkerfið í heild. Það er undir seðlabanka komið að nota tæki sem hann hefur yfir að ráða til að berjast gegn framboðsáföllum áður en þau hafa áhrif á hagvöxt og leiða til hrikalegra langtímaafleiðinga, eins og samdráttar.

Hvað veldur framboðsáföllum?

Allar truflanir, hvort sem þær eru af mannavöldum, eins og stríð, hryðjuverk, eða landfræðilegur atburður, eða náttúruleg, eins og jarðskjálfti, fellibylur eða þurrkar, getur verið drifkrafturinn á bak við framboðsáfall. Þessi röskun hefur áhrif á framleiðsluvefinn milli fyrirtækis og birgja þess, sem getur haft áhrif á margar af algengustu vörum heims. Þessi vefur er þekktur sem aðfangakeðjan.

Hver eru áhrif framboðsáfalla?

Framboðsáföll geta verið tímabundin, en miðað við heildareftirspurn geta þau oft leitt til stórkostlegrar hækkunar eða lækkunar á verði. Jákvæð framboðsáföll valda því að verð lækkar á meðan neikvæð framboðsáföll senda verð til himins.

Hvernig lagar þú framboðsáföll?

Í orðatiltækinu segir „tíminn læknar öll sár,“ en þegar kemur að framboðsáföllum búast neytendur við að seðlabankar og valdhafar bregðist hratt við til að finna lausn. Seðlabankar geta hækkað eða lækkað vexti og reynt aðrar aðgerðir til að auka hagvöxt eða draga úr atvinnuleysi. Þó að það sé ekkert auðvelt svar er mikilvægt að muna að eðli framboðsáfalls er tímabundið og vonandi að það endist ekki lengi.

Hápunktar

Jákvætt framboðssjokk eykur framleiðslu sem veldur því að verð lækkar, en neikvætt framboðssjokk dregur úr framleiðslu sem veldur því að verð hækkar.
Hráolía er vara sem er talin viðkvæm fyrir neikvæðum framboðsáföllum vegna óstöðugra staðsetningar í Miðausturlöndum.
Framboðsáföll geta skapast vegna hvers kyns óvæntra atburða sem takmarka framleiðslu eða trufla aðfangakeðjuna, eins og náttúruhamfarir eða landfræðilega atburði.
Framboðssjokk er óvænt atvik sem breytir framboði vöru eða vöru, sem leiðir til skyndilegrar verðbreytingar.

Algengar spurningar

Hvers vegna gætu framboðsáföll leitt til skömmtunar?

Þegar eftirspurn er meiri en framboð, því af skornum skammti sem vara eða vara er, því hærra verður verð hennar. Yfirvald getur reynt að vernda auðlindir með því að dreifa notkun þeirra yfir ákveðið tímabil, sem er þekkt sem skömmtun.

Stuðla framboðsáföll til stagflation?

Já. Stagflation er sérstaklega viðbjóðsleg blanda af verðbólgu og miklu atvinnuleysi, auk einstaks atburðar, eins og stríðs eða viðskiptabanns, sem gerir það ótrúlega erfitt fyrir seðlabanka að stjórna. Sjálft hugtakið er blanda af orðunum „verðbólga“ og „stöðnun“.

Eru framboðsáföll tengd verðbólgu?

Ekki alltaf. Verðbólga þýðir einfaldlega tímabil hækkandi verðlags. Uppskerubrestur og aðrar náttúruhamfarir geta haft áhrif á matvælaverð; en þegar hagfræðingar mæla verðbólgu eru þeir í raun að tala um kjarnaverðbólgu, sem er vísitala neysluverðs að frádregnum matar- og orkuverði, þar sem hún er svo oft sveiflukennd.