자기회귀 통합 이동 평균(ARIMA)
์๊ธฐํ๊ท ํตํฉ ์ด๋ ํ๊ท (ARIMA)์ด๋ ๋ฌด์์ ๋๊น?
์๊ธฐํ๊ท ํตํฉ ์ด๋ ํ๊ท (ARIMA)์ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ๋ฅผ ๋ ์ ์ดํดํ๊ฑฐ๋ ๋ฏธ๋ ์ถ์ธ๋ฅผ ์์ธกํ๋ ํต๊ณ ๋ถ์ ๋ชจ๋ธ์ ๋๋ค.
ํต๊ณ ๋ชจ๋ธ์ ๊ณผ๊ฑฐ ๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋ฏธ๋ ๊ฐ์ ์์ธกํ๋ ๊ฒฝ์ฐ ์๊ธฐ ํ๊ท์ ์ ๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, ARIMA ๋ชจ๋ธ์ ๊ณผ๊ฑฐ ์ค์ ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ฃผ์์ ๋ฏธ๋ ๊ฐ๊ฒฉ์ ์์ธกํ๊ฑฐ๋ ๊ณผ๊ฑฐ ๊ธฐ๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ์ฌ์ ์์ต์ ์์ธกํ๋ ค๊ณ ํ ์ ์์ต๋๋ค.
์๊ธฐํ๊ท ํตํฉ ์ด๋ ํ๊ท (ARIMA) ์ดํดํ๊ธฐ
์๊ธฐํ๊ท ํตํฉ ์ด๋ ํ๊ท ๋ชจ๋ธ์ ๋ค๋ฅธ ๋ณํํ๋ ๋ณ์์ ๋นํด ํ ์ข ์ ๋ณ์์ ๊ฐ๋๋ฅผ ์ธก์ ํ๋ ํ๊ท ๋ถ์ ์ ํ ํํ์ ๋๋ค. ์ด ๋ชจ๋ธ์ ๋ชฉํ๋ ์ค์ ๊ฐ์ด ์๋ ๊ณ์ด์ ๊ฐ ๊ฐ์ ์ฐจ์ด๋ฅผ ์กฐ์ฌํ์ฌ ๋ฏธ๋ ์ฆ๊ถ ๋๋ ๊ธ์ต ์์ฅ ์์ง์์ ์์ธกํ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค.
ARIMA ๋ชจ๋ธ์ ๊ฐ ๊ตฌ์ฑ ์์๋ฅผ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์์ฝํ์ฌ ์ดํดํ ์ ์์ต๋๋ค.
์๋ํ๊ท(AR) : ์์ฒด์ ์ผ๋ก ์ง์ฐ๋๊ฑฐ๋ ์ด์ ๊ฐ์ผ๋ก ํ๊ทํ๋ ๋ณํํ๋ ๋ณ์๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ ๋ชจ๋ธ์ ๋ํ๋ ๋๋ค.
**ํตํฉ(I):**์ ์๊ณ์ด์ด ์ ์์ด ๋๋๋ก ํ์ฉํ๋ ์์ ๊ด์ธก์น์ ์ฐจ๋ถ์ ๋ํ๋ ๋๋ค(์ฆ, ๋ฐ์ดํฐ ๊ฐ์ด ๋ฐ์ดํฐ ๊ฐ๊ณผ ์ด์ ๊ฐ ๊ฐ์ ์ฐจ์ด๋ก ๋์ฒด๋จ).
์ด๋ ํ๊ท (MA) : ๊ด์ธก์น์ ์ง์ฐ ๊ด์ธก์น์ ์ ์ฉ๋ ์ด๋ ํ๊ท ๋ชจ๋ธ์ ์์ฐจ ์ค์ฐจ ๊ฐ์ ์ข ์์ฑ์ ํตํฉํฉ๋๋ค.
ARIMA ๋งค๊ฐ๋ณ์
ARIMA์ ๊ฐ ๊ตฌ์ฑ์์๋ ํ์ค ํ๊ธฐ๋ฒ์ด ์๋ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ก ๊ธฐ๋ฅํฉ๋๋ค. ARIMA ๋ชจ๋ธ์ ๊ฒฝ์ฐ ํ์ค ํ๊ธฐ๋ฒ์ p, d ๋ฐ q๊ฐ ์๋ ARIMA์ด๋ฉฐ, ์ฌ๊ธฐ์ ์ ์ ๊ฐ์ ์ฌ์ฉ๋ ARIMA ๋ชจ๋ธ ์ ํ์ ๋ํ๋ด๋ ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ฅผ ๋์ฒดํฉ๋๋ค. ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํ ์ ์์ต๋๋ค.
p: ๋ชจ๋ธ์ ์ง์ฐ ๊ด์ฐฐ ์ ์ง์ฐ ์์๋ผ๊ณ ๋ ํฉ๋๋ค.
d: ์์ ๊ด์ธก๊ฐ์ด ์ฐจ์ด๊ฐ ๋๋ ํ์. ์ฐจ์ด์ ์ ๋๋ผ๊ณ ๋ ํฉ๋๋ค.
q: ์ด๋ ํ๊ท ์ฐฝ์ ํฌ๊ธฐ ์ด๋ ํ๊ท ์ ์ฐจ์๋ผ๊ณ ๋ ํฉ๋๋ค.
๋ค์ด ์ ํ ํ๊ท ๋ชจ๋ธ์๋ ํญ์ ์์ ์ ํ์ด ํฌํจ๋ฉ๋๋ค. ๋งค๊ฐ๋ณ์๋ก ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ 0 ๊ฐ์ ํน์ ๊ตฌ์ฑ ์์๋ฅผ ๋ชจ๋ธ์ ์ฌ์ฉํด์๋ ์ ๋๋ค๋ ์๋ฏธ์ ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ฐฉ์์ผ๋ก ARIMA ๋ชจ๋ธ์ ARMA ๋ชจ๋ธ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ํํ๊ฑฐ๋ ๋จ์ํ AR, I ๋๋ MA ๋ชจ๋ธ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์ํํ๋๋ก ๊ตฌ์ฑํ ์ ์์ต๋๋ค.
ARIMA ๋ชจ๋ธ์ ๋ณต์กํ๊ณ ๋งค์ฐ ํฐ ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ์์ ๊ฐ์ฅ ์ ์๋ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ปดํจํฐ ์๊ณ ๋ฆฌ์ฆ๊ณผ ๊ธฐ๊ณ ํ์ต ๊ธฐ์ ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ณ์ฐํฉ๋๋ค.
์๊ธฐํ๊ท ํตํฉ ์ด๋ ํ๊ท (ARIMA) ๋ฐ ์ ์์ฑ
์๊ธฐํ๊ท ํตํฉ ์ด๋ ํ๊ท ๋ชจ๋ธ์์ ๋ฐ์ดํฐ๋ ๊ณ ์ ์ํ๋ก ๋ง๋ค๊ธฐ ์ํด ์ฐจ์ด๊ฐ ๋ฉ๋๋ค. ์ ์์ฑ์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ ๋ชจ๋ธ์ ์๊ฐ์ด ์ง๋จ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฐ์ดํฐ์ ๋ถ๋ณ์ฑ์ด ์์์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ ๋ชจ๋ธ์ ๋๋ค. ๋๋ถ๋ถ์ ๊ฒฝ์ ๋ฐ ์์ฅ ๋ฐ์ดํฐ๋ ์ถ์ธ๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ฃผ๋ฏ๋ก ์ฐจ๋ถ์ ๋ชฉ์ ์ ์ถ์ธ ๋๋ ๊ณ์ ์ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ์ ๊ฑฐํ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค.
๊ณ์ ์ฑ ๋๋ ๋ฐ์ดํฐ๊ฐ 1๋ ๋์ ๋ฐ๋ณต๋๋ ๊ท์น์ ์ด๊ณ ์์ธก ๊ฐ๋ฅํ ํจํด์ ๋ํ๋ด๋ ๊ฒฝ์ฐ ํ๊ท ๋ชจ๋ธ์ ๋ถ์ ์ ์ธ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ์ ์์ต๋๋ค. ์ถ์ธ๊ฐ ๋ํ๋๊ณ ์ ์์ฑ์ด ๋ถ๋ช ํ์ง ์์ ๊ฒฝ์ฐ ํ๋ก์ธ์ค ์ ๋ฐ์ ๊ฑธ์ณ ๋ง์ ๊ณ์ฐ์ ํจ์จ์ ์ผ๋ก ์ํํ ์ ์์ต๋๋ค.
์ผํ์ฑ ์ถฉ๊ฒฉ์ ๋ฏธ๋์ ARIMA ๋ชจ๋ธ์ ํ์ ๊ฐ์น์ ๋ฌดํํ ์ํฅ์ ๋ฏธ์นฉ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ธ์ต ์๊ธฐ์ ์ ์ฐ์ ์ค๋๋ ์ ์๊ธฐํ๊ท ๋ชจ๋ธ์ ๊ทธ๋๋ก ๋จ์ ์์ต๋๋ค.
ํน๋ณ ๊ณ ๋ ค ์ฌํญ
ARIMA ๋ชจ๋ธ์ ๊ณผ๊ฑฐ ๊ฐ์น๊ฐ ํ์ฌ ๋๋ ๋ฏธ๋ ๊ฐ์น์ ์ฝ๊ฐ์ ์์ฌ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ค๋ ๊ฐ์ ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํฉ๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, ARIMA ๋ชจ๋ธ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์ฃผ๊ฐ๋ฅผ ์์ธกํ๋ ํฌ์์๋ ํด๋น ์ฃผ์์ ์๋ก์ด ๊ตฌ๋งค์์ ํ๋งค์๊ฐ ์ฆ๊ถ์ ๋ํด ์ผ๋ง๋ฅผ ์ ์ํ๊ฑฐ๋ ์๋ฝํ ์ง ๊ฒฐ์ ํ ๋ ์ต๊ทผ ์์ฅ ๊ฑฐ๋์ ์ํฅ์ ๋ฐ๋๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํฉ๋๋ค.
์ด ๊ฐ์ ์ ๋ง์ ์ํฉ์์ ์ ์ง๋์ง๋ง ํญ์ ๊ทธ๋ฐ ๊ฒ์ ์๋๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, 2008๋ ๊ธ์ต ์๊ธฐ ์ด์ ๋ช ๋ ๋์ ๋๋ถ๋ถ์ ํฌ์์๋ ๋ง์ ๊ธ์ต ํ์ฌ๊ฐ ๋ณด์ ํ๊ณ ์๋ ๋ชจ๊ธฐ์ง ๋ด๋ณด๋ถ ์ฆ๊ถ (MBS) ์ ๋๊ท๋ชจ ํฌํธํด๋ฆฌ์ค๊ฐ ์ด๋ํ๋ ์ํ์ ์ธ์ํ์ง ๋ชปํ์ต๋๋ค .
๊ทธ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ํฌ์์๊ฐ ๋ฏธ๊ตญ ๊ธ์ต์ฃผ์ ์ฑ๊ณผ๋ฅผ ์์ธกํ๊ธฐ ์ํด ์๊ธฐํ๊ท ๋ชจ๋ธ์ ์ฌ์ฉํ๋ค๋ฉด ํด๋น ์นํฐ์ ์ฃผ๊ฐ๊ฐ ์ง์์ ์ผ๋ก ์์ ๋๊ฑฐ๋ ์์นํ๋ ์ถ์ธ๋ฅผ ์์ธกํ ์ถฉ๋ถํ ์ด์ ๊ฐ ์์์ ๊ฒ์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋ง์ ๊ธ์ต ๊ธฐ๊ด์ด ์๋ฐํ ๋ถ๊ดด์ ์ํ์ ์ฒํด ์๋ค๋ ์ฌ์ค์ด ๋์ค์๊ฒ ์๋ ค์ง๋ฉด์ ํฌ์์๋ค์ ๊ฐ์๊ธฐ ์ด๋ฌํ ์ฃผ์์ ์ต๊ทผ ๊ฐ๊ฒฉ์ ๋ ๊ด์ฌ์ ๊ฐ๊ฒ ๋์๊ณ ๊ทผ๋ณธ์ ์ธ ์ํ ๋ ธ์ถ์ ํจ์ฌ ๋ ๊ด์ฌ์ ๊ฐ๊ฒ ๋์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์์ฅ์ ๊ธ์ต์ฃผ๋ฅผ ํจ์ฌ ๋ ๋ฎ์ ์์ค์ผ๋ก ๋น ๋ฅด๊ฒ ์ฌํ๊ฐํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ์๊ธฐํ๊ท ๋ชจ๋ธ์ ์์ ํ ํผ๋์ค๋ฝ๊ฒ ๋ง๋ค ์ ์์ต๋๋ค.
์์ฃผ ๋ฌป๋ ์ง๋ฌธ
ARIMA๋ ๋ฌด์์ ์ฌ์ฉ๋ฉ๋๊น?
ARIMA๋ ๊ณผ๊ฑฐ ์๊ณ์ด์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋ฏธ๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์์ธกํ๊ฑฐ๋ ์์ธกํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋๋ค. ๊ณผ๊ฑฐ ๋ฐ์ดํฐ ํฌ์ธํธ๊ฐ ๋ฏธ๋ ๋ฐ์ดํฐ ํฌ์ธํธ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์ง๋ ฌ ์๊ด์ ํต๊ณ์ ๊ฐ๋ ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํฉ๋๋ค.
์๊ธฐํ๊ท ๋ชจ๋ธ๊ณผ ์ด๋ ํ๊ท ๋ชจ๋ธ์ ์ฐจ์ด์ ์ ๋ฌด์์ธ๊ฐ์?
ARIMA๋ ์๊ธฐํ๊ท ๊ธฐ๋ฅ๊ณผ ์ด๋ ํ๊ท ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ฒฐํฉํฉ๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, AR(1) ์๊ธฐํ๊ท ํ๋ก์ธ์ค๋ ํ์ฌ ๊ฐ์ด ์ง์ ๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ๋ ํ๋ก์ธ์ค์ด๊ณ AR(2) ํ๋ก์ธ์ค๋ ํ์ฌ ๊ฐ์ด ์ด์ ๋ ๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ๋ ํ๋ก์ธ์ค์ ๋๋ค. ์ด๋ ํ๊ท ์ ์ด์์น์ ์ํฅ์ ์ํํ๊ธฐ ์ํด ์ ์ฒด ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ์ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ํ์ ์งํฉ์ ๋ํ ์ผ๋ จ์ ํ๊ท ์ ์์ฑํ์ฌ ๋ฐ์ดํฐ ํฌ์ธํธ๋ฅผ ๋ถ์ํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ ๊ณ์ฐ์ ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ธฐ์ ์กฐํฉ์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ARIMA ๋ชจ๋ธ์ ์์ธก์ ํ ๋ ์ถ์ธ, ์ฃผ๊ธฐ, ๊ณ์ ์ฑ ๋ฐ ๊ธฐํ ๋น์ ์ ์ ํ์ ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ์ ์์ต๋๋ค.
ARIMA ์์ธก์ ์ด๋ป๊ฒ ์๋ํฉ๋๊น?
ARIMA ์์ธก์ ๊ด์ฌ ๋ณ์์ ๋ํ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ์ฐ๊ฒฐํ์ฌ ์ํ๋ฉ๋๋ค. ํต๊ณ ์ํํธ์จ์ด๋ ๋ฐ์ดํฐ์ ์ ์ฉํ ์ ์ ํ ์์ฐจ ์ ๋๋ ์ฐจ๋ถ์ ์์ ์๋ณํ๊ณ ์ ์์ฑ์ ํ์ธํฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ฐ ๋ค์ ๋ค์ค ์ ํ ํ๊ท ๋ชจ๋ธ๊ณผ ์ ์ฌํ๊ฒ ํด์๋๋ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์ถ๋ ฅํฉ๋๋ค.
##ํ์ด๋ผ์ดํธ
ARIMA(Autoregressive ํตํฉ ์ด๋ ํ๊ท ) ๋ชจ๋ธ์ ๊ณผ๊ฑฐ ๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ๋ฏธ๋ ๊ฐ์ ์์ธกํฉ๋๋ค.
ARIMA๋ ์์ฐจ ์ด๋ ํ๊ท ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์๊ณ์ด ๋ฐ์ดํฐ๋ฅผ ๋งค๋๋ฝ๊ฒ ํฉ๋๋ค.
๋ฏธ๋์ ์ ๊ฐ์ฆ๊ถ ๊ฐ๊ฒฉ์ ์์ธกํ๊ธฐ ์ํ ๊ธฐ์ ์ ๋ถ์์ ๋๋ฆฌ ์ฌ์ฉ๋ฉ๋๋ค.
์๊ธฐํ๊ท ๋ชจ๋ธ์ ๋ฏธ๋๊ฐ ๊ณผ๊ฑฐ์ ์ ์ฌํ ๊ฒ์ด๋ผ๊ณ ์์์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํฉ๋๋ค.
๋ฐ๋ผ์ ๊ธ์ต ์๊ธฐ๋ ๊ธ๊ฒฉํ ๊ธฐ์ ๋ณํ์ ์๊ธฐ์ ๊ฐ์ ํน์ ์์ฅ ์ํฉ์์๋ ๋ถ์ ํ์ฑ์ด ์ ์ฆ๋ ์ ์์ต๋๋ค.