Efekt nadrabiania zaległości

Jaki jest efekt doganiania?

Efekt doganiania to teoria, zgodnie z którą wszystkie gospodarki w końcu dojdą do konwergencji pod względem dochodu na mieszkańca,. ze względu na obserwację, że gospodarki słabo rozwinięte mają tendencję do szybszego wzrostu niż gospodarki bogatsze. Innymi słowy, mniej zamożne gospodarki dosłownie „dogonią” gospodarki silniejsze. Efekt doganiania nazywany jest również teorią konwergencji.

Zrozumienie efektu doganiania

Efekt doganiania, czyli teoria konwergencji, opiera się na kilku kluczowych ideach.

Jednym z nich jest prawo malejących zysków krańcowych — idea, że gdy kraj inwestuje i czerpie zyski, kwota uzyskana z inwestycji ostatecznie spadnie wraz ze wzrostem poziomu inwestycji. Za każdym razem, gdy jakiś kraj inwestuje, zyskuje z tej inwestycji nieco mniej. Tak więc zwroty z inwestycji kapitałowych w krajach bogatych w kapitał nie są tak duże, jak w krajach rozwijających się.

Potwierdza to empiryczna obserwacja, że bardziej rozwinięte gospodarki mają tendencję do wolniejszego, choć bardziej stabilnego tempa wzrostu niż kraje słabiej rozwinięte. Według Banku Światowego kraje o wysokich dochodach odnotowały w 2019 r. średnio 1,6% wzrostu produktu krajowego brutto (PKB), w porównaniu z 3,6% w krajach o średnich dochodach i 4,0% wzroście PKB w krajach o niskich dochodach.

Kraje słabo rozwinięte mogą również być w stanie doświadczyć szybszego wzrostu, ponieważ mogą powielać metody produkcji, technologie i instytucje krajów rozwiniętych. Jest to również znane jako przewaga drugiego gracza. Ponieważ rynki rozwijające się mają dostęp do technologicznego know-how krajów rozwiniętych, często doświadczały one szybkiego tempa wzrostu.

Ograniczenia efektu doganiania

Chociaż kraje rozwijające się mogą odnotować szybszy wzrost gospodarczy niż kraje bardziej zaawansowane gospodarczo, ograniczenia wynikające z braku kapitału mogą znacznie zmniejszyć zdolność krajów rozwijających się do nadrobienia zaległości. Historycznie rzecz biorąc, niektóre kraje rozwijające się odnosiły duże sukcesy w zarządzaniu zasobami i zabezpieczaniu kapitału w celu efektywnego zwiększania produktywności gospodarczej ; nie stało się to jednak normą w skali globalnej.

Ekonomista Moses Abramowitz pisał o ograniczeniach efektu doganiania. Powiedział, że aby kraje mogły skorzystać z efektu doganiania, musiałyby rozwinąć i wykorzystać to, co nazwał „zdolnościami społecznymi”. Należą do nich zdolność do absorbowania nowych technologii, przyciągania kapitału i uczestniczenia w światowych rynkach. Oznacza to, że jeśli technologia nie jest przedmiotem swobodnego handlu lub jest zbyt droga, efekt doganiania nie wystąpi.

Istotną rolę odgrywa również przyjęcie wysokiej jakości instytucji, zwłaszcza w odniesieniu do handlu międzynarodowego. Według badania podłużnego przeprowadzonego przez ekonomistów Jeffreya Sachsa i Andrew Warnera, krajowa polityka gospodarcza dotycząca wolnego handlu i otwartości wiąże się z szybszym wzrostem. Badając 111 krajów w latach 1970-1989, naukowcy odkryli, że w krajach uprzemysłowionych stopa wzrostu na mieszkańca wynosiła 2,3% rocznie, podczas gdy kraje rozwijające się z polityką otwartego handlu miały stopę 4,5%, a kraje rozwijające się z bardziej protekcjonistyczną i zamkniętą polityką gospodarczą . miał tempo wzrostu tylko 2%.

Inną poważną przeszkodą dla efektu doganiania jest to, że dochód na mieszkańca jest nie tylko funkcją PKB, ale także wzrostu populacji kraju. Kraje słabiej rozwinięte mają zwykle wyższy wzrost liczby ludności niż gospodarki rozwinięte. Według danych Banku Światowego za 2019 r., kraje bardziej rozwinięte ( członkowie OECD ) doświadczyły średniego wzrostu liczby ludności o 0,5%, podczas gdy kraje najsłabiej rozwinięte sklasyfikowane przez ONZ miały średnio 2,3% wzrostu populacji.

Przykład efektu doganiania

W latach 1911-1940 Japonia była najszybciej rozwijającą się gospodarką na świecie. Skolonizowała i intensywnie inwestowała w swoich sąsiadach w Korei Południowej i na Tajwanie, przyczyniając się również do ich wzrostu gospodarczego. Jednak po drugiej wojnie światowej gospodarka Japonii legła w gruzach.

W latach pięćdziesiątych kraj odbudował zrównoważone środowisko dla wzrostu gospodarczego i zaczął importować maszyny i technologię ze Stanów Zjednoczonych. W okresie od 1960 do początku lat 80. osiągnęła niewiarygodne tempo wzrostu.

Nawet gdy gospodarka Japonii posuwała się naprzód, gospodarka Stanów Zjednoczonych, która była źródłem większości japońskich fundamentów infrastrukturalnych i przemysłowych, szła naprzód. Następnie pod koniec lat 70., kiedy japońska gospodarka znalazła się w pierwszej piątce na świecie, tempo jej wzrostu uległo spowolnieniu.

Gospodarki Tygrysów Azjatyckich,. których używa się do opisania szybkiego wzrostu gospodarek Azji Południowo-Wschodniej, podążały podobną trajektorią, wykazując szybki wzrost gospodarczy w początkowych latach ich rozwoju, a następnie bardziej umiarkowane (i malejące) tempo wzrostu w miarę jak gospodarka przechodzi z etapu rozwijającego się do etapu rozwoju.

Przegląd najważniejszych wydarzeń

Kraje rozwijające się mogą wzmocnić efekt nadrabiania zaległości, otwierając swoją gospodarkę na wolny handel i rozwijając „zdolności społeczne” lub zdolność do wchłaniania nowych technologii, przyciągania kapitału i uczestniczenia w rynkach globalnych.
Opiera się na prawie malejących przychodów krańcowych, zastosowanym do inwestycji na poziomie krajowym, oraz na empirycznej obserwacji, że w miarę dojrzewania gospodarki tempo wzrostu ma tendencję do zwalniania.
Efekt doganiania to teoria, że gospodarki rozwijające się dogonią bardziej rozwinięte gospodarki pod względem dochodu na mieszkańca.