efnahagsbata

Hvað er efnahagsbati?

Efnahagsbati er hagsveiflustig í kjölfar samdráttar sem einkennist af viðvarandi batnandi atvinnustarfsemi. Venjulega, á meðan efnahagsbati stendur yfir, vex verg landsframleiðsla (VLF), tekjur hækka og atvinnuleysi minnkar þegar hagkerfið tekur við sér.

Á meðan efnahagsbati stendur yfir fer hagkerfið í gegnum aðlögunarferli og aðlögun að nýjum aðstæðum, þar á meðal þá þætti sem hrundu af stað samdrættinum í fyrsta lagi og nýjar stefnur og reglur sem stjórnvöld og seðlabankar hafa innleitt til að bregðast við samdrættinum.

Vinnuafl, fjárfestingarvörur og aðrar framleiðsluauðlindir sem voru bundnar í fyrirtækjum sem brugðust og fóru undir í samdrættinum eru endurráðin í nýja starfsemi þar sem atvinnulausir starfsmenn finna ný störf og fallin fyrirtæki eru keypt upp eða skipt upp af öðrum. Bati er hagkerfi sem læknar sig sjálft af tjóninu og það setur grunninn fyrir nýja útrás.

Skilningur á efnahagsbata

Markaðshagkerfi upplifa hæðir og lægðir af ýmsum ástæðum. Hagkerfi geta orðið fyrir áhrifum af alls kyns þáttum, þar á meðal byltingum, fjármálakreppum og alþjóðlegum áhrifum. Stundum geta þessar breytingar á mörkuðum tekið á sig mynstur sem hægt er að líta á sem eins konar bylgju eða hringrás, með sérstökum stigum þenslu eða uppsveiflu, hámarki sem leiðir til einhverrar efnahagskreppu, samdráttar og bata í kjölfarið.

Efnahagsbati á sér stað eftir samdrátt þar sem hagkerfið lagar sig og endurheimtir hluta af hagnaðinum sem tapast í samdrættinum. Hagkerfið færist síðan að lokum yfir í sanna þenslu þegar hagvöxtur hraðar og landsframleiðsla fer í átt að nýju hámarki.

Ekki er hvert tímabil hægs vaxtar eða jafnvel samdráttar nógu alvarlegt til að hægt sé að kalla það samdrátt. Í Bandaríkjunum er algengasta þumalputtareglan fyrir samdrætti ef það eru tveir ársfjórðungar í röð með neikvæðum hagvexti.

Bataferlið

Í samdrætti falla mörg fyrirtæki og hætta rekstri, og mörg þeirra sem lifa af skera niður starfsemi til að draga úr kostnaði í ljósi minni eftirspurnar eftir framleiðslu þeirra. Starfsmönnum er oft sagt upp störfum og fyrirtækiseignir seldar í sundur. Stundum neyðast eigendur fyrirtækja til að slíta heilu fyrirtæki.

Sumar þessara stofnfjáreigna lenda í höndum annarra fyrirtækja, stundum jafnvel glænýrra fyrirtækja, sem geta komið þeim í afkastamikil notkun. Stundum eru þetta mjög svipaðar fyrri notkun þeirra og stundum eru þetta algjörlega nýjar viðskiptagreinar. Þetta ferli að flokka fjárfestingarvörur í nýjar samsetningar, undir nýju eignarhaldi, á nýju verði eftir að þær hafa verið leystar úr misheppnuðum viðskiptum eða niðurskurði fyrirtækja í samdrætti, er kjarninn í efnahagsbata.

Þegar frumkvöðlar endurskipuleggja afkastamikið vinnuafl og fjármagn í ný fyrirtæki og starfsemi verða þeir að gera grein fyrir breytingum í hagkerfinu sem hafa átt sér stað. Í sumum hagsveiflum hafa raunveruleg efnahagsáföll hjálpað til við að koma samdrættinum af stað, eins og olíuverðshækkanir á áttunda og 2008.

Fyrirtæki þurfa venjulega að takast á við grennra lánaumhverfi miðað við auðveldu lánadaga uppsveiflunnar sem var á undan samdrættinum. Þeir gætu þurft að innleiða nýja tækni og skipulagsform. Næstum alltaf breytist ríkisfjármála- og regluverkið sem fyrirtæki starfa undir frá uppsveiflu til samdráttar og bata.

Þegar öllu er á botninn hvolft getur batinn breytt mynstrum atvinnustarfsemi í hagkerfi, stundum verulega og stundum með varla áberandi hætti. Hagkerfið læknar skaðann á fyrri hluta hagsveiflunnar með því að endurúthluta, endurnýta og endurvinna auðlindir í nýja notkun, á svipaðan hátt og líkaminn brýtur niður dauðan og skemmdan vef til að framleiða nýjar, heilbrigðar frumur og vefi eftir meiðsli.

Mikilvægt er að til þess að endurreisnarferlið geti haldið áfram er mikilvægt að viðskipta- og fjárfestingarslitin í samdrættinum séu framkvæmd og auðlindirnar sem bundnar eru í þeim fái að renna til nýrra nota og nýrra fyrirtækja.

Að lokum leiðir þetta bataferli til nýs áfanga vaxtar og stækkunar þegar auðlindum hefur að mestu eða öllu leyti verið endurúthlutað um hagkerfið.

Hagfræðingar munu oft búa til töflur sem mæla mismunandi þætti efnahagsbata, svo sem landsframleiðslu og atvinnuþátttöku. Þessi batakort eru nefnd eftir löguninni sem þau mynda, svo sem V-laga,. W-laga eða K-laga bata.

##Vísbendingar um bata

Hagfræðingar eiga oft stóran þátt í að skilgreina hagsveiflufasa hagkerfisins sem og stigum hagvaxtar eða samdráttar sem það gæti verið að upplifa. Til að meta hagkerfið skoða hagfræðingar bæði leiðandi og eftirbátar hagvísa í greiningu sinni.

Leiðandi vísbendingar geta verið hlutir eins og hlutabréfamarkaðurinn, sem oft hækkar á undan efnahagsbata. Þetta er venjulega vegna þess að framtíðarvæntingar stýra hlutabréfaverði. Á hinn bóginn er atvinnuþátttaka yfirleitt nokkuð töf vísir. Atvinnuleysi helst oft mikið jafnvel þegar hagkerfið byrjar að rétta úr kútnum vegna þess að margir vinnuveitendur munu ekki ráða til viðbótar starfsfólk fyrr en þeir eru nokkuð vissir um að langtímaþörf sé fyrir nýráðningu.

Landsframleiðsla er venjulega lykilvísir efnahagsáfanga. Tveir fjórðungar af neikvæðum hagvexti í röð benda til samdráttar. Aðrir hagvísar til athugunar geta verið tiltrú neytenda og verðbólga.

Sérstök atriði

ríkisfjármálum og peningamálum sem eftirlitsaðilar grípa til hafa oft hagsveiflu hagkerfisins að leiðarljósi. Við upphaf samdráttar miða þessar stefnur almennt að því að hjálpa fyrirtækjum, fjárfestum og starfsmönnum sem hafa orðið fyrir áhrifum. Ríkisstjórnir geta innleitt beina aðstoð og þau geta örvað eftirspurn með því að lækka vexti til að hvetja til lánveitinga. Þeir geta veitt fjármögnun sem miðar að því að styðja við fjármálastofnanir sem eru í hættu.

Því miður geta þessar stefnur einnig haft þau áhrif að seinka endurreisninni með því að koma í veg fyrir gjaldþrotaskipti fyrirtækja sem falla. Þessar stefnur kunna að hvetja fyrirtæki og starfsmenn til að aðlaga ekki verð og fyrirkomulag fyrirtækjareksturs og atvinnuskilyrði að nýjum veruleika sem samdrátturinn leiðir í ljós.

Að sama skapi seinkar það ferli endurúthlutunar fjármagns til nýrra nota, nýrra eigenda og nýrra starfa fyrir atvinnulausa starfsmenn að halda uppi viðskiptafyrirkomulagi, fjárfestingum og stofnunum sem endurspegla ekki efnahagslegan veruleika. Það getur líka skaðað samfélagið varanlega með því að hvetja fólk og fyrirtæki til að halda áfram að eyðileggja fjármagn og sóa raunverulegum auðlindum með því að stunda atvinnustarfsemi sem er ekki arðbær eða skilvirk við hinar nýju efnahagsaðstæður.

28 ár

Lengsta bata- og stækkunartímabil sem sögur fara af er hagkerfi Ástralíu.

Dæmi um efnahagsbata

Bata- og stækkunartímabil getur varað í mörg ár. Efnahagsbati frá fjármálakreppunni og samdrætti 2008 hófst í júní 2009. Raunveruleg landsframleiðsla hafði dregist saman um 5,5% á fyrsta ársfjórðungi 2009 og um 0,7% til viðbótar á öðrum ársfjórðungi. Hagkerfið sýndi batamerki á þriðja og fjórða ársfjórðungi 2009. Dow Jones iðnaðarmeðaltalið, vinsælt mælikvarði á efnahagslega frammistöðu og leiðandi vísir, hafði þegar verið að hækka í fjóra mánuði eftir að hafa náð botni í febrúar 2009.

Í júlí 2020 greindi fjárlagaskrifstofa þingsins (CBO) frá mettímaramma fyrir bata og stækkun á næstu 10 árum. Í kjölfar gríðarlegrar truflunar á birgðakeðjum, lokunar fyrirtækja og uppsagna starfsmanna vegna lýðheilsuboða og félagslegrar fjarlægðarfyrirmæla, spáir CBO að hagkerfið muni taka við sér á hóflegum hraða með áætluðum raunvexti landsframleiðslu um 2,2% fyrir Bandaríkin árið 2024.

##Hápunktar

Efnahagsbati er ferlið við að endurúthluta fjármagni og starfsmönnum frá misheppnuðum fyrirtækjum og fjárfestingum til nýrra starfa og nota eftir samdrátt.
Efnahagsbati kemur í kjölfar samdráttar og leiðir inn í nýtt þenslustig viðskiptasveiflu.
Stefna stjórnvalda getur stundum hjálpað eða truflað efnahagsbataferlið.
Leiðandi vísbendingar—svo sem hlutabréfamarkaður, smásala og gangsetning fyrirtækja— hækka oft á undan efnahagsbata.
Í efnahagsbata geta seðlabankar sett peningastefnu sem miðar að því að auka peningamagn og hvetja til útlána.