Frjálst útflutningshöft (VER)
Hvað er frjálst útflutningshöft (VER)?
Frjálst útflutningshöft (VER) er viðskiptatakmörkun á magni vöru sem útflutningsríki má flytja til annars lands. Þessi mörk eru sett af sjálfu útflutningslandinu.
VERs urðu til á þriðja áratugnum og náðu miklum vinsældum á níunda áratugnum þegar Japan notaði einn til að takmarka bílaútflutning til Bandaríkjanna. Árið 1994 samþykktu meðlimir Alþjóðaviðskiptastofnunarinnar (WTO) að innleiða ekki neinar nýjar VERs og að hætta þeim sem fyrir voru.
Hvernig virkar frjálst útflutningshöft (VER).
Frjálsar útflutningshömlur (VER) falla undir hinn víðtæka flokk ótollahindrana, sem eru takmarkandi viðskiptahindranir, svo sem kvótar,. refsiaðgerðir, álögur, viðskiptabann og aðrar takmarkanir. Venjulega eru VERs afleiðing af beiðnum frá innflutningslandinu um að veita innlendum fyrirtækjum sínum sem framleiða samkeppnisvörur ákveðin vernd, þó að þessir samningar geti einnig náðst á iðnaðarstigi.
VER eru oft stofnuð vegna þess að útflutningslöndin myndu frekar setja eigin hömlur en eiga á hættu að standa undir verri kjörum frá tollum eða kvótum. Þeir hafa verið í notkun síðan 1930, notaðir af stórum, þróuðum hagkerfum á fjölbreytt úrval af vörum, allt frá vefnaðarvöru til skófatnaðar, stáls og bíla, og urðu vinsæl tegund verndarstefnu á níunda áratugnum.
Eftir Úrúgvæ-lotuna og uppfærslu á almenna samningnum um tolla og viðskipti (GATT) árið 1994, samþykktu meðlimir WTO að innleiða ekki neinar nýjar VER-reglur og að hætta þeim sem fyrir eru innan eins árs, með nokkrum undantekningum.
Takmarkanir á frjálsum útflutningshöftum (VER)
Það eru leiðir sem fyrirtæki geta forðast VER. Til dæmis getur fyrirtæki útflutningslandsins alltaf byggt upp verksmiðju í landinu sem útflutningi yrði beint til. Með því þarf fyrirtækið ekki lengur að flytja út vörur og ætti ekki að vera bundið af VER landsins.
Möguleikinn á að byggja framleiðslustöðvar erlendis og fara framhjá útflutningsreglum er ein helsta ástæða þess að VER hefur í gegnum tíðina verið árangurslaus til að vernda innlenda framleiðendur.
Frjálst útflutningshöft (VER) vs. sjálfviljugur innflutningsaukning (VIE)
Tengt frjálsu útflutningshöftum (VER) er frjáls innflutningsstækkun (VIE), sem er breyting á efnahags- og viðskiptastefnu lands til að leyfa meiri innflutning með því að lækka tolla eða fella niður kvóta. Oft eru VIEs hluti af viðskiptasamningum við annað land eða afleiðing alþjóðlegs þrýstings.
Kostir og gallar við frjálst útflutningshöft (VER)
Með starfandi VER eru framleiðendur í innflutningslandinu fyrir aukinni vellíðan þar sem samkeppni er minnkandi, sem ætti að leiða til hærra verðs, hagnaðar og atvinnu.
Þessum ávinningi fyrir framleiðendur og vinnumarkaðinn fylgja þó nokkrir áberandi fyrirvarar. VERs draga úr þjóðarvelferð með því að skapa neikvæð viðskiptaáhrif, neikvæða neysluskekkju og neikvæða framleiðsluröskun.
Dæmi um frjálst útflutningshöft (VER)
Áberandi dæmið er þegar Japan setti VER á bílaútflutning sinn til Bandaríkjanna vegna þrýstings Bandaríkjamanna á níunda áratugnum. Í kjölfarið veitti VER bílaiðnaðinum í Bandaríkjunum nokkra vernd gegn erlendri samkeppni.
Þessi léttir voru þó skammvinn, þar sem hann leiddi að lokum til aukins útflutnings á dýrari japönskum ökutækjum og fjölgunar japanskra samsetningarverksmiðja í Norður-Ameríku.
Hápunktar
Frjálst útflutningshöft (VER) er sjálfsákvörðuð takmörk á magni vöru sem útflutningslandi má flytja út.
Þau tengjast frjálsri innflutningsstækkun (VIE), sem er ætlað að leyfa meiri innflutning, og geta falið í sér lækkun tolla eða niðurfellingu kvóta.
VER eru álitnar ótollahindranir, sem eru takmarkandi viðskiptahindranir—svo sem kvótar og viðskiptabann.