더블딥 불황
๋๋ธ๋ฅ ๋ถํฉ์ด๋?
๋๋ธ๋ฅ(Double-Dip) ์นจ์ฒด ๋ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด ํ ๋จ๊ธฐ ํ๋ณต ํ ๋ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ ๋งํฉ๋๋ค. ์ด์ ๊ฐ ๋ฌด์์ด๋ , ์ด๊ธฐ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๊ฐ ํ๋ณต ์ ์ฒด๋ฅผ ์ง๋๊ณ ๋ ๋ฒ์งธ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๊ฐ ์์๋ ํ ๊ฒฝ์ ๊ฐ ์ด๊ธฐ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด์ ์์ค์์ ์์ ํ ํ๋ณต๋ ๊ฒ์ฒ๋ผ ๋๋ ์ด์ ์ ์์๋ฉ๋๋ค. ๋๋ธ๋ฅ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด์ ์ข์ ์งํ ์ค ํ๋๋ ๊ตญ๋ด ์ด์์ฐ(GDP) ์ฑ์ฅ๋ฅ ์ด ๋ช ๋ถ๊ธฐ ๋์ ํ๋ฌ์ค ์ฑ์ฅ์ ํ๋ค๊ฐ ๋ง์ด๋์ค๋ก ๋ค์ ๋จ์ด์ง ๋์ ๋๋ค. ๋๋ธ ๋ฅ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๋ W์ํ ํ๋ณต ์ด๋ผ๊ณ ๋ ํฉ๋๋ค .
๋๋ธ๋ฅ ๋ถํฉ ์ดํดํ๊ธฐ
๋๋ธ๋ฅ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด์ ์์ธ์ ๋ค์ํ์ง๋ง ์ข ์ข ์ด์ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด์์ ์๋ก์ด ํด๊ณ ์ ํฌ์ ์ถ์๋ฅผ ๊ฐ์ ธ์ค๋ ์ํ ๋ฐ ์๋น์ค ์์ฐ์ ๋ํ๋ฅผ ํฌํจํฉ๋๋ค. ๋๋ธ ๋ฅ(๋๋ ํธ๋ฆฌํ ๋ฅ)์ ๋งค์ฐ ๋์ ์๋๋ฆฌ์ค ๋๋ ๊ฒฝ์ ์ด๋ฉฐ ์ง์์ ์ธ ๋ถํฉ๋ณด๋ค ์ฝ๊ฐ๋ง ์ข์ต๋๋ค.
๋๋ธ๋ฅ(Double-Dip) ์นจ์ฒด๋ ๊ฒฝ์ ๊ฐ ์ด๊ธฐ ์นจ์ฒด๋ฅผ ๊ฒช์๋ค๊ฐ ํ๋ณต๋๊ธฐ ์์ํ์ง๋ง ์ดํ์ ํ๋ณต ๊ณผ์ ์ ๋ฐฉํดํ๋ ์ผ์ด ๋ฐ์ํ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค. ์ฃผ์ ๊ฒฝ์ ์ถฉ๊ฒฉ, ์ง์์ ์ธ ๋ถ์ฑ ๋ํ๋ ์ด์ , ๊ฐ๊ฒฉ ๊ฒฝ์ง์ฑ์ ์ฆ๊ฐ์ํค๊ฑฐ๋ ํฌ์, ๊ณ ์ฉ ๋๋ ์์ฐ์ ๋ํ ์ธ์ผํฐ๋ธ๋ฅผ ๊ฐ์์ํค๋ ์๋ก์ด ๊ณต๊ณต ์ ์ฑ ์ ์ข ์ข ๊ฒฝ์ ๊ฐ ์์ ํ ํ๋ณต๋๊ธฐ ์ ์ ์๋ก์ด ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๋ก ์ด์ด์ง ์ ์์ต๋๋ค.
๊ฒฝ์ ์งํ๋ ๋๋ธ๋ฅ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๋ฅผ ์กฐ๊ธฐ์ ๊ฒฝ๊ณ ํ ์ ์์ต๋๋ค. ๋๋ธ๋ฅ ์ ํธ๋ ๊ฒฝ์ ๊ฐ ๋ ๊น๊ณ ๊ธด ์นจ์ฒด๋ก ๋๋์๊ฐ ํ๋ณต์ ๋์ฑ ์ด๋ ต๊ฒ ๋ง๋ค ๊ฒ์ด๋ผ๋ ์ ํธ์ ๋๋ค. ๋๋ธ๋ฅ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด์ ์ผ๋ถ ์งํ์๋ ์ด๊ธฐ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด ๋ฐ ํ๋ณต ๋ฐ ๋ถ์งํ ๊ณ ์ฉ ์ฐฝ์ถ ๋์ ๋๊ฑฐ๋ ๊ฐ์ํ๋๋ ์๋น์ ๋ฌผ๊ฐ ์ธํ๋ ์ด์ , ์์ง ํ์ด๋์ง ์์ 2์ฐจ ์์ฐ ๊ฐ๊ฒฉ ๊ฑฐํ์ ์งํ ๋๋ ์ค๊ฐ ํ๋ณต ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ์ค์ ์ ์ฌ๊ฐ๋ ์์น์ด ํฌํจ๋ฉ๋๋ค.
์ธํ๋ ์ด์ ์ด ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๋ฅผ ๋ณ๋ค - 1980๋ ๋ ์ด๋ฐ
๋ฏธ๊ตญ์ ๋ง์ง๋ง ๋๋ธ๋ฅ ๋ถํฉ์ 1980๋ ๋ ์ด์ ๊ฒฝ์ ๊ฐ ์ฐ์ด์ด ๋ถํฉ์ ๊ฒช์์ ๋ ๋ฐ์ํ์ต๋๋ค. 1980๋ 1์๋ถํฐ 7์๊น์ง ๊ฒฝ์ ๋ ๊ทธํด 4์๋ถํฐ 6์๊น์ง ์ฐ 8%์ ์ฑ์ฅ๋ฅ ์ ๊ธฐ๋กํ์ต๋๋ค. ๋น ๋ฅธ ์ฑ์ฅ ๊ธฐ๊ฐ์ด ์ด์ด์ก๊ณ 1981๋ ์ฒซ 3๊ฐ์ ๋์ ๊ฒฝ์ ๋ ์ฐ๊ฐ 8%๊ฐ ์กฐ๊ธ ๋๋ ์ฑ์ฅ๋ฅ ์ ๊ธฐ๋กํ์ต๋๋ค. ๊ฒฝ์ ๋ 1981๋ 7์๋ถํฐ 1982๋ 11์๊น์ง ๋ค์ ์นจ์ฒด์ ๋น ์ก์ต๋๋ค. ๊ทธ ํ ๊ฒฝ์ ๋ 1980๋ ๋์ ๋๋จธ์ง ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ๊ฐ๋ ฅํ ์ฑ์ฅ๊ธฐ์ ๋ค์ด์ฐ์ต๋๋ค.
์ด๋ฌํ ๋๋ธ๋ฅ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด์ ์จ์์ 1970๋ ๋ ์ด Richard Nixon ๋ํต๋ น์ด "๊ธ์ฐฝ์ ๋ซ์๋ค"๊ณ ์ ๋ช ํ๊ฒ ํ์ฌ ๋ฏธ๊ตญ ๋ฌ๋ฌ์ ์ํ ํ์ค๊ณผ ์ ์ฌํ ๋ชจ๋ ์ฐ๊ฒฐ ๊ณ ๋ฆฌ๋ฅผ ๋์์ ๋ ๋ฟ๋ ธ์ต๋๋ค. ๋ฏธ๊ตญ์ ๊ฐ์ข ์์ผฐ๋ค
์ด๋ก ์ธํด 1970๋ ๋์ ๊ฑธ์ณ ๋ฌ๋ฌ์ ๊ตฌ๋งค๋ ฅ์ด ๋๊ณ ๋๋๋ก ๊ธ๊ฒฉํ ๊ฐ์ํ๋์ด 10๋ ๋ง๊น์ง ๋งค๋ 15%์ ์๋น์ ๋ฌผ๊ฐ ์ธํ๋ ์ด์ ์ ๋๋ฌํ์ต๋๋ค. 1970๋ ๋์ ์ง์์ ์ธ ์ธํ๋ ์ด์ ์ ์คํ๊ทธํ๋ ์ด์ ( stagflation ) ๋๋ ๋์ ์ธํ๋ ์ด์ ๊ณผ ๊ฒฐํฉ๋ ๋์ ์ค์ ๋ฅ ๋ก ์๋ ค์ง ์ํฉ์ ์ด๋ํ์ผ๋ฉฐ , ์ฌ์ง์ด ์ด์ธํ๋ ์ด์ ๋๋ ํฌ๋ ์ ๋ถ ์ผ๋ก ๋ฌ๋ฌ๊ฐ ๋ถ๊ดด๋ ์ ์๋ค๋ ๋๋ ค์๊น์ง ์ผ์ผ์ผฐ์ต๋๋ค.
1979๋ ์ง๋ฏธ ์นดํฐ ๋ํต๋ น์ ์ธํ๋ ์ด์ ์ ํต์ ํ๋ค๋ ๋ถ๋ช ํ ์ฌ๋ช ์ ๊ฐ์ง๊ณ ํด ๋ณผ์ปค๋ฅผ ์ฐ์ค ์์ฅ์ผ๋ก ์๋ช ํ์ต๋๋ค. Volcker๋ ๋ฏธ๊ตญ ํตํ ๊ณต๊ธ์ ์ฑ์ฅ๋ฅ ์ ๊ธ๊ฒฉํ ๋ฎ์ถ์ด ๋ฌผ๊ฐ ์ธํ๋ ์ด์ ์ ์ง์ ์์ผฐ์ต๋๋ค.
์ด๊ฒ์ 1980๋ ์ ๋ฐ๊ธฐ๊น์ง ์ฆ๊ฐ์ ์ด์ง๋ง ๋น๊ต์ ์งง์ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๋ฅผ ์ผ๊ธฐํ์ต๋๋ค. 1980๋ ํ๋ฐ๊ธฐ์ 1981๋ ๋ง๊น์ง ๊ฒฝ์ ๋ ํ๋ณต๋๊ธฐ ์์ํ์ต๋๋ค. ์ค์ง GDP๋ ์์นํ์ง๋ง ์ค์ ๋ฅ ๊ณผ ์ธํ๋ ์ด์ ์ ๋ชจ๋ ์ด ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ๊ฐ๊ฐ 7.5%์ 8.8%๋ก ์๊ณ ํ๊ฒ ๋์ ์์ค์ ์ ์งํ์ต๋๋ค.
1981๋ ํ๋ฐ์ ์ธํ๋ ์ด์ ์ด ๋ค์ ๊ฐ์ํ๋๋ฉด์ ๋ณผ์ปค ์ฐ์ค์ ๊ธด์ถ ํตํ/๊ณ ๊ธ๋ฆฌ ์ ์ฑ ์ ์ ์งํ๊ณ ๊ฒฝ์ ๋ ๋ค์ ์นจ์ฒด์ ๋น ์ก์ต๋๋ค. 1982๋ ๋ง๊น์ง ์ค์ ๋ฅ ์ 10.8%๋ก ์ฆ๊ฐํ์ต๋๋ค. ์ด ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ๋ณผ์ปค๋ ๋ฏธ๊ตญ ์ํ์ ๋๋๋ ๋ ์ด๊ฑด ์ฌ๋ฌด์ฅ๊ด์ผ๋ก๋ถํฐ ์ ์ ๋ ๋ ์นด๋ก์ด ๋นํ๊ณผ ํํต ์ํ์ ์ง๋ฉดํ์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ ๊ฒฐ๊ตญ ์ธํ๋ ์ด์ ์ด ํต์ ๋์๊ณ ๊ฒฝ์ ๋ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด์์ ๋น ๋ฅด๊ฒ ํ๋ณต๋์์ต๋๋ค. ์ค์ ๋ฅ ์ V์ํ ํ๋ณต์ผ๋ก ์ต๊ณ ์ ์์ ์ ์ ์ ์ฐ์ ๊ฒ๊ณผ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ๊ธ๊ฒฉํ ๋จ์ด์ก๊ณ ๊ฒฝ์ ๋ ๋น๊ต์ ์์ ์ ์ธ ์ฑ์ฅ, ๋ฎ์ ์ค์ ๋ฅ , ํ๋ Great Moderation ์ผ๋ก ์๋ ค์ง ์๋งํ ์ธํ๋ ์ด์ ์ ์๋ก์ด ์๋์ ๋ค์ด์ฐ์ต๋๋ค.
##ํ์ด๋ผ์ดํธ
๋๋ธ๋ฅ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๋ ๋ค์ํ ์์ธ์ผ๋ก ์ธํด ๋ฐ์ํ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์ค์ ๋ฅ ์ฆ๊ฐ์ ๋ฎ์ GDP๋ฅผ ํฌํจํฉ๋๋ค.
๋๋ธ๋ฅ(Double-Dip) ๊ฒฝ๊ธฐ์นจ์ฒด๋ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด ํ ๋จ๊ธฐ ํ๋ณต๊ณผ ๋ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๊ฐ ๋ค๋ฐ๋ฅด๋ ๊ฒ์ ๋๋ค.
๋ฏธ๊ตญ์ ๋ง์ง๋ง ๋๋ธ๋ฅ ๊ฒฝ๊ธฐ์นจ์ฒด๋ 1980๋ ๋ ์ด๋ฐ์ ๋ฐ์ํ์ต๋๋ค.