Tímabankastarfsemi

Hvað er tímabankastarfsemi?

Tímabankastarfsemi er kerfi til að skipta um ýmsa þjónustu fyrir hvert annað með því að nota vinnutíma sem reiknieiningu sem var þróað af ýmsum sósíalískum hugsuðum byggt á vinnugildiskenningunni. Vinnutímaeiningar er hægt að leggja inn á reikning einstaklings í tímabankanum og innleysa fyrir þjónustu frá öðrum meðlimum tímabankans. Líta má á tímabankastarfsemi sem samfélagsgjaldmiðil. Hins vegar, þar sem vinnutímareikningar eru almennt ekki viðurkenndir utan aðild að tímabankanum, né fyrir almennar vörur sem verslað er með á markaði, aðrar en sérstaka vinnuþjónustu, telst þær ekki til peningaforms í efnahagslegum skilningi utan þess. í eðli sínu takmarkað samhengi tímabankans sjálfs.

Skilningur á tímabankastarfsemi

Í tímabankaumhverfi fær fólk vinnutímainneign þegar það veitir öðrum meðlim tímabankans þjónustu (og meðlimurinn sem fær þjónustuna er skuldfærður jafn mikið). Sérhver tímatími er almennt metinn eins, óháð þjónustunni sem veitt er. Fræðilega séð er hægt að skipta út hvers konar þjónustu fyrir aðra. Hins vegar snýst verslað þjónusta oft um einföld verkefni sem eru lítil markaðsvirði, svo sem umönnun aldraðra, félagsþjónustu og viðgerðir á heimilum.

er upprunnin frá hugmyndum ýmissa 19. aldar sósíalískra hugsuða, þar á meðal Pierre-Joseph Proudhon og Karl Marx,. sem aðhylltust ýmsar útgáfur af vinnutímabundnum gjaldmiðlum. Í stað þess að gefa út pappírsseðla notar nútímabankastarfsemi rafræna skráningu á inneignum og skuldfærslum fyrir skráða félaga.

Tímaeiningar geta fræðilega verið skráðar á pappír, þó að tölvugagnagrunnar séu almennt notaðir til að halda skrár.

Hugtakið „Time Bank“ var búið til og vörumerki á níunda áratugnum af Edgar Cahn, bandarískum lagaprófessor og talsmanni félagslegs réttlætis. Cahn kynnti tímabankastarfsemi sem leið til sjálfshjálpar samfélagsins og til að fylla í skarðið í opinberri félagsþjónustu á tímabili þegar Reagan-stjórnin þrýsti á um niðurskurð á útgjöldum til félagslegra áætlana.

Í bók sinni No More Throw-Away People lýsti Cahn fjórum meginreglum fyrir tímabanka og bætti síðar við þeirri fimmtu. Þeir eru:

• Við erum öll eignir: Allir hafa eitthvað fram að færa

• Endurskilgreining á vinnu: Umbunar alla vinnu, þar með talið ólaunað og umönnunarstörf

• Gagnkvæmni: Að hjálpa hvert öðru að byggja upp sterk tengsl og samfélagstraust

• Samfélagsnet: Að tilheyra félagslegu neti gefur lífi okkar meiri merkingu

• Virðing: Virðing er grundvöllur heilbrigðs og kærleiksríks samfélags og liggur í hjarta lýðræðis

Í gegnum árin hefur tímabanki verið tekinn upp í ýmsum samfélögum á mismunandi tímum, venjulega í tiltölulega stuttan tíma áður en loksins var lokað. Á sumum svæðum hefur tekist að haldast í nokkur ár eða lengur í takmörkuðum mæli.

Árið 2018 voru um 120 tímabankar í Bandaríkjunum.

Dæmi um tímabankastarfsemi

Við skulum skoða dæmi um að skiptast á garðyrkju og tölvutækniaðstoð. Gerald er mikill garðyrkjufræðingur og Lucy er snillingur í að laga tölvur. Að lokum liggja leiðir þeirra saman þar sem Gerald þarf hjálp með tölvuna sína og Lucy langar að rækta grænmeti í bakgarðinum sínum og hefur ekki hugmynd um hvernig á að gera það.

Með því að nota tímabanka hjálpar Gerald Lucy með garðinn sinn og Lucy hjálpar Gerald með tölvuna sína. Engir peningar skiptast á hendur fyrir veitta þjónustu, þannig að eini kostnaðurinn sem báðir taka á sig er efnið sem notað er til að klára verkin.

Í heildina helgaði Gerald þrjár klukkustundir í að undirbúa garð Lucy en Lucy eyddi tveimur klukkustundum í að koma tölvu Geralds í lag. Það þýðir að Gerald komst út úr fyrirkomulaginu með eina auka vinnutímainneign á reikningi í tímabankanum til að nota í framtíðinni.

Kostir og gallar tímabankastarfsemi

Tímabankastarfsemi notar nútímatækni til að reyna að innleiða aukahlutverk peninga (sem reikningseining, verðmæti og frestað greiðslumáta) til að formfesta og stjórna iðkun viðskiptahagsmuna og gagnkvæmra eða félagslegra skuldbindinga. Það virkar sem blendingskerfi á milli raunverulegs peningahagkerfis óbeinna skipta og gagnkvæms gjafahagkerfis sem einkennist af óformlegum, forkapítalískum og frumstæðum hagkerfum. Sem slíkt getur það haft nokkra kosti og galla beggja tegunda efnahagskerfa.

Talsmenn tímabanka, allt frá fyrstu sósíalískum rithöfundum til nútíma talsmanna, leggja áherslu á kosti þess við að byggja upp (eða endurreisa) samfélag, þátttöku, sjálfboðaliðastarf og félagslega aðstoð. Það er kynnt til að hjálpa til við að efla samfélagstengsl og hvetja fólk sem myndi venjulega ekki taka þátt í hefðbundnu sjálfboðaliðastarfi. Það leitast við að vinna bug á vandamálum félagslegrar og efnahagslegrar firringar milli framleiðenda og neytenda sem almennt er talið einkenna iðnaðarkapítalísk hagkerfi og hefur oft myndað rökstuðning fyrir félagslegri ólgu og byltingarkenndum kommúnisma. Það viðurkennir formlega og áþreifanlega efnahagslegt gildi vinnuaflsþjónustu sem hefðbundið er ekki verslað með í formlega peningahagkerfinu (eða myndi minnka við það) en sem oft er grundvöllur verðmæts félagsauðs. Umfram allt hefur það verið barist fyrir því að gera fólki með lágar tekjur kleift að fá aðgang að þjónustu sem það væri óviðráðanlegt í hinu hefðbundna markaðshagkerfi.

Hins vegar er kostnaður við kostnaðinn, vandamál með að stjórna hlutfallslegu verði mismunandi þjónustu og erfiðleikar við að viðhalda þátttöku í virkri samkeppni við stærri peningahagkerfið oft vandamál fyrir tímabankakerfi. Einhvern veginn verður að fjármagna rekstur tímabankans sjálfs, sérstaklega þá sem krefjast vöru og þjónustu sem ekki er hægt að kaupa með tímabankaútgefnum vinnutímainneignum. Þetta þýðir bæði upphaflega og áframhaldandi kröfu um einhverja utanaðkomandi fjármögnun í utanaðkomandi fé, sem getur orðið ofviða.

Verðlagning á vinnutímaeiningum fyrir ýmsa mismunandi þjónustu og gerðir vinnu er viðvarandi vandamál fyrir tímabanka. Ef verðmæti inneignanna er leyft að fljóta samkvæmt frjálsum, gagnkvæmum skiptaskilmálum milli þátttakenda (eða verðlagt í réttu hlutfalli við markaðslaun í staðbundinni mynt) verður tímabankinn ekkert annað en samkeppnishæf (óæðri) gjaldmiðill, einn fatlaður með sínum eigin sjálfskipuðu takmörkum viðununar.

Ef verð á vinnutímalánum er ákveðið af tímabankanum mun kerfið á endanum lenda í sömu þekkingar-, útreiknings- og hvatavandamálum sem sérhvert miðstýrt hagkerfi stendur frammi fyrir, sem mun takmarka verulega umfang þess og lífvænleika. Frank Fisher, bandarískur hagfræðingur sem kenndi hagfræði við Massachusetts Institute of Technology (MIT) á árunum 1960 til 2004, spáði því á níunda áratugnum að þetta myndi skekkja markaðsöflin og lama hagkerfið og tók Sovét-Rússland sem dæmi.

Að lokum, ef verðmæti vinnutímaeininga er læst í jöfnuði fyrir allar tegundir þjónustu og vinnu, þá mun kerfið standa frammi fyrir gífurlegu óhagstæðu valvandamáli. Þeir sem hafa minnst metinn vinnutíma (eins og barnapössur) munu taka þátt ákaft og þeir sem eru með mest metna vinnutímann (eins og læknar) munu afþakka og selja þjónustu sína fyrir peninga í staðinn.

Vegna þess að eðlislæg takmörk eðlis tímabankastarfsemi setja þessi kostnaðar- og verðlagsvandamál, gefur tímabankakerfið upp mikið af þeim efnahagslega ávinningi sem kerfi óbeinna peningaskipta gerir mögulegt. Samþykki þess verður takmarkað og það mun alltaf ráðast af tilvist víðtækara hagkerfis sem byggir á peningum sem notar einhvern annan gjaldmiðil sem það þarf að starfa innan. Tímabankastarfsemi mun hafa tilhneigingu til að vera bundin við tiltölulega lítil samfélög eða samfélagsnet, nema með lögum á íbúa (eins og talsmenn sósíalista hafa mælt fyrir í upphafi), takmarkast við takmarkað úrval vinnuafls.

Hápunktar

• Hugtakið „Time Banking“ var búið til og vörumerki af bandaríska lögfræðingnum Edgar Cahn, sem talaði fyrir notkun þess sem viðbót við félagslega þjónustu ríkisins.

• Tímabankastarfsemi er millikerfi á milli kerfis óbeinna peningaskipta og gagnkvæms gjafahagkerfis með nokkrum kostum og göllum hvers og eins.

• Tímabankastarfsemi er vöruskiptakerfi fyrir þjónustu, þar sem fólk skiptir þjónustu fyrir vinnutímamiðaða inneign, frekar en peninga.