Bilans Płatniczy (BOP)

Jaki jest bilans płatniczy (BOP)?

Bilans płatniczy (BOP), zwany również bilansem płatności międzynarodowych, to zestawienie wszystkich transakcji dokonanych pomiędzy podmiotami w jednym kraju a zagranicą w określonym okresie, np. kwartał lub rok. Zawiera podsumowanie wszystkich transakcji, które osoby fizyczne, firmy i organy rządowe w danym kraju przeprowadzają z osobami fizycznymi, firmami i organami rządowymi poza granicami kraju.

Zrozumienie bilansu płatniczego (BOP)

Transakcje bilansu płatniczego (BOP) obejmują import i eksport towarów, usług i kapitału, a także płatności transferowe, takie jak pomoc zagraniczna i przekazy pieniężne. Bilans płatniczy danego kraju i jego międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto razem stanowią jego rachunki międzynarodowe.

Bilans płatniczy dzieli transakcje na dwa rachunki: rachunek bieżący i rachunek kapitałowy. Czasami rachunek kapitałowy nazywa się rachunkiem finansowym, z oddzielnym, zwykle bardzo małym rachunkiem kapitałowym wymienionym osobno. Rachunek bieżący obejmuje transakcje towarami, usługami, dochody z inwestycji i transfery bieżące.

Rachunek kapitałowy, szeroko rozumiany, obejmuje transakcje na instrumentach finansowych oraz rezerwy banku centralnego . Wąsko zdefiniowana obejmuje wyłącznie transakcje na instrumentach finansowych. Rachunek bieżący jest uwzględniany w obliczeniach produkcji krajowej, podczas gdy rachunek kapitałowy nie.

Jeśli kraj eksportuje pozycję (transakcja na rachunku bieżącym), faktycznie importuje kapitał zagraniczny, gdy ta pozycja jest opłacana (transakcja na rachunku kapitałowym). Jeśli jakiś kraj nie może sfinansować swojego importu poprzez eksport kapitału, musi to zrobić zmniejszając swoje rezerwy. Sytuację tę często określa się mianem deficytu bilansu płatniczego, posługując się wąską definicją rachunku kapitałowego, która wyklucza rezerwy banku centralnego. W rzeczywistości jednak szeroko rozumiany bilans płatniczy z definicji musi się sumować do zera.

W praktyce rozbieżności statystyczne wynikają z trudności w dokładnym policzeniu każdej transakcji między gospodarką a resztą świata, w tym rozbieżności spowodowanych przeliczeniami walut obcych.

Suma wszystkich transakcji zarejestrowanych w bilansie płatniczym musi wynosić zero, o ile rachunek kapitałowy jest zdefiniowany szeroko. Powodem jest to, że każdy kredyt pojawiający się na rachunku bieżącym ma odpowiedni debet na rachunku kapitałowym i odwrotnie.

Historia bilansu płatniczego (BOP)

Przed XIX wiekiem transakcje międzynarodowe były denominowane w złocie, co zapewniało niewielką elastyczność krajom doświadczającym deficytu handlowego. Wzrost był niski, więc stymulowanie nadwyżki handlowej było głównym sposobem wzmocnienia pozycji finansowej narodu. Gospodarki krajowe nie były jednak dobrze zintegrowane, więc gwałtowna nierównowaga handlowa rzadko wywoływała kryzysy. Rewolucja przemysłowa zwiększyła międzynarodową integrację gospodarczą, a kryzysy bilansu płatniczego zaczęły pojawiać się coraz częściej.

Wielki Kryzys doprowadził kraje do porzucenia standardu złota i zaangażowania się w konkurencyjną dewaluację swoich walut, ale system z Bretton Woods, który dominował od końca II wojny światowej do lat 70., wprowadził dolara wymienialnego na złoto ze stałymi kursami wymiany w stosunku do innych walut.

Jednak gdy podaż pieniądza w USA wzrosła, a deficyt handlowy pogłębił się, rząd nie był w stanie w pełni wykupić rezerw dolarowych zagranicznych banków centralnych na złoto i system został porzucony.

Od czasu szoku Nixona – znanego jako koniec wymienialności dolara na zło zwiększając swój eksport. Ze względu na zwiększoną mobilność kapitału ponad granicami czasami pojawiają się kryzysy bilansu płatniczego, powodując gwałtowne dewaluacje walut, takie jak te, które uderzyły w krajach Azji Południowo-Wschodniej w 1998 roku.

Podczas Wielkiej Recesji kilka krajów rozpoczęło konkurencyjną dewaluację swoich walut, próbując zwiększyć eksport. Wszystkie największe światowe banki centralne zareagowały na ówczesny kryzys finansowy, prowadząc dramatycznie ekspansywną politykę pieniężną. Doprowadziło to do aprecjacji walut innych krajów, zwłaszcza na rynkach wschodzących, w stosunku do dolara amerykańskiego i innych głównych walut.

Wiele z tych krajów zareagowało dalszym rozluźnieniem wodzy polityki pieniężnej, aby wesprzeć ich eksport, zwłaszcza tych, których eksport był pod presją stagnacji globalnego popytu podczas Wielkiej Recesji.

Uwagi specjalne

Dane bilansu płatniczego i międzynarodowej pozycji inwestycyjnej mają kluczowe znaczenie w formułowaniu krajowej i międzynarodowej polityki gospodarczej. Niektóre aspekty danych dotyczących bilansu płatniczego, takie jak nierównowaga płatnicza i bezpośrednie inwestycje zagraniczne,. są kluczowymi kwestiami, którymi ustawodawcy danego kraju starają się rozwiązać.

Podczas gdy bilans płatniczy danego kraju z konieczności zeruje rachunki bieżące i kapitałowe, nierównowagi mogą i pojawiają się między rachunkami bieżącymi różnych krajów. Stany Zjednoczone miały największy na świecie deficyt na rachunku bieżącym w 2020 r., wynoszący 616 miliardów dolarów. Chiny miały największą na świecie nadwyżkę, wynoszącą 274 miliardy dolarów.

Polityki gospodarcze są często ukierunkowane na konkretne cele, które z kolei wpływają na bilans płatniczy. Na przykład jeden kraj może przyjąć politykę specjalnie zaprojektowaną w celu przyciągnięcia inwestycji zagranicznych w konkretnym sektorze, podczas gdy inny może próbować utrzymać swoją walutę na sztucznie niskim poziomie, aby stymulować eksport i budować rezerwy walutowe. Wpływ tych polityk jest ostatecznie ujęty w danych bilansu płatniczego.

##Przegląd najważniejszych wydarzeń

• Rachunek kapitałowy składa się z krajowych transakcji na instrumentach finansowych i rezerwach banku centralnego.

• Suma wszystkich transakcji zarejestrowanych w bilansie płatniczym powinna wynosić zero; jednak wahania kursów walut i różnice w praktykach księgowych mogą to ukryć w praktyce.

• Rachunek bieżący obejmuje krajowy handel towarami i usługami netto, jego dochody netto z inwestycji transgranicznych oraz płatności transferowe netto.

• Bilans płatniczy obejmuje zarówno rachunek bieżący, jak i kapitałowy.

##FAQ

Co to jest BOP i jego składniki?

BOP to wszystkie transakcje pomiędzy podmiotami w jednym kraju a resztą świata przez pewien czas. Istnieją trzy kluczowe elementy BOP, w tym rachunek bieżący, rachunek kapitałowy i rachunek finansowy. Rachunek bieżący musi równoważyć rachunki kapitałowe i finansowe.

Co to jest przykład bilansu płatniczego (BOP)?

Środki wchodzące do kraju ze źródła zagranicznego są księgowane jako kredyt i rejestrowane w BOP. Wypływy z kraju są rejestrowane jako debety w BOP. Na przykład, powiedzmy, że Japonia eksportuje 100 samochodów do USA Japonia księguje eksport 100 samochodów jako debet w BOP, podczas gdy USA księguje import jako kredyt w BOP.

Jaka jest formuła bilansu płatniczego?

Formuła obliczania bilansu płatniczego to rachunek bieżący + rachunek kapitałowy + rachunek finansowy + pozycja bilansująca = 0.