Ekonomia dobrobytu

Czym jest ekonomia dobrobytu?

Ekonomia dobrobytu to nauka o tym, jak alokacja zasobów i dóbr wpływa na dobrobyt społeczny. Odnosi się to bezpośrednio do badania efektywności ekonomicznej i dystrybucji dochodów, a także wpływu tych dwóch czynników na ogólny dobrobyt ludzi w gospodarce.

W praktyce ekonomiści zajmujący się opieką społeczną starają się zapewnić narzędzia dla polityki kierowania społeczeństwem, aby osiągnąć korzystne wyniki społeczne i gospodarcze dla całego społeczeństwa. Jednak ekonomia dobrobytu jest badaniem subiektywnym, które w dużej mierze zależy od wybranych założeń dotyczących tego, jak dobrobyt może być definiowany, mierzony i porównywany dla jednostek i społeczeństwa jako całości.

Zrozumienie ekonomii dobrobytu

Ekonomia dobrobytu zaczyna się od zastosowania teorii użyteczności w mikroekonomii. Użyteczność odnosi się do postrzeganej wartości związanej z określonym towarem lub usługą. W teorii mikroekonomii głównego nurtu jednostki starają się maksymalizować swoją użyteczność poprzez swoje działania i wybory konsumpcyjne, a interakcje kupujących i sprzedających poprzez prawa podaży i popytu na konkurencyjnych rynkach dają nadwyżkę konsumenta i producenta .

Mikroekonomiczne porównanie nadwyżek konsumenta i producenta na rynkach w różnych strukturach i warunkach rynkowych stanowi podstawową wersję ekonomii dobrobytu. Najprostszą wersję ekonomii dobrobytu można uznać za pytanie: „Które struktury rynkowe i układy zasobów ekonomicznych pomiędzy jednostkami i procesami produkcyjnymi zmaksymalizują sumę całkowitej użyteczności otrzymywanej przez wszystkie jednostki lub zmaksymalizują sumę nadwyżki konsumenta i producenta na wszystkich rynkach ?" Ekonomia dobrobytu poszukuje takiego stanu ekonomicznego, który zapewni najwyższy ogólny poziom satysfakcji społecznej wśród jej członków.

Efektywność Pareto

Ta mikroekonomiczna analiza prowadzi do stanu efektywności Pareto jako ideału w ekonomii dobrobytu. Kiedy gospodarka znajduje się w stanie wydajności Pareto, dobrobyt społeczny jest maksymalizowany w tym sensie, że nie można przenieść żadnych zasobów, aby polepszyć sytuację jednej osoby bez pogorszenia przynajmniej jednej osoby. Jednym z celów polityki gospodarczej może być próba przesunięcia gospodarki w kierunku efektywnego państwa Pareto.

Aby ocenić, czy proponowana zmiana warunków rynkowych lub polityki publicznej przesunie gospodarkę w kierunku efektywności Pareto, ekonomiści opracowali różne kryteria, które szacują, czy korzyści społeczne wynikające ze zmiany gospodarki przeważają nad stratami. Należą do nich kryterium Hicksa,. kryterium Kaldora, kryterium Scitovsky'ego (znane również jako kryterium Kaldora-Hicksa) oraz zasada jednomyślności Buchanana .

Ogólnie rzecz biorąc, ten rodzaj analizy kosztów i korzyści zakłada, że zyski i straty użyteczności można wyrazić w kategoriach pieniężnych. Traktuje również kwestie sprawiedliwości (takie jak prawa człowieka, własność prywatna, sprawiedliwość i uczciwość) jako całkowicie poza kwestią lub zakłada, że status quo reprezentuje pewien rodzaj ideału w tego typu kwestiach.

Maksymalizacja opieki społecznej

Jednak efektywność Pareto nie zapewnia unikalnego rozwiązania tego, jak powinna wyglądać gospodarka. Możliwych jest wiele efektywnych układów Pareto dystrybucji bogactwa, dochodu i produkcji. Przesunięcie gospodarki w kierunku efektywności Pareto może być ogólną poprawą dobrobytu społecznego, ale nie określa konkretnego celu, jaki układ zasobów ekonomicznych pomiędzy jednostkami i rynkami faktycznie zmaksymalizuje dobrobyt społeczny.

W tym celu ekonomiści opiekuńczy opracowali różne rodzaje funkcji opieki społecznej. Maksymalizacja wartości tych funkcji staje się wówczas celem analizy ekonomicznej rynków i polityki publicznej.

Wyniki tego typu analizy dobrobytu społecznego w dużej mierze zależą od założeń dotyczących tego, czy iw jaki sposób można dodawać lub porównywać użyteczność między jednostkami, a także od założeń filozoficznych i etycznych dotyczących wartości, jaką należy przypisywać dobrobytowi różnych jednostek. Pozwalają one na włączenie idei uczciwości, sprawiedliwości i praw do analizy dobrobytu społecznego, ale sprawiają, że ekonomia dobrobytu staje się z natury subiektywną i być może kontrowersyjną dziedziną.

Jak określa się dobrobyt ekonomiczny?

W perspektywie wydajności Pareto optymalny dobrobyt lub użyteczność osiąga się, gdy pozwala się rynkowi osiągnąć cenę równowagi za dane dobro lub usługę — w tym momencie nadwyżki konsumenta i producenta są maksymalizowane.

Jednak celem większości współczesnych ekonomistów opieki społecznej jest zastosowanie pojęć sprawiedliwości, praw i równości do machinacji rynku. W tym sensie rynki, które są „efektywne” niekoniecznie osiągają największe dobro społeczne.

Jednym z powodów tego rozdźwięku jest względna użyteczność różnych osób i producentów przy ocenie optymalnego wyniku. Ekonomiści zajmujący się dobrobytem mogliby teoretycznie argumentować na przykład za wyższą płacą minimalną – nawet jeśli zmniejszałoby to nadwyżkę producenta – jeśli uważają, że straty ekonomiczne dla pracodawców byłyby odczuwalne mniej dotkliwie niż zwiększona użyteczność odczuwana przez pracowników o niskich zarobkach.

Praktycy ekonomii normatywnej,. opartej na osądach wartościujących, mogą również próbować zmierzyć atrakcyjność „dobrów publicznych”, za które konsumenci nie płacą na otwartym rynku.

Celowość poprawy jakości powietrza spowodowana przepisami rządowymi jest przykładem tego, co mogą mierzyć praktycy ekonomii normatywnej.

Pomiar użyteczności społecznej różnych wyników jest z natury nieprecyzyjnym przedsięwzięciem, które od dawna stanowi krytykę ekonomii dobrobytu. Ekonomiści mają jednak do dyspozycji szereg narzędzi do oceny preferencji jednostek w zakresie określonych dóbr publicznych.

Mogą przeprowadzać ankiety, na przykład pytając, ile konsumenci byliby skłonni wydać na nowy projekt autostrady. Jak wskazuje ekonomista Per-Olov Johansson, naukowcy mogliby oszacować wartość np. parku publicznego, analizując koszty, jakie ludzie są gotowi ponieść, aby go odwiedzić.

Innym przykładem stosowanej ekonomii dobrobytu jest wykorzystanie analiz kosztów i korzyści w celu określenia wpływu społecznego konkretnych projektów. W przypadku komisji urbanistycznej, która próbuje ocenić utworzenie nowej areny sportowej, komisarze prawdopodobnie zrównoważą korzyści dla fanów i właścicieli drużyn z korzyściami firm lub właścicieli domów przesiedlonych przez nową infrastrukturę.

Krytyka ekonomii dobrobytu

Aby ekonomiści mogli dojść do zestawu polityk lub warunków ekonomicznych, które maksymalizują użyteczność społeczną, muszą zaangażować się w interpersonalne porównania użyteczności. Korzystając z poprzedniego przykładu, należałoby wywnioskować, że przepisy dotyczące płacy minimalnej pomogłyby pracownikom o niskich kwalifikacjach bardziej niż zaszkodziłyby pracodawcom (i potencjalnie niektórym pracownikom, którzy mogliby stracić pracę).

Krytycy ekonomii dobrobytu twierdzą, że dokonywanie takich porównań w jakikolwiek dokładny sposób jest niepraktycznym celem. Można zrozumieć względny wpływ na użyteczność, na przykład, zmian cen dla jednostki. Jednak począwszy od lat 30. brytyjski ekonomista Lionel Robbins twierdził, że porównywanie wartości, jaką różni konsumenci przypisują zestawowi dóbr, jest mniej praktyczne. Robbins zdyskredytował również brak obiektywnych jednostek miary do porównania użyteczności wśród różnych uczestników rynku.

Być może najpotężniejszy atak na ekonomię dobrobytu wyszedł od Kennetha Arrowa, który na początku lat pięćdziesiątych wprowadził „ Twierdzenie o niemożliwości ”, które sugeruje, że dedukowanie preferencji społecznych przez agregowanie indywidualnych rankingów jest z natury wadliwe. Rzadko występują wszystkie warunki, które umożliwiłyby osiągnięcie prawdziwego społecznego uporządkowania dostępnych wyników.

Jeśli na przykład masz trzy osoby i zostaną one poproszone o uszeregowanie różnych możliwych wyników — X, Y i Z — możesz uzyskać te trzy porządki:

1. Y, Z, X

2. X, Y, Z

3. Z, X, Y

Można dojść do wniosku, że grupa preferuje X nad Y, ponieważ dwie osoby stawiają tę pierwszą nad drugą. W ten sam sposób można stwierdzić, że grupa preferuje Y nad Z, ponieważ dwóch uczestników ułożyło je w tej kolejności. Ale jeśli w związku z tym spodziewamy się, że X znajdzie się powyżej Z, będziemy się mylić — w rzeczywistości większość badanych stawia Z przed X. W związku z tym nie udało się osiągnąć pożądanego porządku społecznego — po prostu tkwimy w cykl preferencji.

Takie ataki zadały poważny cios ekonomii dobrobytu, która straciła na popularności od swojego rozkwitu w połowie XX wieku. Jednak nadal przyciąga zwolenników, którzy wierzą – pomimo tych trudności – że ekonomia jest, słowami Johna Maynarda Keynesa, „nauką moralną”.

##Przegląd najważniejszych wydarzeń

• Ekonomia dobrobytu zależy w dużej mierze od założeń dotyczących wymierności i porównywalności ludzkiego dobrobytu wśród jednostek oraz wartości innych etycznych i filozoficznych idei dotyczących dobrostanu.

• Ekonomia dobrobytu stara się oszacować koszty i korzyści zmian w gospodarce i kierować polityką publiczną w kierunku zwiększenia ogólnego dobra społeczeństwa, przy użyciu narzędzi takich jak analiza kosztów i korzyści oraz funkcje opieki społecznej.

• Ekonomia dobrobytu to badanie tego, w jaki sposób struktura rynków i alokacja dóbr i zasobów ekonomicznych determinują ogólny dobrobyt społeczeństwa.

##FAQ

Kto jest założycielem ekonomii dobrobytu?

Wielu ekonomistom przypisuje się ich wkład w ekonomię dobrobytu. Kluczową rolę w jego koncepcji odegrali neoklasyczni ekonomiści Alfred Marshall, Vilfredo Pareto i Arthur C. Pigou. Jednak prawdą jest również, że niektóre z głównych idei ekonomii dobrobytu można prześledzić wstecz, aż do teorii Adama Smitha i Jeremy'ego Benthama.

Jakie są założenia ekonomii dobrobytu?

Ekonomia dobrobytu stara się ocenić, w jaki sposób polityka gospodarcza wpływa na dobrobyt społeczności. W konsekwencji opiera się generalnie na wielu założeniach, do których należy przede wszystkim przyjmowanie za pewnik indywidualnych preferencji.

Jakie jest pierwsze i drugie twierdzenie o dobrobycie?

Ekonomia dobrobytu wiąże się z dwoma głównymi twierdzeniami. Po pierwsze, konkurencyjne rynki przynoszą efektywne wyniki Pareto. Po drugie, dobrobyt społeczny można zmaksymalizować przy równowadze przy odpowiednim poziomie redystrybucji.