프랑코 모딜리아니
ํ๋์ฝ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋(Franco Modigliani)๋ 1985๋ ์ ๋ ธ๋ฒจ์์ ์์ํ ์ ์ผ์ธ์ฆ์ฃผ์ ๊ฒฝ์ ํ์์ ๋๋ค. ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๋ 1918๋ ์ดํ๋ฆฌ์ ๋ก๋ง์์ ํ์ด๋ 2์ฐจ ์ธ๊ณ๋์ ์ด ๋ฐ๋ฐํ์ ๋ฏธ๊ตญ์ผ๋ก ๊ฑด๋์์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ์๋น ์ด๋ก , ๊ธ์ต ๊ฒฝ์ ํ, ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๊ทธ๊ฐ ๊ฐ๋ฐํ ๊ธฐ์ ๊ธ์ต์ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋-๋ฐ๋ฌ ์ ๋ฆฌ(Modigliani-Miller Theorem)๋ผ๋ ์ด๋ก ์ผ๋ก ๊ฐ์ฅ ์ ์๋ ค์ ธ ์์ต๋๋ค.
##์ ๋ ๊ธฐ ๋ฐ ๊ต์ก
ํ๋์ฝ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๋ 1918๋ 6์ 18์ผ ์ดํ๋ฆฌ์ ๋ก๋ง์์ ์์ฌ ์๋ฒ์ง์ ์ฌํ ๋ณต์ง์ฌ ์ด๋จธ๋ ์ฌ์ด์์ ํ์ด๋ฌ์ต๋๋ค. ํ๋์ฝ๊ฐ 13์ธ์์ ๋, ๊ทธ์ ์๋ฒ์ง๋ ์์ ํฉ๋ณ์ฆ์ผ๋ก ์ธ์์ ๋ ๋ฌ์ต๋๋ค. ์๋ฒ์ง๊ฐ ๋์๊ฐ์ ํ ๋ช ๋ ๋์ ๊ทธ๋ ํ๋ฌธ์ ์ผ๋ก ํ์ํ๊ธฐ ์ํด ๊ณ ๊ตฐ๋ถํฌํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ณ ๋ฑํ๊ต๋ฅผ ๋ฐ๊พผ ํ ๊ทธ๋ ์ผ์ฐ ์กธ์ ํ์ฌ ๋ก๋ง์ ์ฌํผ์์ ๋ํ๊ต์ ์ ํํ์ฌ ๋ฒ์ฐฝํ์ต๋๋ค.
๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๋ ์ฒ์์ ๋ฒํ์ ๊ณต๋ถํ์ง๋ง ๋์ค์ ๋ฏธ๊ตญ์ผ๋ก ์ด์ฃผํ์ฌ New School for Social Research์์ ๊ฒฝ์ ํ ๋ฐ์ฌ ํ์๋ฅผ ๋ฐ์์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ์ผ๋ฆฌ๋ ธ์ด ๋ํ๊ต ์ด๋ฐ๋ ์ดํ์ธ ๋ํ๊ต, ์นด๋ค๊ธฐ ๋ฉ๋ก ๋ํ๊ต, ๋งค์ฌ์ถ์ธ์ธ ๊ณต๊ณผ ๋ํ์์ ๊ต์๋ก ์ฌ์งํ๊ธฐ ์ ์ ์ปฌ๋ผ๋น์ ๋ํ๊ต์ ๋ฐ๋ ์นผ๋ฆฌ์ง์์ ๊ฐ๋ฅด์ณค์ต๋๋ค.
๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๋ ๋ฏธ๊ตญ ๊ฒฝ์ ํํ, ๋ฏธ๊ตญ ๊ธ์ต ํํ, ๋ฏธ๊ตญ ๊ณ๋ ํํ ํ์ฅ์ ์ญ์ํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ๋ํ ์ดํ๋ฆฌ์ ์ํ ๋ฐ ์ ์น์ธ, ๋ฏธ๊ตญ ์ฌ๋ฌด๋ถ, FRS( ์ฐ๋ฐฉ์ค๋น์ ๋ )์ ๊ณ ๋ฌธ์ผ๋ก ์ผํ์ผ๋ฉฐ ์ฌ๋ฌ ์ ๋ฝ ์ํ์ ์ด์ฌ๋ฅผ ์ญ์ํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ 1985๋ ๊ฐ์ธ ์๋น์ ๊ธฐ์ ๊ธ์ต ๋ชจ๋ธ์ ๊ฐ๋ฐํ ๊ณต๋ก๋ก ๋ ธ๋ฒจ ๊ฒฝ์ ํ์์ ์์ํ์ต๋๋ค .
์ฃผ๋ชฉํ ๋งํ ์ฑ๊ณผ
๋ชจ๋๋ฆฌ์๋์ ์ด๊ธฐ ๊ณตํ์ ์ฌํ์ฃผ์์ ์ค์ ๊ณํ ๊ฒฝ์ ๋ถ์ผ์์ ์ด๋ฃจ์ด์ก์ผ๋ฉฐ, ์ด์ ๋ํด ์ดํ๋ฆฌ์ ํ์์คํธ ๋ ์ฌ์ ๋ฒ ๋ํ ๋ฌด์๋ฆฌ๋๋ก๋ถํฐ ์์ ๋ฐ์์ต๋๋ค. ๊ฒฝ์ ํ์ ๋ํ ๊ทธ์ ๊ฐ์ฅ ์ฃผ๋ชฉํ ๋งํ ๊ณตํ์ผ๋ก๋ ์์ ์ฃผ๊ธฐ ์๋น ์ด๋ก ๊ณผ ๊ธฐ์ ๊ธ์ต ์ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋-๋ฐ๋ฌ ์ ๋ฆฌ ๊ฐ ์์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ๋ํ ํฉ๋ฆฌ์ ๊ธฐ๋ ์ ๋น๊ฐ์์ ์ค์ ๋ฅ (NAIRU) ์ด๋ก ์ ์ค์ํ ๊ณตํ์ ํ์ต๋๋ค .
๋ผ์ดํ ์ฌ์ดํด ์๋น ์ด๋ก
๊ฒฝ์ ํ์ ๋ํ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋์ ์ด๊ธฐ ๊ณตํ ์ค ํ๋๋ ์์ ์ฃผ๊ธฐ ์๋น ์ด๋ก ์ด์์ต๋๋ค. ์ด ์ด๋ก ์ ๊ฐ์ธ์ด ์ฃผ๋ก ๋ ธ๋ ๊ธฐ์ ๋์ ์ ์ถํ๊ธฐ ์ํด ์ด๊ธฐ์ ๋์ ์ ์ถํ๋ค๊ณ ๋งํฉ๋๋ค. ์ฌ๋๋ค์ ์๋์ ์ผ๋ก ์์ ์ ์ธ ์์ค์ ์๋น๋ฅผ ์ ํธํ๊ณ , ์ ์์ ๋๋ ์ฐจ์ (๋๋ ๊ทธ๋ค์๊ฒ ๋ฌผ๋ ค์ค ์ ์ถ์ ์ ๊ธ)ํ๊ณ , ์๋์ด ๋์ ๋ ์ค๋ ์ ์ ์ถํ๊ณ , ์ํด ํ ์ ๊ธ์ ์ฐ๋ ๊ฒ์ ์ ํธํฉ๋๋ค. ์ด๊ฒ์ ๊ฒฝ์ ์ ๋ํ ์ผ์ธ์ฆ์ ์๋น ํจ์๋ฅผ ๊ฒฐ์ ํ๋ ๋ฐ ๋์์ด ๋๋ ์์ธ์ผ๋ก ์ฐ๋ น ์ธ๊ตฌ ํต๊ณ๋ฅผ ๋์ ํฉ๋๋ค.
๋ชจ๋๋ฆฌ์๋-๋ฐ๋ฌ ์ ๋ฆฌ
Merton Miller ) ์ ํ๋ ฅํ ๊ทธ์ ๋ค๋ฅธ ์ฃผ์ ๊ณตํ ์ ๊ธฐ์ ๊ธ์ต์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ ๋ถ์์ ์ํ ํ ๋๋ฅผ ํ์ฑํ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋-๋ฐ๋ฌ(M&M) ์ ๋ฆฌ ์์ต๋๋ค. ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ ๋ถ์์ ๊ธฐ์ ์ด ์๊ธฐ ์๋ณธ๊ณผ ๋ถ์ฑ๋ฅผ ํผํฉํ์ฌ ๊ธฐ์ ์ ์๊ธ์ ์กฐ๋ฌํ๋ ๊ฐ์ฅ ํจ๊ณผ์ ์ด๊ณ ์ ์ตํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๊ฒฐ์ ํ๋ ๋ฐ ๋์์ด ๋ฉ๋๋ค.
Modigliani-Miller ์ ๋ฆฌ๋ ๊ธ์ต ์์ฅ์ด ํจ์จ์ ์ด๋ผ๋ฉด ์ด๋ฌํ ํผํฉ์ด ๊ธฐ์ ๊ฐ์น์ ์๋ฌด๋ฐ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น์ง ์์ ๊ฒ์ด๋ผ๊ณ ์ฃผ์ฅํฉ๋๋ค. ์ด ์ ๋ฆฌ๋ ๊ณ์ํด์ ๋ง์ ํ๋ ๊ธฐ์ ๊ธ์ต์ ๊ธฐ์ด๋ฅผ ํ์ฑํ ๊ฒ์ ๋๋ค.
์ถํ๋ ์ํ
์ดํ๋ฆฌ์์ ๋ฏธ๊ตญ์์์ ์ด๊ธฐ ๊ฒฝ๋ ฅ์์ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๋ ์ค์ ๊ณํ๊ฐ๊ฐ ์งํ ๊ฒฝ์ ๋ฅผ ํฉ๋ฆฌ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฆฌํ ์ ์๋ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ๋ํด ๊ด๋ฒ์ํ๊ฒ ์ ์ ํ์ต๋๋ค. ๋ก๋ง์ ์๋ ๋์ ๊ทธ๋ ์ ๋ถ๊ฐ ๊ฒฝ์ ๋ฅผ ํต์ ํด์ผ ํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ๋ ๋ ผ๋ฌธ์ผ๋ก ์ ๊ตญ ์์ธ์ด ์ฝํ ์คํธ์์ ์ฐ์นํ์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ ์ 2์ฐจ ์ธ๊ณ ๋์ ์ด์ ์ ๊ตญ๊ฐ์ ์ํ ๊ฒฝ์ ๊ด๋ฆฌ์ ํ์์คํธ ์์น์ ์ง์งํ๋ ์ผ๋ จ์ ๋ ผ๋ฌธ์ ์ผ์ผ๋ฉฐ, ๋์ค์ 1947๋ ๋ ผ๋ฌธ์์ ์์ฅ, ์ฌํ์ฃผ์ ์คํ์ผ์ ์ค์ ๊ฐ๊ฒฉ ๊ณํ ๋ฐ ์์ฐ์ผ๋ก ์ ํํ์ต๋๋ค. ์ด ์ํ์ ์ดํ๋ฆฌ์์ด๋ก ์ถํ๋์๊ณ 2000๋ ๋ ์ค๋ฐ์ ์์ด๋ก ๋ฒ์ญ๋ ๋๊น์ง ๊ทธ์ ๋ค๋ฅธ ์ํ๋ณด๋ค ์ํฅ๋ ฅ์ด ์ ์์ต๋๋ค.
Modigliani๋ 1954๋ ๋ ผ๋ฌธ์์ ํฉ๋ฆฌ์ ๊ธฐ๋ ์ด๋ก ์ ๊ทผ๋ณธ์ ์ธ ๊ธฐ์ฌ๋ฅผ ํ์ต๋๋ค. ์์ด๋ฌ๋ํ๊ฒ๋ ํฉ๋ฆฌ์ ๊ธฐ๋ ์ด๋ก ์ ๋ค๋ฅธ ๊ฒฝ์ ํ์๋ค์ ์ํด ์ผ์ธ์ค์ฃผ์ ๊ฑฐ์๊ฒฝ์ ์ ์ฑ (๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๊ฐ ์นํธํ)์ ํจ๊ณผ์ ๋ํ ์ค์ํ๊ณ ๊ด๋ฒ์ํ ๋นํ์ผ๋ก ๋ฐ์ ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค.
1975๋ ๋ ผ๋ฌธ์์ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๋ ํตํ ์ ์ฑ ์ ์์๋ค์ด ์ ์ฑ ์ ์๋ฆฝํ ๋ ์์ฐ๋๊ณผ ๊ณ ์ฉ์ ๋ชฉํ๋ก ์ผ์์ผ ํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ์ ์ ํ ๋ชฉํ๊ฐ ์ฝ 5.5%๋ก ์ถ์ฐ๋๋ ๋น์ธํ๋ ์ด์ ์ค์ ๋ฅ ์ด ๋ ๊ฒ์ด๋ผ๊ณ ์ ์ํ์ต๋๋ค. ์์ด๋ฌ๋ํ๊ฒ๋ ๊ทธ์ ๋ ผ๋ฌธ์ ๋ช ์์ ์ผ๋ก ํตํ์ฃผ์์ ๋ฐ๋ํ๊ณ ์ผ์ธ์ฆ ์ฃผ์์ ์ฐฌ์ฑํ์ง๋ง ๊ทธ์ ์์ด๋์ด๋ ๊ณ์ํด์ ์ผ์ธ์ฆ์ฃผ์ ๊ฑฐ์๊ฒฝ์ ์ ์ฑ ์ ๋ํ ๊ฐ๋ ฅํ ๋นํ์ด ๋ NAIRU(๋น๊ฐ์ ์ธํ๋ ์ด์ ์จ) ์ด๋ก ์ผ๋ก ๋ฐ์ ํ ๊ฒ์ ๋๋ค. .
Franco๋ 2001๋ ์์์ **Adventures of the Economist.**์์ ๊ฒฝ์ ํ์๋ก์์ ์์ ์ ์ถ์ ์ฐ๋๊ธฐ๋ก ๊ธฐ๋กํ์ต๋๋ค. ์ด ์ฑ ์ด ์ถํ๋ ์ง 2๋ ํ Franco๋ ์ธ์์ ๋ ๋ฌ์ต๋๋ค.
๊ฒฐ๋ก
ํ๋์ฝ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋(Franco Modigliani)๋ ๋ ธ๋ฒจ์์ ์์ํ ์ดํ๋ฆฌ์ ๊ฒฝ์ ํ์๋ก์ ๊ฒฝ์ ํ์ ๋ํ ๊ณตํ์ผ๋ก ๋์ด ํ๊ฐ๋์์ต๋๋ค. ๊ทธ์ ์์ ์ฃผ๊ธฐ ์๋น ์ด๋ก ์ ์ฌ๋๋ค์ด ์ถ์ ์ฌ๋ฌ ๋จ๊ณ์์ ์ด๋ป๊ฒ ๋น๋ฆฌ๊ณ , ์ฐ๊ณ , ์ ์ถํ๋์ง ์ค๋ช ํ์ต๋๋ค. Merton Miller์ ๊ณต๋ ๊ฐ๋ฐํ Modigliani-Miller ์ ๋ฆฌ๋ ๊ธ์ต ์์ฅ์ด ํจ์จ์ ์ผ๋ก ์ด์๋ ๋ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ์น๊ฐ ์๋ณธ๊ณผ ๋ถ์ฑ ๊ตฌ์ฑ์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ง ์๋๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํฉ๋๋ค. ๊ทธ์ ์ด๋ก ์ ๊ฒฝ์ ํ ๋ถ์ผ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ๊ธฐ์ ๊ธ์ต ๋ฑ ๋ค์ํ ์ฐ์ ๋ถ์ผ์ ํ๋ช ์ ์ผ์ผ์ผฐ์ต๋๋ค.
##ํ์ด๋ผ์ดํธ
์๋น์ด๋ก ๊ณผ ๊ธฐ์ ๊ธ์ต ๋ถ์ผ์์ ๊ณต๋ก๋ฅผ ์ธ์ ๋ฐ์ 1985๋ ๋ ธ๋ฒจ ๊ฒฝ์ ํ์์ ์์ํจ.
๋ชจ๋๋ฆฌ์๋์ ์ด๊ธฐ ํ๋ฌธ์ ๊ฒฝ๋ ฅ์ ๊ฑฐ์๊ฒฝ์ ํ์ ๋ํ ๋ค์ค์ผ์ธ์ฆ์ฃผ์์ ์ ๊ทผ์ผ๋ก ์ ํํ๊ธฐ ์ ์ ํ์์คํธ(๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋์ค์๋ ์ฌํ์ฃผ์์) ๊ฒฝ์ ์ ์ค์ ๊ณํ์ ์นํธํ๋ ๋ฐ ์ ๋ ํ์ต๋๋ค.
๋ชจ๋๋ฆฌ์๋์ ์์ ์ฃผ๊ธฐ ์ด๋ก ์ ์ฌ๋๋ค์ด ์๋์ด ๊ฐ์ฅ ๋ฎ์ ๋ ๊ฒฝ๋ ฅ ์ด๊ธฐ์ ๋์ ๋น๋ฆฌ๊ณ ์๋์ด ๋์ ๋ ๋์ค์ ๋ ๋ง์ด ์ ์ถํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํฉ๋๋ค.
ํ๋์ฝ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋(Franco Modigliani)๋ ๊ธฐ์ ๊ธ์ต์ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋-๋ฐ๋ฌ ์ ๋ฆฌ(Modigliani-Miller Theorem)๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ฐ์ฅ ์ ์๋ ค์ง ์ ์ผ์ธ์ฆ์ฃผ์ ๊ฒฝ์ ํ์์ ๋๋ค.
Modigliani-Miller ์ด๋ก ์ ๊ธ์ต ์์ฅ์ด ํจ์จ์ ์ผ๋ก ์๋ํ ๋ ํ์ฌ์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ๊ฐ ๊ฐ์น์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น์ง ์๋๋ค๊ณ ๋งํฉ๋๋ค.
##์์ฃผํ๋ ์ง๋ฌธ
ํ๋์ฝ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๋ ๋ฌด์์ผ๋ก ๊ฐ์ฅ ์ ์๋ ค์ ธ ์์ต๋๊น?
Franco Modigliani๋ ๊ทธ์ ์์ ์ฃผ๊ธฐ ์๋น ์ด๋ก ๊ณผ Modigliani-Miller ์ ๋ฆฌ๋ก ๊ฐ์ฅ ์ ์๋ ค์ ธ ์์ต๋๋ค. ์์ ์ฃผ๊ธฐ ์๋น์ด๋ก ์ ์ฌ๋๋ค์ด ํด์ง๊ธ์ ๋ง๋ จํ๊ธฐ ์ํด ์ผํ๋ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ์ ์ถํ๋ค๊ณ ๋งํฉ๋๋ค. Modigliani-Miller ์ด๋ก ์ ๊ธ์ต ์์ฅ์ด ํจ์จ์ ์ผ ๋ ๋ถ์ฑ์ ์๋ณธ์ ํผํฉ์ด ํ์ฌ์ ๊ฐ์น์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น์ง ์๋๋ค๊ณ ๋งํฉ๋๋ค.
ํตํ ์ ์ฑ ์ ๋ํ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋์ ์ ์ฅ์ ๋ฌด์์ด์์ต๋๊น?
๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๋ ์ ์ฑ ์ ์์๊ฐ ์ ์ฑ ๊ฒฐ์ ์ ๋ด๋ฆด ๋ ์์ฐ๋๊ณผ ๋น์ธํ๋ ์ด์ ์ค์ ๋ฅ ์ ์ด์ ์ ๋ง์ถฐ์ผ ํ๋ค๊ณ ๋ฏฟ์์ต๋๋ค. ๊ทธ์ ์ ์ฅ์ ์ค์ ์ ๋น๊ฐ์ ์ธํ๋ ์ด์ ์จ(NAIRU) ์ด๋ก ์ ํ์ฑํ์ต๋๋ค.
ํ๋์ฝ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋๊ฐ ๋ ธ๋ฒจ์์ ๋ฐ์๋์?
ํ๋์ฝ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋(Franco Modigliani)๋ ๊ฒฝ์ ์ด๋ก , ํนํ ์๋ช ์ฃผ๊ธฐ ์ด๋ก ์ ๋ํ ๊ณตํ๊ณผ ๊ธ์ต ์์ฅ์ ๋ํ ๊ด๋ฒ์ํ ์ฐ๊ตฌ๋ก 1985๋ ๋ ธ๋ฒจ ๊ฒฝ์ ํ์ ์ค๋ฒ ๋ฆฌ๊ฒ์ค ๋ฆญ์ค๋ฐฉํฌ ์์ ์์ํ์ต๋๋ค.