Коэффициент Пирсона
Π§ΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π°?
ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π° β ΡΡΠΎ ΡΠΈΠΏ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ,. ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΡΡΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΠΈ ΡΠΎΠΌ ΠΆΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΊΠ°Π»Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ.
ΠΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π°
Π§ΡΠΎΠ±Ρ Π½Π°ΠΉΡΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π°, ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π°, Π΄Π²Π΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π΄ΠΈΠ°Π³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ. ΠΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ X ΠΈ Y. ΠΠ»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ° ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° Π±ΡΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎΡΡΡ; ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊ, Π½Π΅ ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΠΈΠΉ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π° Ρ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠΉ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ, Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π±Π΅ΡΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π΅Π½. Π§Π΅ΠΌ Π±Π»ΠΈΠΆΠ΅ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΠΊ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠΉ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΠ°Π³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ, ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΡΠ΅ ΡΠΈΠ»Π° Π°ΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ. Π§ΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π² Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠΈ, Π² Π΄ΠΈΠ°ΠΏΠ°Π·ΠΎΠ½Π΅ ΠΎΡ -1 Π΄ΠΎ +1. ΠΠ½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ +1 ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ. ΠΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π½Π° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ±Π΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ. Π Π½Π°ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡ, Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ -1 ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π½Π° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π΄ΡΡΠ³Π°Ρ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ; ΠΎΠ½ΠΈ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ. ΠΠΎΠ»Ρ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π½Π° ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ.
ΠΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π°
ΠΠ»Ρ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠ°, ΠΆΠ΅Π»Π°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π΄ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π΅Π½ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π°. Π Π°ΡΡΠ΅ΡΡ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ², ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ-ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΈ, Π°ΠΊΡΠΈΠΈ-ΡΠΎΠ²Π°ΡΡ, ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΈ-Π½Π΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΈ Ρ. Π΄., ΠΈΠ»ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΠΌΠΈ, ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΉ, Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ°Π»ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π°. Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ² β Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π°, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΡ Π² ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠ² ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ±ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ, Π° Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π½ΠΎ-ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π»Π° ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ Π½Π° Π΄ΡΡΠ³ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ. ΠΡΠ»ΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΉ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΠΈ ΠΌΠ°Π»ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ 0,8, Π½Π΅ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΠ·Π²Π°Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π²ΡΡΠΎΠΊΠ°Ρ ΡΠΈΠ»Π° Π°ΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ.
ΠΠ΅ΠΌ Π±ΡΠ» ΠΠ°ΡΠ» ΠΠΈΡΡΠΎΠ½?
ΠΠ°ΡΠ» ΠΠΈΡΡΠΎΠ½ (1857β1936) Π±ΡΠ» Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌ ΠΈ Π²Π½Π΅Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ. ΠΠ½ ΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π΅Π²Π³Π΅Π½ΠΈΠΊΠΈ. ΠΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°, ΠΠΈΡΡΠΎΠ½ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡΠΌΠΈ ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΡ Ρ ΠΈ-ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ ΠΈ p-Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π³ΠΎ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΎΠΉ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π 1911 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π» ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ Π² ΠΌΠΈΡΠ΅ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΠΊΡΠ»ΡΡΠ΅Ρ β ΡΠ°ΠΊΡΠ»ΡΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠΊΠ»Π°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ Π² Π£Π½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΡΠΊΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅Π΄ΠΆΠ΅ ΠΠΎΠ½Π΄ΠΎΠ½Π°.
Π 1901 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π» ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΠΆΡΡΠ½Π°Π» ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Β«ΠΠΈΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΊΠ°Β».
ΠΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ
ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π° ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ, Π° Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π½ΠΎ-ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Ρ.
ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠΌΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΡ ΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΡ ΠΠ°ΡΠ»Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Ρ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ², Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π°, ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠΉ Ρ ΠΈ-ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ, p-Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΡ.
ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ, ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅ΠΌΡΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ X ΠΈ Y.
ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ ΠΠΈΡΡΠΎΠ½Π° Π²Π°ΡΡΠΈΡΡΡΡΡΡ ΠΎΡ +1 Π΄ΠΎ -1, Π³Π΄Π΅ +1 ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ, -1 ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ, Π° 0 ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ.