Skiptajafna
Hver er skiptijafnan?
Gengisjafnan er efnahagsleg auðkenni sem sýnir sambandið milli peningamagns, hraða peninga,. verðlags og útgjaldavísitölu. Enski klassíski hagfræðingurinn John Stuart Mill dró gengisjöfnuna, byggða á fyrri hugmyndum David Hume. Þar segir að heildarupphæð peninga sem skipta um hendur í hagkerfinu muni alltaf jafngilda heildarpeningaverðmæti vöru og þjónustu sem skipta um hendur í hagkerfinu.
Skilningur á skiptijöfnunni
Upprunalega form jöfnunnar er sem hér segir:
M x V má þá túlka sem meðaltal gjaldeyriseininga í umferð á ári, margfaldað með meðalfjölda skipti sem hver mynteining skiptir um hendur á því ári, sem er jöfn heildarfjárhæð sem varið er í hagkerfi á árinu .
Aftur á móti er hægt að túlka P x T sem meðalverðlag á vörum á árinu margfaldað með raunvirði innkaupa í hagkerfi á árinu, sem er jafnt heildarfé sem varið er til kaupa í hagkerfi á árinu. ári.
Þannig segir skiptijöfnan að heildarupphæð peninga sem skipta um hendur í hagkerfinu mun alltaf jafngilda heildarpeningaverðmæti vöru og þjónustu sem skipta um hendur í hagkerfinu.
Seinna hagfræðingar endurtaka jöfnuna oftar sem:
< /span>
Svo nú segir skiptajöfnan að heildarnafnútgjöld séu alltaf jöfn heildarnafntekjum.
Skiptajafnan hefur tvenns konar aðalnotkun. Það táknar frumtjáningu magnkenningarinnar um peninga,. sem tengir breytingar á peningamagni við breytingar á heildarverðlagi. Að auki getur lausn jöfnunnar fyrir M þjónað sem vísbending um eftirspurn eftir peningum í þjóðhagslíkani.
Magnkenningin um peninga
Í magnkenningunni um peninga, ef gert er ráð fyrir að hraði peninga og raunframleiðsla sé stöðug, til þess að einangra sambandið milli peningamagns og verðlags, þá mun öll breyting á peningamagni endurspeglast með hlutfallslegri breytingu á verðlag.
Til að sýna þetta skaltu fyrst leysa fyrir P:
M × </ span>(Q V< /span>)</ span>
Og gerðu greinarmun með tilliti til tíma:
Þetta þýðir að verðbólga verður í réttu hlutfalli við alla aukningu á peningamagni. Þetta verður þá grundvallarhugmyndin á bak við peningastefnuna og hvatinn að orði Miltons Friedmans um að "Verðbólga er alltaf og alls staðar peningalegt fyrirbæri."
##Peningakrafa
Að öðrum kosti er hægt að nota skiptajöfnuna til að leiða út heildareftirspurn eftir peningum í hagkerfi með því að leysa fyrir M:
M =< span class="mspace"> (<span class="vlist" stíll ="height:0.924439em;">V</ span>< span class="sizing reset-size6 size3 mtight">P × Q< /span> )</ span >
Að því gefnu að peningamagn sé jafnt og eftirspurn eftir peninga (þ.e. að fjármálamarkaðir séu í jafnvægi):
MD = < /span>( V</ span>P × Q</ span>)
Eða:
Þetta þýðir að eftirspurn eftir peningum er í réttu hlutfalli við nafntekjur og andstæða hraða peninga. Hagfræðingar túlka venjulega andhverfu peningahraða sem eftirspurn eftir að halda reiðufé, þannig að þessi útgáfa af skiptijöfnunni sýnir að eftirspurn eftir peningum í hagkerfi samanstendur af eftirspurn eftir notkun í viðskiptum, (P x Q),. og lausafjárþörf,. (1/V).
##Hápunktar
Skiptajöfnan er stærðfræðileg tjáning á magnkenningunni um peninga.
Í grunnformi sínu segir jöfnan að heildarupphæð peninga sem skipta um hendur í hagkerfi sé jöfn heildarpeningaverðmæti vara sem skipta um hendur, eða að nafneyðsla sé jöfn nafntekjum.
Gengisjafnan hefur verið notuð til að færa rök fyrir því að verðbólga verði í réttu hlutfalli við breytingar á peningamagni og að heildareftirspurn eftir peningum megi skipta niður í eftirspurn til notkunar í viðskiptum og eftirspurn til að halda peningum fyrir lausafé þeirra.