Neytendaábyrgð
Hvað er neytendaábyrgð?
Neytendaábyrgð leggur ábyrgð á neytendur til að koma í veg fyrir vanrækslu í neyslustarfsemi sinni. Stefna sem ákvarðar neytendaábyrgð eru skráðar inn í samninga fyrirtækja og eru leið til að vernda þau fyrir hvers kyns ábyrgð vegna hugsanlegrar vanrækslu neytenda.
Skilningur á neytendaábyrgð
Venjulega er neytendaábyrgð afmörkuð með smáa letrinu í samningi eða þjónustuskilmálum og ábyrgðin á því að lesa og fara eftir skilmálum stefnunnar er í höndum neytandans.
Neytendaábyrgðarreglur eru allt frá einföldum reglum um viðskipti, eins og að kaupa óendurgreiðanlega miða, til víðtækari stefnu eins og þær sem eru afmarkaðar í lögum um rafrænar millifærslur. Í lögum um rafræna millifærslu er gerð grein fyrir því hvernig neytendur geta takmarkað ábyrgð sína ef um er að ræða glatað eða stolið kreditkort.
Mál sem snýr að 79 ára gamalli konu, sem var sviðnuð af kaffibolla sem hún keypti á McDonald's-veitingastað, telst tímamóta í neytendaábyrgðarmálum. Kviðdómurinn í þessu máli stóð að lokum með stefnanda og lagði ábyrgðina á tjóninu á veitingastaðinn frekar en vanrækslu neytandans. Máli þessu lauk með sátt utan réttar fyrir tjónþola. Málið varð mjög áhrifamikið á þann hátt að fyrirtæki hafa samskipti við viðskiptavini sína um vörur sínar og koma á ábyrgðum sem þeim tengjast.
Ef vara á markaðnum er staðráðin í að vera gölluð eða skaðleg mun fyrirtæki oft gefa út frjálsa innköllun fyrir þá vöru. Þó að árangur skaðabótakrafna við þessar aðstæður sé mjög mismunandi, mun innköllun oft leggja grunninn að ábyrgð neytenda sem svar við áframhaldandi notkun á innkölluðum vörum.
Neytendaábyrgð og lög um rafræna millifærslu
The Electronic Funds Transfer Act var stofnað í Bandaríkjunum árið 1978 til að bregðast við vinsældum rafrænna banka. Rafræn bankastarfsemi fjarlægði pappírsslóðina sem ávísanir og ákveðin mannleg samskipti sem áður voru tengd við fjármálaviðskipti voru veitt. Lögunum er ætlað að vera bæði neytendum og fjármálafyrirtækjum til verndar með því að setja ábyrgðartakmarkanir við óheimil rafræn fjármálaviðskipti.
Í lögum þessum er sérstaklega tekið fram að neytendur kunni að sæta takmarkaðri ábyrgð vegna óheimilra rafrænna millifærslu við vissar aðstæður. Í stefnunni segir að neytandi sem gerir sér grein fyrir að kredit- eða debetkort hafi týnst eða stolið skuli tilkynna það til útgefanda banka innan tveggja virkra daga að öðrum kosti er bankinn takmörkuð í ábyrgð sinni til að endurgreiða tap. Neytendum er einnig veittur 60 daga frestur til að mótmæla bankavillum og leiðrétta þær áður en áskorun er talin ógild.
Dæmi um neytendaábyrgð
Segjum sem svo að Imran noti kreditkortið sitt til að kaupa vöru af vefsíðu framleiðanda. Framleiðandinn lýsir sig gjaldþrota daginn eftir og getur ekki afhent vöruna. Imran biður framleiðandann um endurgreiðslu. Samkvæmt gildandi lögum um neytendaábyrgð er framleiðandinn skylt að endurgreiða Imran reiðufé.
Ef Imran hefði notað debetkortið sitt til að framkvæma viðskiptin, þá þyrfti hann að leggja fram kröfu sem kröfuhafi eftir gjaldþrot framleiðandans. Munurinn á meðhöndlun beggja kortanna er fyrst og fremst vegna þess að lög um rafræna sjóðmillifærslu og reglugerð E seðlabankastjórnar stjórna debetkorta- og ACH-viðskiptum, en Sannleikurinn í útlánalögum og reglugerð Z eru ábyrg fyrir því að skilgreina skuldbindingar neytenda í lánaviðskiptum.
Hápunktar
Neytendaábyrgðarstefnur eru allt frá einföldum stefnum fyrir viðskipti til flókinna fjölaðilastefnu sem lýtur lögum, svo sem lögum um rafræna millifærslu.
Neytendaábyrgð eru samningsbundnar skuldbindingar sem leggja ábyrgð á neytendur til að koma í veg fyrir vanrækslu í starfsemi þeirra meðan þeir nota vöru eða þjónustu.
McDonald's kaffimál, þar sem 79 ára kona var brennd af kaffibolla sem keyptur var á veitingastað keðjunnar, telst tímamóta í neytendaábyrgðarmálum.