동물의 영혼
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ด๋ ๋ฌด์์ ๋๊น?
John Maynard Keynes ๊ฐ ๊ฒฝ์ ์ ์คํธ๋ ์ค๋ ๋ถํ์ค์ฑ์ ์๊ธฐ์ ์ฌ๋๋ค์ด ์ฆ๊ถ ๋งค๋งค๋ฅผ ํฌํจํ ์ฌ์ ์ ๊ฒฐ์ ์ ๋๋ฌํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ค๋ช ํ๊ธฐ ์ํด ๋ง๋ ์ฉ์ด ์ ๋๋ค. ์ผ์ธ์ฆ์ 1936๋ ๊ฐํ๋ฌผ ๊ณ ์ฉ, ์ด์ ๋ฐ ํํ์ ์ผ๋ฐ ์ด๋ก ์์ ๊ทธ๋ ๋๋ฌผ์ ์ ์ ์ ์๋น์ ์ ๋ขฐ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น๋ ์ธ๊ฐ์ ๊ฐ์ ์ด๋ผ๊ณ ๋งํฉ๋๋ค.
์ค๋๋ ๋๋ฌผ ์ ์ ์ ์๋ณธ ์์ฅ ์ ๋์ ์์ค์ ๋ณ๋์ฑ ์ ์ง๋ฉดํ์ ๋ ํฌ์์๊ฐ ํ๋์ ์ทจํ๋๋ก ๋ง๋๋ ์ฌ๋ฆฌ์ , ์ ์์ ์์ธ์ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค. ์ด ์ฉ์ด๋ "์ธ๊ฐ์ ๋ง์์ ๊นจ์ฐ๋ ํธํก"์ ์๋ฏธํ๋ ๋ผํด์ด spiritus animalis์์ ์ ๋ํ์ต๋๋ค. ์ด๋ค ๋ฉด์์ ์ธ๊ฐ ํ๋์ ๋ํ ์ผ์ธ์ฆ์ ํต์ฐฐ๋ ฅ์ ํ๋ ๊ฒฝ์ ํ ์ ๋ถ์์ ์์ธกํ์ต๋๋ค.
๋๋ฌผ์ ์ํผ ์ดํดํ๊ธฐ
๋๋ฌผ์ฑ ์์ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ๋ ์ ๊ธฐ์์ 300๋ ๊น์ง ์ธ๊ฐ ํด๋ถํ ๋ฐ ์ํ ์๋ฆฌํ ๋ถ์ผ๋ก ๊ฑฐ์ฌ๋ฌ ์ฌ๋ผ๊ฐ ์ ์์ต๋๋ค. ๊ฑฐ๊ธฐ์์ ๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ๊ฐ๊ฐ ํ๋์ ์กด์ฌํ๋ ์ก์ฒด ๋๋ ์ ์ ๊ณผ ๋์ ์ ๊ฒฝ ์ข ๋ง์ ์ ์ฉ๋์ด ์กฐ์ฆ์ด๋ ํ์คํ ๋ฆฌ์ ๊ฐ์ ๋๋ ์ฌ๋ฆฌ์ ํ์์ ์ด๋ํฉ๋๋ค.
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ๋ฌธํ ๋ฌธํ์์๋ ๋ํ๋ฌ๋๋ฐ, ์ฌ๊ธฐ์ ๊ทธ๋ค์ ์ก์ฒด์ ์ฉ๊ธฐ, ๋ช ๋ํจ, ์ถฉ๋งํจ์ ์ํ๋ฅผ ์ธ๊ธํ์ต๋๋ค. ๋ฌธํ์ ์๋ฏธ๋ ๋๋ฌผ์ ์ํผ์ด ๊ฐ์ธ์ ๊ฑด๊ฐ๊ณผ ์๋์ง์ ์ ๋์ ๋ฐ๋ผ ๋๊ฑฐ๋ ๋ฎ์ ์ ์์์ ์๋ฏธํฉ๋๋ค.
๊ธ์ต ๋ฐ ๊ฒฝ์ ๋ถ์ผ์ ๋๋ฌผ ์ ์
์ค๋๋ ๊ธ์ต ๋ถ์ผ์์ ๋๋ฌผ ์ ์ ์ด๋ผ๋ ์ฉ์ด๋ ์์ฅ ์ฌ๋ฆฌํ๊ณผ ํ๋ ๊ฒฝ์ ํ ์์ ๋ฑ์ฅ ํฉ๋๋ค. ๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ์ฌ์ ์ ์์ฌ๊ฒฐ์ ์ ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ์ ์๋ ์์ ๊ฐ, ํฌ๋ง, ๋๋ ค์ ๋ฐ ๋น๊ด์ ๊ฐ์ ์ ๋ํ๋ด๋ฉฐ, ์ด๋ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ฅ์ ์ด์งํ๊ฑฐ๋ ๋ฐฉํดํ ์ ์์ต๋๋ค. ์ํผ์ด ๋ฎ์ผ๋ฉด ์ ๋ขฐ ์์ค์ด ๋ฎ์์ ธ ์์ฅ์ด๋ ๊ฒฝ์ ํ๋๋ฉํธ ์ด ๊ฐํ๋๋ผ๋ ์ ๋งํ ์์ฅ์ ๋ชฐ๊ณ ์ฌ ๊ฒ์ ๋๋ค. ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ๊ธฐ์ธ๊ฐ ๋์ผ๋ฉด ๊ฒฝ์ ์ฐธ์ฌ์๋ค์ ์ ๋ขฐ๊ฐ ๋์์ง๊ณ ์์ฅ ๊ฐ๊ฒฉ์ด ์น์์ ๊ฒ์ ๋๋ค.
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ์์ฐ ๊ฐ๊ฒฉ์ ๊ฑฐํ ์ ์ผ์ผํฌ ์ ์์ผ๋ฉฐ ๊ณตํฉ ํ๋งค ๋ก ์ด์ด์ง ์๋ ์์ต๋๋ค.
๋น์ฆ๋์ค ์์ฌ๊ฒฐ์ ์์ ๊ฐ์ ์ ์ญํ
๋ถ์ ๋ณด๋ค๋ ์ง๊ด๊ณผ ๊ฒฝ์์์ ํ๋์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํฉ๋๋ค . ์ผ์ธ์ฆ๋ ๊ฒฝ์ ์ ๊ฒฉ๋ณ์ ์๊ธฐ์ ์ฌ๋๋ค์ด ์ฌ์ ์ ์๊ธฐ ์ด์ต์ ์ถ๊ตฌํ ๋ ๋นํฉ๋ฆฌ์ ์ธ ์๊ฐ์ด ์ํฅ์ ๋ฏธ์น ์ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์ดํดํ์ต๋๋ค.
์ผ์ธ์ฆ๋ ์ผ๋ฐ ์ด๋ก ์์ ์ผ๋ฐ ์ง์๊ณผ ๊ฐ์ฉํ ํต์ฐฐ๋ ฅ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๋ค์ํ ์ฐ์ , ๊ธฐ์ ๋๋ ํ๋ ์ ๋ฏธ๋ ์์ต๋ฅ ์ ์ถ์ ํ๋ ค๋ ์๋๋ "๊ฑฐ์ ๊ฑฐ์, ๋๋ก๋ ์์ ์๋ ๊ฒ"์ด๋ผ๊ณ ๊ฐ์ ํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ๋ถํ์คํ ํ๊ฒฝ์์ ์ฌ๋๋ค์ด ๊ฒฐ์ ์ ๋ด๋ฆด ์ ์๋ ์ ์ผํ ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋๋ฌผ์ ์์ด ๊ทธ๋ค์ ์ธ๋ํ๋ ๊ฒ๋ฟ์ด๋ผ๊ณ ์ ์ํ์ต๋๋ค.
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ด 21์ธ๊ธฐ๋ฅผ ๋ง์ดํ๋ค
2009๋ ๋ ๋ช ์ ๊ฒฝ์ ํ์์ธ George A. Akerlof(๋ ธ๋ฒจ์ ์์์์ด์ ์บ๋ฆฌํฌ๋์ ๋ํ๊ต ๊ฒฝ์ ํ ๊ต์)์ Robert J. Shiller(์์ผ ๋ํ๊ต ๊ฒฝ์ ํ ๊ต์)๊ฐ ์ ์ ** ๋๋ฌผ์ ์ํผ: ์ธ๊ฐ ์ฌ๋ฆฌํ์ด ๊ฒฝ์ ๋ฅผ ์ฃผ๋ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ๊ณผ ๊ทธ๊ฒ์ด ๊ธ๋ก๋ฒ ์๋ณธ์ฃผ์์ ์ค์ํ ์ด์ **.
์ฌ๊ธฐ์์ ์ ์๋ค์ ๋๋ฌผ์ ์ํผ๋ ์ค์ํ์ง๋ง ํ์ํ ๋ ์ ๋ถ๊ฐ ๊ฒฝ์ ์ ์ฑ ์ ํตํด ๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ํต์ ํ๊ธฐ ์ํด ์ ๊ทน์ ์ผ๋ก ๊ฐ์ ํ๋ ๊ฒ๋ ๋๊ฐ์ด ์ค์ํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ ์ง ์์ผ๋ฉด ์ ์๋ค์ ์ํผ์ด ๊ทธ๋ค ์์ ์ ์ฅ์น๋ฅผ ๋ฐ๋ฅผ ์ ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํฉ๋๋ค. ์ฆ, ์๋ณธ์ฃผ์๊ฐ ์์ ๋ผ์ง ๋ชปํ๊ณ 2008๋ ๊ธ์ต ์๊ธฐ์์ ๋ณด์๋ ์ข ๋ฅ์ ํ๋์ ์ด๋ํ ์ ์์ต๋๋ค.
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ์
๋ท์ปด ๋ฒ๋ธ
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ์ข ์ข ๋๋ ค์์ด๋ ํ์์ผ๋ก ์ ์๋๋ ์์ฅ ์ฌ๋ฆฌ๋ก ๋ํ๋ฉ๋๋ค. ํ์์ ๊ฒฝ์ฐ " ๋นํฉ๋ฆฌ์ ๊ณผ์ "์ด๋ผ๋ ์ฉ์ด ๋ ํด๋น ์์ฐ์ ํ๋๋ฉํธ์ด ์ ๋นํํ๋ ๊ฒ๋ณด๋ค ํจ์ฌ ๋ ๋์ ์์ฐ ๊ฐ๊ฒฉ์ ์ ๋ํ๋ ํฌ์์์ ์ด์ ์ ์ค๋ช ํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋์์ต๋๋ค. ๋จ์ํ ํ์ฌ ์ด๋ฆ์ "๋ท์ปด"์ ๋ถ์ด๊ธฐ๋ง ํ๋ฉด ์์ฅ ๊ฐ์น๊ฐ ๋๋ผ์ด ์์ค์ผ๋ก ์ฆ๊ฐํ์ผ๋ฉฐ, ์์ต์ด ์๋ ์ ์ ๊ธฐ์ ์ ์ฃผ๊ฐ๊ฐ ๋์ฑ ๋์์ก์ต๋๋ค.
ํญ๋ฝ ์ผ๋ก 1995 ๋ ๊ณผ 2000๋ ์ฌ์ด์ 5๋ฐฐ ์์นํ ๋์ค๋ฅ ์ง์๋ 2000๋ 3์ 10์ผ 5,048.62์ ์ต๊ณ ์ ์์ 2002๋ 10์ 4์ผ 1,139.90์ผ๋ก 76.81% ํ๋ฝํ์ต๋๋ค. 2001๋ ๋ง๊น์ง ๋๋ถ๋ถ์ ๋ท์ปด ์ฃผ์์ ํ์ฐํ์ต๋๋ค.
๋๊ณตํฉ
์์ฅ์ด ๊ธ์ต ํ์ ์ผ๋ก ๊ฐ๋ํ๋ 2008-09๋ ๊ธ์ต ์๊ธฐ์ ๋๊ณตํฉ ์ผ๋ก ์ด์ด์ก์ต๋๋ค. ๋ด๋ณด๋ถ์ฑ๊ถ (CDO) ๊ณผ ๊ฐ์ ์ ๊ท ๋ฐ ๊ธฐ์กด ๊ธ์ต ์ํ์ ์ฐฝ์์ ์ฌ์ฉ์ ํนํ ์ฃผํ ์์ฅ์์ ๋์ณ๋ฌ์ต๋๋ค. ์ฒ์์๋ ์ด๋ฌํ ๊ฒฝํฅ์ด ๊ธ์ ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ์ฌ๊ฒจ์ก์ต๋๋ค. ์ฆ, ์๋ก์ด ๊ธ์ต ์ํ์ด ๊ธฐ๋ง์ ์ด๊ณ ์ฌ๊ธฐ์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ฐํ์ง ๋๊น์ง์์ต๋๋ค. ์ด ์์ ์์ ํฌ์์ ์ ๋ขฐ๊ฐ ๊ณค๋๋ฐ์ง์ณค๊ณ ๋งค๋์ธ๊ฐ ์ด์ด์ก๊ณ ์์ฅ์ ๊ธ๋ฝํ์ต๋๋ค. ๋๋ฌผ์ ์ํผ์ด ๋ฏธ์น ๋ฏ์ด ๋ ๋ฐ๋ ๋ถ๋ช ํ ์ฌ๋ก.
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ๋ํ ๋นํ
๋ด์ฌ๊ฐ์น ๋ณด๋ค ์ธ๊ฐ์ ๊ฐ์ ์ ๋ฐ๋ผ ์ค๋ฅด๋ฝ๋ด๋ฆฌ๋ฝํ๋ ๊ฒฝํฅ์ ๋งํ๋ค . ๊ทธ๋ฌ๋ ์ด ์ด๋ก ์ ์์ฅ์ด ๊ทธ๋ผ์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ ํจ์จ์ ์ด๊ณ ๊ฐ์ธ์ ๋นํฉ๋ฆฌ์ฑ์ด ์ด์ฒด์ ์ผ๋ก ์ป์ด์ง๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ๋ ์ผ๋ถ ๊ฒฝ์ ํ์๋ค์ ์ํด ๋นํ์ ๋ฐ์์ต๋๋ค. ํ๋ ๊ฒฝ์ ํ๊ณผ ๊ฐ์ ๋๋ฌผ์ ์ํผ ํ ์ ๋ ๋ณธ์ง์ ์ผ๋ก ํจ์จ์ฑ๊ณผ ํฉ๋ฆฌ์ฑ์ ๊ฐ์ ์ ์์ญ์ด ๋ ์น๋ฅผ ๋์ง๋๋ค.
๋ค๋ฅธ ๋นํ๊ฐ๋ค์ ๊ฑฐํ์ด ๋์ค ์ฌ๋ฆฌ์ ๊ฒฐ๊ณผ๊ฐ ์๋๋ผ ์ค์ ์ํ์ ๊ณผ๋ํ ๊ฐ์ ๊ณผ ๊ณผ๋ํ ๊ท์ ๋ก ์ธํด ๊ฒฝ์ ์ฑ์ฅ์ ์ ํดํ๊ณ ์์ฅ์ ๊ท ํ์์ ๋ฒ์ด๋๊ฒ ํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํฉ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฃผ์ฅ์ ์ข ์ข ํตํ ๊ณต๊ธ์ ํฐ ์ฆ๊ฐ(์ ๋ถ์ ์ํด "์ธ์๋")๊ฐ ๊ฑฐํ์ ์์ธ์ด๋ฉฐ ์๋ชป๋ ํฌ์๋ฅผ ์กฐ์ฅํจ์ผ๋ก์จ ๊ฑฐํ์ด ๊ถ๊ทน์ ์ผ๋ก ์๋ฉธํ๋ค๊ณ ์ฃผ์ฅํ๋ ์ค์คํธ๋ฆฌ์ ๊ฒฝ์ ์ด๋ก ๋๋ ์์ ์ง์์ฃผ์์์ ๋น๋กฏ๋ฉ๋๋ค.
##ํ์ด๋ผ์ดํธ
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ๋ผํด์ด spiritus animalis์์ ์ ๋ํ์ต๋๋ค. "์ธ๊ฐ์ ๋ง์์ ์ผ๊นจ์ฐ๋ ํธํก"์ ๋๋ค. 1936๋ ์๊ตญ์ ๊ฒฝ์ ํ์ ์กด ๋ฉ์ด๋๋ ์ผ์ธ์ฆ(John Maynard Keynes)์ ์ํด ๋ง๋ค์ด์ก์ต๋๋ค.
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ๋ณธ์ง์ ์ผ๋ก ์์ฅ ์ฌ๋ฆฌํ, ํนํ ํฌ์์์ ๊ฐ์ ๊ณผ ๋ฌด๋ฆฌ ์ ์ ์ ์ญํ ์ ์ค๋ช ํฉ๋๋ค.
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ๋ถํ์คํ ํ๊ฒฝ๊ณผ ๋ถ์์ ํ ์๋์ ์ธ๊ฐ์ ๊ฐ์ ์ด ์ฌ์ ์ ์์ฌ๊ฒฐ์ ์ ์ฃผ๋ํ ์ ์๋ ๋ฐฉ์์ ๋ํ๋ ๋๋ค.
๋๋ฌผ์ ์ํผ์ ์ฌ๋๋ค์ด ๋น์ด์ฑ์ ์ผ๋ก ํ๋ํ๋ ์ด์ ๋ฅผ ์ค๋ช ํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ฉฐ ํ๋ ํ๋ ๊ฒฝ์ ํ์ ์ ๊ตฌ์์ ๋๋ค.
์ฐ๋ฆฌ๋ 2007-2009๋ ์ ๋๊ณตํฉ์ ํฌํจํ์ฌ ๊ธ์ต ์๊ธฐ ๋์ ํ๋ํ๋ ๋๋ฌผ ์ํผ์ ๊ฐ๋ ์ ๊ด์ฐฐํ ์ ์์ต๋๋ค.