민스키 모멘트
๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ๋?
๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ๋ ์ง์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ ๊ฐ์ธ ๊ธฐ๊ฐ์ ์ ์ํ๋ ๋ฌด๋ชจํ ํฌ๊ธฐ ํ๋์ผ๋ก ์ธํ ์์ฅ ๋ถ๊ดด์ ์์์ ๋ํ๋ ๋๋ค. Minsky Moment๋ ๊ฒฝ์ ํ์ Hyman Minsky์ ์ด๋ฆ์ ๋ฐ์ ๋ช ๋ช ๋์์ผ๋ฉฐ ์์ฅ ์ฌ๋ฆฌ์ ๊ธ๊ฒฉํ ํ๋ฝ์ด ํ์ฐ์ ์ผ๋ก ์์ฅ ๋ถ๊ดด๋ก ์ด์ด์ง๋ ์์ ์ ์ ์ํฉ๋๋ค.
๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ ์ดํดํ๊ธฐ
A Minsky Moment๋ ๋๊ด์ ์ธ ํฌ๊ธฐ ๊ธฐ๊ฐ์ด ์ถฉ๋ถํ ์ค๋ ์ง์๋๋ฉด ๊ฒฐ๊ตญ ์๊ธฐ๋ก ์ด์ด์ง ๊ฒ์ด๋ฉฐ, ํฌ๊ธฐ๊ฐ ๊ธธ์ด์ง์๋ก ์๊ธฐ๋ ๋ ์ฌ๊ฐํด์ง ๊ฒ์ด๋ผ๋ ์์ด๋์ด์ ๊ธฐ๋ฐ์ ๋๊ณ ์์ต๋๋ค. Hyman Minsky์ ๊ฒฝ์ ์ด๋ก ๋ช ์ฑ์ ๋ํ ์ฃผ์ ์ฃผ์ฅ์ ์์ฅ, ํนํ ๊ฐ์ธ์ฅ์ ๋ด์ฌ๋ ๋ถ์์ ์ฑ์ ๊ฐ๋ ์ ์ค์ฌ์ผ๋ก ์ด๋ฃจ์ด์ก์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ ํ์ฅ๋ ๊ฐ์ธ์ฅ์ ํญ์ ์ฅ๋ํ ๋ถ๊ดด๋ก ๋๋๋ค๊ณ ๋๊ผ๋ค.
Minsky๋ ๋น์ ์์ ์ผ๋ก ๊ธด ๊ฐ์ธ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ฅ ์ฃผ๊ธฐ๊ฐ ์์ฅ ํฌ๊ธฐ์ ๋น๋์นญ ์์น์ ์ด๋ฐํ์ฌ ๊ฒฐ๊ตญ ์์ฅ ๋ถ์์ ๊ณผ ๋ถ๊ดด๋ฅผ ์ด๋ํ ๊ฒ์ด๋ผ๊ณ ๊ฐ์ ํ์ต๋๋ค. ๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ ์๊ธฐ๋ ์ง์์ ์ธ ๊ฐ์ธ ํฌ๊ธฐ ๊ธฐ๊ฐ์ ์ด์ด ๋ฐ์ํ๋ฉฐ, ์ด๋ ๋ํ ๊ฐ์ธ ๋ฐ ๊ธฐ๊ด ํฌ์์ ๋ชจ๋๊ฐ ์ง์ด์ง๊ณ ์๋ ๋ง์ ๋ถ์ฑ์ ๊ด๋ จ์ด ์์ต๋๋ค.
๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ(Minsky Moment)๋ผ๋ ์ฉ์ด ๋ 1997๋ ์์์ ๋ถ์ฑ ์๊ธฐ๋ฅผ ์ธ๊ธํ๋ฉด์ PIMCO ์ Paul McCulley๊ฐ 1998๋ ์ ๋ง๋ค์ ์ต๋๋ค. ์ด ์๊ธฐ๋ฅผ ์ด๋ํ ์์ธ์ ๋ถ์ํ ๊ฒฐ๊ณผ ํฌ๊ธฐ์๋ค์ด ๋ฌ๋ฌ์ ๊ณ ์ ๋ ์์์์ธ ์๊ฒ ์ ์ ๋ ๋ง์ ์๋ ฅ์ ๊ฐํ๊ณ ์๋ค๋ ๋น๋์ด ์ฐ์ธํฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ค์ ๊ฒฐ๊ตญ ๋ถ๊ดด ๋ ๋๊น์ง ํตํ.
๋ฐฉํ์ ์ํ์ ๋ํ ์๋ฅผ ์ ์ธํ๊ณ ๋ ๋ค๋ฅธ ์ด์ ์์ด ๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ๋ฅผ ์ ๋ฉด์ ๋ด์ธ์ด ๊ฐ์ฅ ์ ๋ช ํ๊ฑฐ๋ ์ ์ด๋ ๊ฐ์ฅ ์ต๊ทผ์ ์๊ธฐ๋ ๋๊ณตํฉ์ด๋ผ๊ณ ๋ ๋ถ๋ฆฌ๋ 2008๋ ๊ธ์ต ์๊ธฐ์ผ ๊ฒ ์ ๋๋ค. ์ด ์๊ธฐ๊ฐ ์ ์ ์ ๋ฌํ์ ๋ ๋ค์ํ ์์ฅ์ด ์ฌ์ ์ต์ ์น์ ๋๋ฌํ๊ณ , ๋ง์ง ์ฝ ์ ๋ฌผ๊ฒฐ,. ๋ถ์ฑ๋ฅผ ์ถฉ๋นํ๊ธฐ ์ํ ๋๊ท๋ชจ ์์ฐ ๋งค๊ฐ, ๋์ ๋ถ๋์จ์ ์ด๋ฐํ์ต๋๋ค.
Minsky Moment ์ด๋งค ๋ฐ ํจ๊ณผ
๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ ์๊ธฐ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ง๋์น๊ฒ ๊ณต๊ฒฉ์ ์ธ ํฌ๊ธฐ์ ์ฐธ์ฌํ๋ ํฌ์์๊ฐ ๋ฒ์๊ธฐ ๋๋ ๊ฐ์ธ์ฅ ์ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ์ ์ฉ ์ํ ์ ๊ฐ์ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ฐ์ํฉ๋๋ค. ๊ฐ์ธ์ฅ ๊ธฐ๊ฐ ์ด ๊ธธ์๋ก ํฌ์์๋ค์ ์์ฅ ์์ง์์ ํ์ฉํ๊ธฐ ์ํด ๋ ๋ง์ ๋์ ๋น๋ฆฌ๊ฒ ๋ฉ๋๋ค. Minsky Moment๋ ํฌ๊ธฐ ํ๋์ด ์ง์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ ๊ทน๋จ์ ๋๋ฌํ์ฌ ๊ธ๊ฒฉํ ๊ฐ๊ฒฉ ๋ํ๋ ์ด์ ๊ณผ ์๋ฐฉํ ์ ์๋ ์์ฅ ๋ถ๊ดด๋ก ์ด์ด์ง๋ ํฐํ ํฌ์ธํธ๋ฅผ ์ ์ํฉ๋๋ค. Hyman Minsky๊ฐ ๊ฐ์ ํ ๋๋ก ๋ค์์ ๊ณ์๋๋ ๋ถ์์ ํ ๊ธฐ๊ฐ์ ๋๋ค.
๊ฐ์์ ์๋ก์, ํฌ์์๋ค์ด ๊ฒฝ๊ธฐ ํธํฉ์ ์ฐธ์ฌํ๊ธฐ ์ํด ์ข ์ข ๋ฅ๋ ฅ์ ํ๊ณ๊น์ง ๊ณต๊ฒฉ์ ์ผ๋ก ์๊ธ์ ์ฐจ์ ํ๋ ๊ฐ์ธ ๊ธ์ฆ์ ์งํต์ ์๋ ์์ฅ์ ์๊ฐํด ๋ณด์ญ์์ค. ์ ์์ ์ธ ์์ฅ ํ๋์ธ ์์ฅ์ด ์ฝ๊ฐ ๋๋๋ฆฌ๋ฉด ๋ ๋ฒ๋ฆฌ์ง ์์ฐ์ ๊ฐ์น๊ฐ ์์ฐ์ ์ทจ๋ํ๋ ๋ฐ ํ์ํ ๋ถ์ฑ๋ฅผ ์ถฉ๋นํ์ง ๋ชปํ ์ ๋๋ก ํ๋ฝํ ์ ์์ต๋๋ค. Landers ๋ ๋์ถ์ ์์ฒญํ๊ธฐ ์์ํฉ๋๋ค. ํฌ๊ธฐ์ฑ ์์ฐ์ ํ๊ธฐ ์ด๋ ต๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํฌ์์๋ ๋์ถ ๊ธฐ๊ด์ ์๊ตฌ๋ฅผ ์ถฉ์กฑ์ํค๊ธฐ ์ํด ๋ ํฌ๊ธฐ์ ์ธ ์์ฐ์ ํ์์ผ ํฉ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ํฌ์์ ๋งค๊ฐ์ ์์ฅ์ ์ ๋ฐ์ ์ธ ํ๋ฝ์ ์ด๋ํฉ๋๋ค. ์ด ์์ ์์ ์์ฅ์ Minsky Moment์ ์์ต๋๋ค. ์ ๋์ฑ ์ ๋ํ ์์๋ก ์ธํด ์ค์ ์ํ์ด ๊ฐ์ ํ ์๋ ์์ต๋๋ค.
๋ ๋ค๋ฅธ ๋ฏผ์คํค ์๊ฐ์ด ๋ค๊ฐ์ค๊ณ ์๋์?
์ถ์ธ ๋ฅผ ์ ์งํ๋ฉด์ ์ค๊ตญ์ ๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ๊ฐ ๋ค๊ฐ์ค๊ณ ์๋ค๊ณ ๊ฒฝ๊ณ ํ์ต๋๋ค . ์ค๊ตญ ์ ๋ถ๋ ๋ํ ๋ถ์ฑ ์์ค์ด ๊ณ์ ์์นํ ๊ฒฝ์ฐ ์๋ฐํ ๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ์ ๋ํด ํฌ์์๋ค์๊ฒ ๊ฒฝ๊ณ ํ์ต๋๋ค.
ํํธ, ๊ตญ์ ํตํ๊ธฐ๊ธ (IMF)์ ์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ ์๊ธฐ๋ฅผ ์ด๋ํ ์ ์๋ ๋์ ๋ถ์ฑ ์์ค์ ๋ํ ๊ธ๋ก๋ฒ ๊ฒฝ๊ณ ๋ฅผ ๋ฐํํ๋ ๋ฐ ํฉ์ฐฝํ์ต๋๋ค. ์ด๊ฒ์ด ์์ง ์คํ๋์ง๋ ์์์ง๋ง ๊ฒฝ๊ณ ์ ํธ๊ฐ ์์ต๋๋ค. ๋ฏธ๊ตญ์ ์ฅ๊ธฐ๊ฐ์ ๊ฒฝ์ ์ ๋ฒ์์ ๊ฒฝํํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๋ถ์ฑ ์์ค์ด ์์นํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ํฌ๊ธฐ ํ๋์ด ํ๋ฐํ์ง๋ง ๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ๋ฅผ ์๊ณ ํ๋ ๊ทนํ ์์ค์ ๋๋ฌํ์ง๋ ์์ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ณด์ ๋๋ค.
##ํ์ด๋ผ์ดํธ
๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ๋ ํฌ๊ธฐ ํ๋์ด ์ง์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ ๊ทน๋จ์ ๋๋ฌํ์ฌ ๊ธ๊ฒฉํ ๊ฐ๊ฒฉ ๋ํ๋ ์ด์ ๊ณผ ์๋ฐฉ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ ์์ฅ ๋ถ๊ดด๋ก ์ด์ด์ง๋ ํฐํ ํฌ์ธํธ๋ฅผ ์ ์ํฉ๋๋ค.
๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ๋ ์ง์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ ๊ฐ์ธ ๊ธฐ๊ฐ์ ์ ์ํ๋ ๋ฌด๋ชจํ ํฌ๊ธฐ ํ๋์ผ๋ก ์ธํ ์์ฅ ๋ถ๊ดด์ ์์์ ๋ํ๋ ๋๋ค.
๋ฏผ์คํค ๋ชจ๋ฉํธ ์๊ธฐ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ง๋์น๊ฒ ๊ณต๊ฒฉ์ ์ธ ํฌ๊ธฐ์ ์ฐธ์ฌํ๋ ํฌ์์๋ค์ด ๊ฐ์ธ์ฅ์์ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ์ ์ฉ ์ํ์ ๊ฐ์ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ฐ์ํฉ๋๋ค.