Ucieczka stolicy

Co to jest lot kapitałowy?

Ucieczka kapitału to masowy exodus aktywów finansowych i kapitału z narodu spowodowany wydarzeniami, takimi jak niestabilność polityczna lub gospodarcza, dewaluacja waluty lub nałożenie kontroli kapitału. Ucieczka kapitału może być legalna, jak ma to miejsce w przypadku, gdy inwestorzy zagraniczni repatriują kapitał z powrotem do swojego kraju, lub nielegalna, co ma miejsce w gospodarkach z kontrolą kapitału, która ogranicza transfer aktywów z kraju. Ucieczka kapitału może stanowić poważne obciążenie dla biedniejszych krajów, ponieważ brak kapitału hamuje wzrost gospodarczy i może prowadzić do obniżenia poziomu życia. Paradoksalnie najbardziej otwarte gospodarki są najmniej narażone na odpływ kapitału, ponieważ przejrzystość i otwartość zwiększają zaufanie inwestorów do długoterminowych perspektyw takich gospodarek.

Zrozumienie ucieczki kapitału

Termin „ucieczka kapitału” obejmuje szereg sytuacji. Może odnosić się do exodusu kapitału z jednego narodu, z całego regionu lub grupy krajów o podobnych podstawach. Może być wywołany przez wydarzenie w danym kraju lub przez rozwój makroekonomiczny,. który powoduje zmianę preferencji inwestorów na dużą skalę. Może być również krótkotrwały lub trwać przez dziesięciolecia.

Dewaluacja waluty jest często wyzwalaczem masowej – i legalnej – ucieczki kapitału, ponieważ inwestorzy zagraniczni uciekają z takich krajów, zanim ich aktywa stracą zbyt dużo na wartości. Zjawisko to było widoczne podczas kryzysu azjatyckiego w 1997 r., chociaż inwestorzy zagraniczni powrócili do tych krajów niedługo po ustabilizowaniu się ich walut i wznowieniu wzrostu gospodarczego.

Ze względu na widmo ucieczki kapitału większość krajów woli bezpośrednie inwestycje zagraniczne ( FDI) niż zagraniczne inwestycje portfelowe (FPI). W końcu BIZ wiążą się z długoterminowymi inwestycjami w fabryki i przedsiębiorstwa w kraju i mogą być niezwykle trudne do zlikwidowania w krótkim terminie. Z drugiej strony inwestycje portfelowe mogą zostać zlikwidowane, a wpływy zwrócone w ciągu kilku minut, co prowadzi do tego, że to źródło kapitału jest często uważane za „gorące pieniądze”.

Ucieczkę kapitału mogą również wywołać inwestorzy rezydenci obawiający się polityki rządu, która doprowadzi do upadku gospodarki. Na przykład mogą zacząć inwestować na rynkach zagranicznych, jeśli zostanie wybrany populistyczny przywódca z oklepaną retoryką na temat protekcjonizmu lub jeśli lokalna waluta jest zagrożona gwałtowną dewaluacją. W przeciwieństwie do poprzedniego przypadku, w którym kapitał zagraniczny odnajduje drogę powrotną, gdy gospodarka ponownie się otwiera, ten rodzaj ucieczki może skutkować pozostawaniem kapitału za granicą przez dłuższy czas. Odpływy chińskiego juana, kiedy rząd zdewaluował jego walutę, wystąpiły kilkakrotnie po 2015 roku.

W środowisku niskich stóp procentowych transakcje typu „carry trade” – które obejmują zaciąganie pożyczek w walutach o niskim oprocentowaniu i inwestowanie w aktywa o potencjalnie wyższej stopie zwrotu, takie jak akcje rynków wschodzących i obligacje śmieciowe – mogą również wywołać ucieczkę kapitału. Miałoby to miejsce, gdyby stopy procentowe wyglądały, jakby mogły wzrosnąć, co powoduje, że spekulanci angażują się w masową sprzedaż aktywów z rynków wschodzących i innych aktywów spekulacyjnych, jak miało to miejsce późną wiosną 2013 roku.

W okresach niestabilności rynku często zamiennie używa się wyrażeń „ucieczka kapitału” i „ucieczka do jakości”. Podczas gdy ucieczka kapitału może najlepiej odzwierciedlać całkowite wycofanie kapitału, ucieczka do jakości zwykle przemawia do inwestorów, którzy przechodzą z bardziej ryzykownych aktywów o wyższej rentowności na bezpieczniejsze i mniej ryzykowne alternatywy.

Jak rządy radzą sobie z ucieczką kapitału?

Skutki ucieczki kapitału mogą się różnić w zależności od poziomu i rodzaju zależności rządów od kapitału zagranicznego. Przykładem poważniejszych skutków ucieczki kapitału jest kryzys azjatycki z 1997 roku . W czasie kryzysu gwałtowna dewaluacja waluty przez azjatyckie tygrysy spowodowała ucieczkę kapitału, co z kolei spowodowało efekt domina w postaci załamania się cen akcji na całym świecie.

Według niektórych relacji, międzynarodowe zapasy spadły nawet o 60 procent z powodu kryzysu. MFW interweniował i udzielał pożyczek pomostowych dotkniętym gospodarkom. Aby wesprzeć swoje gospodarki, kraje kupiły również amerykańskie obligacje skarbowe. W przeciwieństwie do azjatyckiego kryzysu finansowego, rzekomy efekt dewaluacji chińskiego juana w 2015 r., który spowodował odpływ kapitału, był stosunkowo łagodniejszy, a zgłoszony spadek o zaledwie 8 procent na giełdzie w Szanghaju .

Rządy stosują wiele strategii, aby radzić sobie ze skutkami ucieczki kapitału. Na przykład wprowadzają kontrolę kapitału ograniczającą przepływ ich waluty poza granicami kraju. Ale nie zawsze jest to optymalne rozwiązanie, ponieważ może to jeszcze bardziej pogrążyć gospodarkę i wywołać większą panikę co do stanu rzeczy. Poza tym rozwój ponadnarodowych innowacji technologicznych, takich jak bitcoin,. może pomóc w obejściu takich kontroli.

Inną powszechnie stosowaną taktyką rządów jest podpisywanie umów podatkowych z innymi jurysdykcjami. Jednym z głównych powodów, dla których ucieczka kapitału jest atrakcyjną opcją, jest fakt, że transfer środków nie wiąże się z karami podatkowymi. Czyniąc drogim przesyłanie dużych sum gotówki przez granice, kraje mogą odebrać część korzyści uzyskanych z takich transakcji.

Rządy podnoszą również stopy procentowe, aby lokalna waluta była atrakcyjna dla inwestorów. Całościowym efektem jest wzrost wyceny waluty. Jednak wzrost stóp procentowych powoduje również, że import jest kosztowny i zwiększa ogólne koszty prowadzenia działalności. Innym efektem domina podwyżek stóp procentowych jest wyższa inflacja.

Przykład nielegalnej ucieczki kapitału

Nielegalna ucieczka kapitału ma na ogół miejsce w krajach, które mają ścisłą kontrolę kapitału i waluty. Na przykład ucieczka kapitału z Indii wyniosła miliardy dolarów w latach 70. i 80. z powodu rygorystycznej kontroli walutowej. Kraj zliberalizował swoją gospodarkę w latach 90., odwracając ten odpływ kapitału, gdy kapitał zagraniczny napływał do odradzającej się gospodarki.

Ucieczka kapitału może również wystąpić w mniejszych krajach nękanych przez zawirowania polityczne lub problemy gospodarcze. Na przykład Argentyna od lat znosi ucieczkę kapitału ze względu na wysoką stopę inflacji i spadającą walutę krajową.

Przegląd najważniejszych wydarzeń

• Ucieczka kapitału to odpływ kapitału z kraju spowodowany negatywną polityką monetarną, taką jak deprecjacja waluty lub transakcje typu carry trade, w których waluty o niskim oprocentowaniu są wymieniane na aktywa o wyższej stopie zwrotu.

• Rządy przyjmują różne strategie, od podnoszenia stóp procentowych po podpisywanie umów podatkowych, aby poradzić sobie z ucieczką kapitału.