최적의 자본구조
์ต์ ์ ์๋ณธ๊ตฌ์กฐ๋?
๊ธฐ์ ์ ์ต์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ๋ ์๋ณธ ๋น์ฉ์ ์ต์ํํ๋ฉด์ ๊ธฐ์ ์ ์์ฅ ๊ฐ์น๋ฅผ ๊ทน๋ํํ๋ ๋ถ์ฑ์ ์๊ธฐ ์๋ณธ ์กฐ๋ฌ์ ์ต์์ ์กฐํฉ์ ๋๋ค. ์ด๋ก ์ ์ผ๋ก ๋ถ์ฑ ๊ธ์ต์ ์ธ๊ธ ๊ณต์ ๋ก ์ธํด ์๋ณธ ๋น์ฉ์ด ๊ฐ์ฅ ๋ฎ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋๋ฌด ๋ง์ ๋ถ์ฑ๋ ์ฃผ์ฃผ์ ๋ํ ์ฌ์ ์ ์ํ๊ณผ ์ฃผ์ฃผ ๊ฐ ์๊ตฌํ๋ ์๊ธฐ์๋ณธ์ด์ต๋ฅ (ROE )์ ์ฆ๊ฐ์ํต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ธฐ์ ์ ๋ถ์ฑ์ ํ๊ณ ํธ์ต์ด ํ๊ณ ๋น์ฉ๊ณผ ์ผ์นํ๋ ์ต์ ์ ์ง์ ์ ์ฐพ์์ผ ํฉ๋๋ค.
์ต์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ ์ดํด
๊ธฐ์ ์ ์์ฅ๊ฐ์น๋ฅผ ์ต๋ํํ๋ฉด์ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ์คํ๊ท ์๋ณธ๋น์ฉ(WACC) ์ ์ต์ํํ๋ ๋ถ์ฑ์ ์๊ธฐ์๋ณธ์ ์กฐํฉ์ ๊ณ์ฐํ์ฌ ์ถ์ ํฉ๋๋ค. ์๋ณธ ๋น์ฉ์ด ๋ฎ์์๋ก WACC๋ก ํ ์ธ๋ ํ์ฌ์ ๋ฏธ๋ ํ๊ธ ํ๋ฆ์ ํ์ฌ ๊ฐ์น๊ฐ ์ปค์ง๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ชจ๋ ๊ธฐ์ ์ฌ๋ฌด ๋ถ์์ ์ฃผ์ ๋ชฉํ๋ WACC๊ฐ ๊ฐ์ฅ ๋ฎ๊ณ ํ์ฌ ๊ฐ์น(์ฃผ์ฃผ ์์ฐ)๊ฐ ์ต๋๊ฐ ๋๋ ์ต์ ์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ์ฐพ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค.
๊ฒฝ์ ํ์ ํ๋์ฝ ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋ (Franco Modigliani )์ ๋จธํผ ๋ฐ๋ฌ (Merton Miller )์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ํจ์จ์ ์ธ ์์ฅ์์ ์ธ๊ธ, ํ์ฐ ๋น์ฉ, ๋๋ฆฌ์ธ ๋น์ฉ ๋ฐ ๋น๋์นญ ์ ๋ณด๊ฐ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ์น๋ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ง ์์ต๋๋ค.
์ต์ ์ ์๋ณธ๊ตฌ์กฐ์ WACC
๋ถ์ฑ ๋น์ฉ์ ์ํ์ด ์ ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์๋ณธ๋ณด๋ค ์ ๋ ดํฉ๋๋ค. ์ด์ ์ง๊ธ์ด ๋ฐฐ๋น๊ธ๋ณด๋ค ์ฐ์ ํ๊ณ , ์ฒญ์ฐ ์ ์ฑ๋ฌด์๊ฐ ์ฐ์ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฑ๋ฌด ํฌ์์๋ฅผ ๋ณด์ํ๋ ๋ฐ ํ์ํ ์๊ตฌ ์์ต์ ์ง๋ถ ํฌ์์๋ฅผ ๋ณด์ํ๋ ๋ฐ ํ์ํ ์๊ตฌ ์์ต๋ณด๋ค ์ ์ต๋๋ค. ๋ํ ๊ธฐ์ ์ ์ด์์ ๋ํ ์ธ๊ธ ๊ฐ๋ฉด์ ๋ฐ๊ณ ๋ฐฐ๋น๊ธ์ ์ธํ ์๋์์ ์ง๊ธ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋ถ์ฑ๋ ์๋ณธ๋ณด๋ค ์ ๋ ดํฉ๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ ๊ณผ๋ํ ๋ถ์ฑ๋ ์ด์ ์ง๊ธ, ์ด์ต์ ๋ณ๋์ฑ, ๋ถ๋์ ์ํ์ ์ฆ๊ฐ์ํค๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ธฐ์ ์ด ๋ถ๋ดํด์ผ ํ๋ ๋ถ์ฑ์ก์๋ ํ๊ณ๊ฐ ์๋ค. ์ฃผ์ฃผ์ ๋ํ ์ฌ์ ์ ์ํ์ ์ฆ๊ฐ๋ ์ฃผ์ฃผ๊ฐ ๋ณด์ํ๊ธฐ ์ํด ๋ ๋ง์ ์์ต์ด ํ์ํจ์ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ์ด๋ WACC๋ฅผ ์ฆ๊ฐ์ํค๊ณ ๊ธฐ์ ์ ์์ฅ ๊ฐ์น๋ฅผ ๋ฎ์ถฅ๋๋ค. ์ต์ ์ ๊ตฌ์กฐ๋ ๋น์ฆ๋์ค ํ๊ธ ํ๋ฆ ์ ๋ณ๋์ฑ์ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ๋ถ์ฑ๋ฅผ ์ํํ ์ ์๋ ์ํ์ ์ํํ ์ ์๋ ์ถฉ๋ถํ ์๋ณธ์ ์ฌ์ฉํ๋ ๊ฒ ์ ๋๋ค.
์ผ๊ด๋ ํ๊ธ ํ๋ฆ์ ๊ฐ์ง ํ์ฌ๋ ํจ์ฌ ๋ ํฐ ๋ถ์ฑ ๋ถ๋ด์ ๊ฒฌ๋ ์ ์์ผ๋ฉฐ ์ต์ ์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ์์ ๋ถ์ฑ ๋น์จ์ด ํจ์ฌ ๋ ๋์ต๋๋ค. ๋ฐ๋๋ก ํ๊ธ ํ๋ฆ์ด ๋ถ์์ ํ ํ์ฌ๋ ๋ถ์ฑ๊ฐ ์ ๊ณ ์๋ณธ์ด ๋ง์ต๋๋ค.
์ต์ ์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ ๊ฒฐ์
์ต์ ์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ์ ํํ ์ฐพ์๋ด๋ ๊ฒ์ด ์ด๋ ค์ธ ์ ์์ผ๋ฏ๋ก ๊ด๋ฆฌ์๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ฐ์น ๋ฒ์ ๋ด์์ ์ด์ํ๋ ค๊ณ ํฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ค์ ๋ํ ์๊ธ ์กฐ๋ฌ ๊ฒฐ์ ์ด ์์ฅ์ ๋ณด๋ด๋ ์ ํธ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํด์ผ ํฉ๋๋ค.
ํฌ์ ์ ํผํ๊ณ ์์ฅ์ ๋ถ์ ์ ์ธ ์ ํธ๋ฅผ ๋ณด๋ด๊ธฐ ์ํด ์๋ณธ๋ณด๋ค๋ ๋ถ์ฑ๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ์๋ณธ์ ์กฐ๋ฌํ๋ ค๊ณ ํ ๊ฒ ์ ๋๋ค. ํ์ฌ๊ฐ ๋ถ์ฑ๋ฅผ ์ง๊ณ ์๋ค๋ ๋ฐํ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ถ์ฑ ์ ํธ ๋ผ๊ณ ํ๋ ๊ธ์ ์ ์ธ ๋ด์ค๋ก ๊ฐ์ฃผ๋ฉ๋๋ค. ํ์ฌ๊ฐ ์ผ์ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ๋๋ฌด ๋ง์ ์๋ณธ์ ์กฐ๋ฌํ๋ฉด ๋ถ์ฑ, ์ฐ์ ์ฃผ ๋ฐ ๋ณดํต์ฃผ ๋น์ฉ์ด ์ฆ๊ฐํ๊ธฐ ์์ํ๊ณ ์ด๊ฒ์ด ๋ฐ์ํ๋ฉด ์๋ณธ์ ํ๊ณ ๋น์ฉ๋ ์ฆ๊ฐํฉ๋๋ค.
๋ถ์ฑ/์๊ธฐ์๋ณธ ๋น์จ ์ ์ดํด๋ด ๋๋ค . ๊ทธ๋ค์ ๋ํ ํ์ฌ๊ฐ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ ๋ด์์ ๋น์ ์์ ์ธ ์์ ๋ถ์ฑ๋ฅผ ๊ณ ์ฉํ๊ณ ์๋์ง ํ์ธํ๊ธฐ ์ํด ๋์ผํ ์ฐ์ ์ ๋ค๋ฅธ ๋น์ฆ๋์ค๊ฐ ์ฌ์ฉํ๋ ๋ ๋ฒ๋ฆฌ์ง ์์ ๋น๊ตํฉ๋๋ค.
์ต์ ์ ๋ถ์ฑ ์์ค์ ๊ฒฐ์ ํ๋ ๋ ๋ค๋ฅธ ๋ฐฉ๋ฒ์ ์ํ์ฒ๋ผ ์๊ฐํ๋ ๊ฒ์ ๋๋ค. ์ํ์ด ๋์ถํ๊ณ ์ ํ๋ ์ต์ ์ ๋ถ์ฑ ์์ค์ ์ผ๋ง์ ๋๊น? ๋ถ์๊ฐ๋ ๋ค๋ฅธ ๋ถ์ฑ ๋น์จ์ ํ์ฉํ์ฌ ์ฑ๊ถ ๋ฑ๊ธ์ ์ฌ์ฉํ์ฌ ํ์ฌ๋ฅผ ์ ์ฉ ํ๋กํ์ ๋ฃ์ ์๋ ์์ต๋๋ค. ์ฑ๊ถ ๋ฑ๊ธ์ ์ฒจ๋ถ๋ ๊ธฐ๋ณธ ์คํ๋ ๋๋ AAA ๋ฑ๊ธ ํ์ฌ์ ๋ฌด์ํ ๊ธ๋ฆฌ ์ด์์ ์คํ๋ ๋์ ์ฌ์ฉํ ์ ์์ต๋๋ค.
์ต์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ์ ํ๊ณ
๋ถํํ๋ ํ์ค ์ธ๊ณ์์ ์ต์ ์ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ๋ฅผ ๋ฌ์ฑํ๊ธฐ ์ํ ์ง์นจ์ผ๋ก ์ฌ์ฉํ ๋ถ์ฑ ๋ ์๊ธฐ์๋ณธ ๋น์จ์ ์์ต๋๋ค. ๋ถ์ฑ์ ์๋ณธ์ ๊ฑด์ ํ ์กฐํ๋ฅผ ์ ์ํ๋ ๊ฒ์ ๊ด๋ จ ์ฐ์ , ์ฌ์ ๋ถ๋ฌธ, ๊ธฐ์ ์ ๋ฐ์ ๋จ๊ณ์ ๋ฐ๋ผ ๋ค๋ฅด๋ฉฐ, ๊ธ๋ฆฌ ๋ฐ ๊ท์ ํ๊ฒฝ์ ์ธ๋ถ ๋ณํ๋ก ์ธํด ์๊ฐ์ด ์ง๋จ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฌ๋ผ์ง ์๋ ์์ต๋๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ ํฌ์์๋ค์ ๋์ฐจ๋์กฐํ๊ฐ ๊ฐํ ํ์ฌ์ ๋์ ํฌ์ํ๋ ๊ฒ์ด ๋ ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ต์ ์ ๊ท ํ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ฎ์ ์์ค์ ๋ถ์ฑ์ ๋์ ์์ค์ ์๊ธฐ์๋ณธ์ ๋ฐ์ํด์ผ ํฉ๋๋ค.
์๋ณธ๊ตฌ์กฐ ์ด๋ก
๋ชจ๋๋ฆฌ์๋-๋ฐ๋ฌ(M&M) ์ด๋ก
M&M(Modigliani-Miller) ์ ๋ฆฌ๋ Franco Modigliani์ Merton Miller์ ์ด๋ฆ์ ๋ฐ์ ๋ช ๋ช ๋ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ ๋๋ค. ๋ชจ๋๋ฆฌ์๋(Modigliani)์ ๋ฐ๋ฌ(Miller)๋ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ ์ด๋ก ์ ์ฐ๊ตฌํ๊ณ 1958๋ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ ๋ถ์ ํฉ ๋ช ์ ๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๊ธฐ ์ํด ํ๋ ฅํ ๋ ๊ฒฝ์ ํ ๊ต์์์ต๋๋ค.
์ด ๋ช ์ ๋ ๊ธฐ์ ์ ์์ฅ ๊ฐ์น๊ฐ ์์ต๋ ฅ๊ณผ ๊ธฐ์ด ์์ฐ์ ์ํ์ ์ํด ๊ฒฐ์ ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์ ์์ฅ์์ ๊ธฐ์ ์ด ์ฌ์ฉํ๋ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ๋ ์ค์ํ์ง ์๋ค๊ณ ๋งํฉ๋๋ค. Modigliani์ Miller์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ๊ฐ์น๋ ์ฌ์ฉ๋ ์๊ธ ์กฐ๋ฌ ๋ฐฉ๋ฒ ๋ฐ ํ์ฌ์ ํฌ์์ ๋ฌด๊ดํฉ๋๋ค. M&M ์ ๋ฆฌ ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ๋ ๊ฐ์ง ๋ช ์ ๋ฅผ ์ ์ํ์ต๋๋ค.
์ ์ I
์ด ๋ช ์ ๋ ์๋ณธ๊ตฌ์กฐ๊ฐ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ์น์ ๊ด๋ จ์ด ์๋ค๊ณ ๋งํฉ๋๋ค. ๋ ๊ฐ์ ๋์ผํ ํ์ฌ์ ๊ฐ์น๋ ๋์ผํ๊ฒ ์ ์ง๋๋ฉฐ ๊ฐ์น๋ ์์ฐ์ ์กฐ๋ฌํ๊ธฐ ์ํด ์ฑํ๋ ์๊ธ์กฐ๋ฌ ์ ํ์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ง ์์ต๋๋ค. ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ์น๋ ์์๋๋ ๋ฏธ๋ ์์ต์ ๋ฌ๋ ค ์์ต๋๋ค. ์ธ๊ธ์ด ์์ ๋์ ๋๋ค.
์ ์ II
์ด ๋ช ์ ๋ ์ฌ๋ฌด ๋ ๋ฒ๋ฆฌ์ง๊ฐ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ์น๋ฅผ ๋์ด๊ณ WACC๋ฅผ ๊ฐ์์ํจ๋ค๊ณ ๋งํฉ๋๋ค. ์ธ๊ธ ์ ๋ณด๋ฅผ ์ฌ์ฉํ ์ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ์ ๋๋ค. Modigliani-Miller ์ ๋ฆฌ๊ฐ ๊ธ์ต์์ ์ฐ๊ตฌ๋๋ ๋์ ์ค์ ๊ธฐ์ ์ ์ธ๊ธ, ์ ์ฉ ์ํ, ๊ฑฐ๋ ๋น์ฉ ๋ฐ ๋นํจ์จ์ ์ธ ์์ฅ์ ์ง๋ฉดํด ์์ผ๋ฏ๋ก ๋ถ์ฑ์ ์๊ธฐ ์๋ณธ ์กฐ๋ฌ์ ํผํฉ์ด ์ค์ํฉ๋๋ค.
###ํํน ์ค๋ ์ด๋ก
์ชผ๊ฐ์ง๋ ์์ ์ด๋ก ์ ๋น๋์นญ ์ ๋ณด ๋น์ฉ์ ์ด์ ์ ๋ง์ถฅ๋๋ค. ์ด ์ ๊ทผ ๋ฐฉ์์ ๊ธฐ์ ์ด ์ต์ ์ ํญ ๊ฒฝ๋ก๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์๊ธ ์กฐ๋ฌ ์ ๋ต์ ์ฐ์ ์์๋ฅผ ์ ํ๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํฉ๋๋ค. ๋ด๋ถ ์๊ธ ์กฐ๋ฌ์ด ๊ฐ์ฅ ๋จผ์ ์ ํธ๋๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ฉฐ, ๊ทธ ๋ค์์ผ๋ก ๋ถ์ฑ ๋ฐ ์ธ๋ถ ์ง๋ถ ์๊ธ ์กฐ๋ฌ์ด ์ตํ์ ์๋จ์ ๋๋ค.
##ํ์ด๋ผ์ดํธ
์ต์ ์ ์๋ณธ๊ตฌ์กฐ๋ ์๋ณธ๋น์ฉ์ ์ต์ํํ๋ฉด์ ๊ธฐ์ ์ ์์ฅ๊ฐ์น๋ฅผ ๊ทน๋ํํ๋ ๋ถ์ฑ์ ์๋ณธ์กฐ๋ฌ์ ์ต์ ์ ์กฐํฉ์ ๋๋ค.
๊ฐ์ค ํ๊ท ์๋ณธ ๋น์ฉ(WACC)์ ์ต์ํํ๋ ๊ฒ์ ์๊ธ ์กฐ๋ฌ์ ์ต์ ๋น์ฉ ์กฐํฉ์ ์ต์ ํํ๋ ํ ๊ฐ์ง ๋ฐฉ๋ฒ์ ๋๋ค.
์ผ๋ถ ๊ฒฝ์ ํ์์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ์ธ๊ธ, ํ์ฐ ๋น์ฉ, ๋๋ฆฌ์ธ ๋น์ฉ ๋ฐ ๋น๋์นญ ์ ๋ณด๊ฐ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ ํจ์จ์ ์ธ ์์ฅ์์ ๊ธฐ์ ์ ๊ฐ์น๋ ์๋ณธ ๊ตฌ์กฐ์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ง ์์ต๋๋ค.