공분산
๊ณต๋ถ์ฐ์ด๋ ๋ฌด์์ ๋๊น?
์์ฐ ์ ์์ต ๊ฐ์ ๋ฐฉํฅ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ธก์ ํฉ๋๋ค . ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ์์ฐ ์์ต๋ฅ ์ด ํจ๊ป ์์ง์ธ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํ๊ณ ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ์ญ์ผ๋ก ์์ง์ธ๋ค๋ ๊ฒ์ ์๋ฏธํฉ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ์ ์์ต๋ฅ ์ ๋๋ผ์( ๊ธฐ๋ ์์ต๋ฅ ์ ํ์ค ํธ์ฐจ )์ ๋ถ์ํ๊ฑฐ๋ ๋ ํ๋ฅ ๋ณ์ ๊ฐ์ ์๊ด ๊ด๊ณ์ ๊ฐ ๋ณ์์ ํ์ค ํธ์ฐจ๋ฅผ ๊ณฑํ์ฌ ๊ณ์ฐ๋ฉ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ ์ดํดํ๊ธฐ
๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ ํ๋ฅ ๋ณ์์ ํ๊ท ๊ฐ์ด ํจ๊ป ์ด๋ํ๋ ๋ฐฉ๋ฒ์ ํ๊ฐํฉ๋๋ค. ์ฃผ์ B์ ์์ต๋ฅ ์ด ๋ ๋์ ๋๋ง๋ค ์ฃผ์ A์ ์์ต๋ฅ ์ด ๋ ๋๊ฒ ์์ง์ด๊ณ ๊ฐ ์ฃผ์์ ์์ต๋ฅ ์ด ๊ฐ์ํ ๋ ๋์ผํ ๊ด๊ณ๊ฐ ๋ฐ๊ฒฌ๋๋ฉด ์ด๋ฌํ ์ฃผ์์ ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ฐ๋๋ค๊ณ ํฉ๋๋ค. ๊ธ์ต์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ์ฆ๊ถ ๋ณด์ ๋ฅผ ๋ค์ํ ํ๋ ๋ฐ ๋์์ด ๋๋๋ก ๊ณ์ฐ๋ฉ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ ๊ณต์
๋ถ์๊ฐ๊ฐ ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ, x ๋ฐ y ๊ฐ ์์ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ถ์ ์ค์ธ ๋ฐ์ดํฐ์์ ๊ฐ์ ธ์จ 5๊ฐ์ ๋ณ์๋ฅผ ์ฌ์ฉํ์ฌ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ณ์ฐํ ์ ์์ต๋๋ค.
์ด๋์:
xi = ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ์ ์ฃผ์ด์ง x ๊ฐ
xm = x ๊ฐ์ ํ๊ท ๋๋ ํ๊ท
yi = xi์ ํด๋นํ๋ ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ์ y ๊ฐ
ym = y ๊ฐ์ ํ๊ท ๋๋ ํ๊ท
ํน๋ณ ๊ณ ๋ ค ์ฌํญ
๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ธ์ต ๋ฐ ํ๋ ํฌํธํด๋ฆฌ์ค ์ด๋ก ์์ ์ค์ํ ์์ฉ ํ๋ก๊ทธ๋จ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ต๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, ์์ฐ์ ๊ธฐ๋ ์์ต์ ๊ณ์ฐํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ ์๋ณธ ์์ฐ ๊ฐ๊ฒฉ ์ฑ ์ ๋ชจ๋ธ( CAPM )์์ ์ ๊ฐ ์ฆ๊ถ๊ณผ ์์ฅ ๊ฐ์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ชจ๋ธ์ ์ฃผ์ ๋ณ์ ์ค ํ๋์ธ ๋ฒ ํ ์ ๋ํ ๊ณต์์ ์ฌ์ฉ๋ฉ๋๋ค. CAPM์์ ๋ฒ ํ๋ ์์ฅ ์ ์ฒด์ ๋น๊ตํ์ฌ ์ ๊ฐ ์ฆ๊ถ์ ๋ณ๋์ฑ ๋๋ ์ฒด๊ณ์ ์ธ ์ํ์ ์ธก์ ํฉ๋๋ค. ์ด๋ ํ ์ฆ๊ถ์ ํน์ ํ ํฌ์์์ ์ํ ๋ ธ์ถ์ ์ธก์ ํ๊ธฐ ์ํด ๊ณต๋ถ์ฐ์์ ๋์ถํ๋ ์ค์ฉ์ ์ธ ์ธก์ ์ ๋๋ค.
ํํธ, ํฌํธํด๋ฆฌ์ค ์ด๋ก ์ ๊ณต๋ถ์ฐ ์ ๋ณด ๋ถ์ฐ์ ํตํด ๋ณ๋์ฑ์ ๋ณดํธํจ์ผ๋ก์จ ํฌํธํด๋ฆฌ์ค์ ์ ์ฒด ์ํ์ ํต๊ณ์ ์ผ๋ก ์ค์ด๊ธฐ ์ํด ๊ณต๋ถ์ฐ์ ์ฌ์ฉํฉ๋๋ค.
์ ์ฌํ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ฐ์ง ์์ต์ ๊ฐ์ง ๊ธ์ต ์์ฐ ์ ์์ ํ๋ ๊ฒ์ ๋ง์ ๋ถ์ฐ์ ์ ๊ณตํ์ง ์์ต๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ถ์ฐ๋ ํฌํธํด๋ฆฌ์ค์๋ ๋ค์ํ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ฐ์ง ๊ธ์ต ์์ฐ์ด ํผํฉ๋์ด ์์ ์ ์์ต๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ์ ์ ํ
๊ณต๋ถ์ฐ ๋ฐฉ์ ์์ ๋ ๋ณ์ ์ฌ์ด์ ๊ด๊ณ ๋ฐฉํฅ, ์ฆ ๊ฐ์ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์์ง์ด๋์ง ๋ฐ๋ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์์ง์ด๋์ง ์ฌ๋ถ๋ฅผ ๊ฒฐ์ ํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋ฉ๋๋ค. ์ด ๊ด๊ณ๋ ๊ณต๋ถ์ฐ ๊ฐ์ ๋ถํธ(์์ ๋๋ ์์)์ ์ํด ๊ฒฐ์ ๋ฉ๋๋ค.
์์ ๊ณต๋ถ์ฐ
๋ ๋ณ์ ๊ฐ์ ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ์ด๋ฌํ ๋ณ์๊ฐ ๋์์ ๋๊ฑฐ๋ ๋ฎ์ ๊ฒฝํฅ์ด ์์์ ๋ํ๋ ๋๋ค. ์ฆ, ๋ณ์ x์ y ์ฌ์ด์ ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ x๊ฐ ํ๊ท ๋ณด๋ค ๋๊ณ ๋์์ y๊ฐ ํ๊ท ๋ณด๋ค ๋์ผ๋ฉฐ ๊ทธ ๋ฐ๋์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง์์ ๋ํ๋ ๋๋ค. 2์ฐจ์ ๊ทธ๋ํ์ ์ฐจํธ๋ก ํ์ํ๋ฉด ๋ฐ์ดํฐ ํฌ์ธํธ๊ฐ ์์ชฝ์ผ๋ก ๊ธฐ์ธ์ด์ง๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์์ต๋๋ค.
์์ ๊ณต๋ถ์ฐ
๊ณ์ฐ๋ ๊ณต๋ถ์ฐ์ด 0๋ณด๋ค ์์ผ๋ฉด ๋ ๋ณ์๊ฐ ์ญ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฐ๋๋ค๋ ๊ฒ์ ๋ํ๋ ๋๋ค. ์ฆ, ํ๊ท ๋ณด๋ค ๋ฎ์ x ๊ฐ์ ํ๊ท ๋ณด๋ค ํฐ y์ ์์ ์ด๋ฃจ๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์์ผ๋ฉฐ ๊ทธ ๋ฐ๋์ ๊ฒฝ์ฐ๋ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง์ ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ ๋ ๋ถ์ฐ
๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ์ ํฌ์ธํธ ํ์ฐ์ ๋ํ ํต๊ณ์ ์ธก์ ์ธ ๋ถ์ฐ ๊ณผ ๊ด๋ จ์ด ์์ต๋๋ค. ๋ถ์ฐ๊ณผ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ชจ๋ ๋ฐ์ดํฐ ํฌ์ธํธ๊ฐ ๊ณ์ฐ๋ ํ๊ท ์ฃผ์์ ์ด๋ป๊ฒ ๋ถํฌ๋์ด ์๋์ง ์ธก์ ํฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋ถ์ฐ์ ๋จ์ผ ์ถ์ ๋ฐ๋ผ ๋ฐ์ดํฐ์ ํ์ฐ์ ์ธก์ ํ๋ ๋ฐ๋ฉด ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ ๋ณ์ ๊ฐ์ ๋ฐฉํฅ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์กฐ์ฌํฉ๋๋ค.
์ฌ์ ์ ๋งฅ๋ฝ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ํฌ์๊ฐ ์๋ก ๊ด๋ จํ์ฌ ์ํํ๋ ๋ฐฉ์์ ์กฐ์ฌํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋ฉ๋๋ค. ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ ์์ฐ์ด ๋์์ ์ ์ํ๋๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์์์ ๋ํ๋ด๊ณ ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ฐ๋ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์์ง์ด๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์์์ ๋ํ๋ ๋๋ค. ๋๋ถ๋ถ์ ํฌ์์๋ ๋ณด์ ์์ฐ์ ๋ค์ํ ํ๊ธฐ ์ํด ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ฐ์ง ์์ฐ์ ์ฐพ์ต๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ ๋ ์๊ด
๋ ๋ณ์ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ธก์ ํ๋ ๋ฐ ์์ฃผ ์ฌ์ฉ๋๋ ๋ ๋ค๋ฅธ ํต๊ณ ๋ฉํธ๋ฆญ์ธ ์๊ด ๊ณผ ๊ตฌ๋ณ๋ฉ๋๋ค . ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ ๋ณ์ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ ๋ฐฉํฅ์ ์ธก์ ํ๋ ๋ฐ๋ฉด ์๊ด ๊ด๊ณ๋ ํด๋น ๊ด๊ณ์ ๊ฐ๋๋ฅผ ์ธก์ ํฉ๋๋ค. ์ด๊ฒ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก -1์์ +1 ์ฌ์ด์ ์๊ด ๊ณ์๋ฅผ ํตํด ํํ๋ฉ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ ์์ฐ ๊ฐ์ ๋ฐฉํฅ ๊ด๊ณ๋ฅผ ์ธก์ ํ์ง๋ง ๋ ์์ฐ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ์ ๊ฐ๋๋ฅผ ๋ํ๋ด์ง๋ ์์ต๋๋ค. ์๊ด ๊ณ์๋ ์ด ๊ฐ๋์ ๋ ์ ์ ํ ์งํ์ ๋๋ค.
์๊ด ๊ณ์๊ฐ +1(์์ ์๊ด) ๋๋ -1(์์ ์๊ด)์ ๊ฐ๊น์ด ๊ฐ์ ๊ฐ๋ ๊ฒฝ์ฐ ์๊ด์ด ๊ฐํ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ฐ์ฃผ๋ฉ๋๋ค. 0์ ๊ฐ๊น์ด ๊ณ์๋ ๋ ๋ณ์ ์ฌ์ด์ ์ฝํ ๊ด๊ณ๋ง ์์์ ๋ํ๋ ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ ๊ณ์ฐ์ ์
GDP ) ์ฑ์ฅ์ ๋ฐฑ๋ถ์จ(x)๋ก ํ์ํ๊ณ ํ์ฌ์ ์ ์ ํ ๋ผ์ธ ์ฑ์ฅ์ ๋ฐฑ๋ถ์จ(y)๋ก ํ์ ํ๋ 5๋ถ๊ธฐ ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ๊ฐ ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํฉ๋๋ค . ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ ์ ์์ต๋๋ค.
Q1: x = 2, y = 10
Q2: x = 3, y = 14
Q3: x = 2.7, y = 12
Q4: x = 3.2, y = 15
Q5: x = 4.1, y = 20
ํ๊ท x ๊ฐ์ 3์ด๊ณ ํ๊ท y ๊ฐ์ 14.2์ ๋๋ค. ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ณ์ฐํ๋ ค๋ฉด xi ๊ฐ์์ ํ๊ท x ๊ฐ์ ๋บ ๊ฐ์ yi ๊ฐ์์ ํ๊ท y ๊ฐ์ ๋บ ๊ฐ์ ๊ณฑ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด (n-1)๋ก ๋๋๋๋ค.
Cov(x,y) = ((2 - 3) x (10 - 14.2) + (3 - 3) x (14 - 14.2) + ... (4.1 - 3) x (20 - 14.2)) / 4 = (4.2 + 0 + 0.66 + 0.16 + 6.38) / 4 = 2.85
์ฌ๊ธฐ์ ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ณ์ฐํ ๋ถ์๊ฐ๋ ํ์ฌ์ ์ ์ ํ ๋ผ์ธ ์ฑ์ฅ์ด ๋ถ๊ธฐ๋ณ GDP ์ฑ์ฅ๊ณผ ์์ ๊ด๊ณ๊ฐ ์๋ค๊ณ ๋งํ ์ ์์ต๋๋ค.
๊ฒฐ๋ก
๊ณต๋ถ์ฐ์ ์ฌ๋ฌ ๋ณ์ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๋น๊ตํ๊ธฐ ์ํ ์ค์ํ ํต๊ณ์ ๋ฉํธ๋ฆญ์ ๋๋ค. ํฌ์์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ํฌํธํด๋ฆฌ์ค๋ฅผ ๋ค์ํํ๋ ๋ฐ ๋์์ด ๋ ์ ์๋ ์์ฐ์ ์๋ณํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋ฉ๋๋ค.
ํ์ด๋ผ์ดํธ
๊ณต๋ถ์ฐ์ ํฌํธํด๋ฆฌ์ค์ ๋ฃ์ ์ฆ๊ถ์ ํ์ธํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ ํ๋ ํฌํธํด๋ฆฌ์ค ์ด๋ก ์์ ์ค์ํ ๋๊ตฌ์ ๋๋ค.
๋ ์ฃผ์์ด ํจ๊ป ์์ง์ด๋ ๊ฒฝํฅ์ด ์๋ ๊ฒฝ์ฐ ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ฐ๋ ๊ฒ์ผ๋ก ๊ฐ์ฃผ๋ฉ๋๋ค. ์ญ์ผ๋ก ์์ง์ผ ๋ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ์์์ ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ์ด ์์์ธ ์์ฐ์ ์ฐ๊ฒฐํ์ฌ ํฌํธํด๋ฆฌ์ค์ ์ํ๊ณผ ๋ณ๋์ฑ์ ์ค์ผ ์ ์์ต๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ ๋๋ค ๋ณ์์ ์์ง์ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฒฐ์ ํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋๋ ํต๊ณ ๋๊ตฌ์ ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ์ ์๊ด ๊ด๊ณ์ ๊ฐ๋๋ฅผ ์ธก์ ํ๋ ์๊ด ๊ณ์์ ๋ค๋ฆ ๋๋ค.
์์ฃผํ๋ ์ง๋ฌธ
๊ณต๋ถ์ฐ ๋ ๋ถ์ฐ์ด๋ ๋ฌด์์ ๋๊น?
๊ณต๋ถ์ฐ๊ณผ ๋ถ์ฐ์ ๋ชจ๋ ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ์ ์ ๋ถํฌ๋ฅผ ์ธก์ ํ๋ ๋ฐ ์ฌ์ฉ๋ฉ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋ถ์ฐ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ณ์๊ฐ ํ๋๋ฟ์ธ ๋ฐ์ดํฐ ์ธํธ์ ์ฌ์ฉ๋๋ฉฐ ํด๋น ๋ฐ์ดํฐ ํฌ์ธํธ๊ฐ ํ๊ท ์ฃผ์์ ์ผ๋ง๋ ๊ฐ๊น๊ฒ ํด๋ฌ์คํฐ๋์ด ์๋์ง ๋ํ๋ ๋๋ค. ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ ๋ณ์ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ ๋ฐฉํฅ์ ์ธก์ ํฉ๋๋ค. ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ ๋ณ์๊ฐ ๋์์ ๋๊ฑฐ๋ ๋ฎ์ ๊ฒฝํฅ์ด ์์์ ์๋ฏธํฉ๋๋ค. ์์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ํ ๋ณ์๊ฐ ๋์ ๋ ๋ค๋ฅธ ๋ณ์๊ฐ ๋ฎ์ ๊ฒฝํฅ์ด ์์์ ์๋ฏธํฉ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ์ ์ด๋ป๊ฒ ๊ณ์ฐ๋ฉ๋๊น?
x ๋ฐ y ๋ณ์๊ฐ ๋ ๊ฐ ์๋ n ๋ฐ์ดํฐ ์์ ์งํฉ์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๊ฐ x ๋ฐ y ๋ณ์์ ํด๋น ๋ณ์ ๊ฐ์ ์ฐจ์ด๋ฅผ ์ทจํ์ฌ ์ธก์ ๋ฉ๋๋ค. ๊ฐ๊ฐ์ ์๋จ. ๊ทธ๋ฐ ๋ค์ ์ด๋ฌํ ์ฐจ์ด๋ฅผ ํจ๊ป ๊ณฑํ๊ณ ๋ชจ๋ ๋ฐ์ดํฐ ํฌ์ธํธ์์ ํ๊ท ์ ๋ ๋๋ค. ์ํ ํ๊ธฐ๋ฒ์์๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ํํ๋ฉ๋๋ค.
0์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ฌด์์ ์๋ฏธํฉ๋๊น?
๊ณต๋ถ์ฐ์ด 0์ด๋ฉด ์ธก์ ๋๋ ๋ณ์ ๊ฐ์ ๋ช ํํ ๋ฐฉํฅ ๊ด๊ณ๊ฐ ์์์ ๋ํ๋ ๋๋ค. ์ฆ, ๋์ x ๊ฐ์ y์ ๋๊ฑฐ๋ ๋ฎ์ ๊ฐ๊ณผ ์์ ์ด๋ฃฐ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ด ๋์ผํฉ๋๋ค.
๊ณต๋ถ์ฐ๊ณผ ์๊ด์ ์ฐจ์ด์ ์ ๋ฌด์์ ๋๊น?
๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ ๋ณ์ ๊ฐ์ ๊ด๊ณ ๋ฐฉํฅ์ ์ธก์ ํ๋ ๋ฐ๋ฉด ์๊ด ๊ด๊ณ๋ ํด๋น ๊ด๊ณ์ ๊ฐ๋๋ฅผ ์ธก์ ํฉ๋๋ค. ์๊ด๊ด๊ณ์ ๊ณต๋ถ์ฐ์ ๋ณ์๊ฐ ๊ฐ์ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์์ง์ผ ๋ ์์์ด๊ณ ๋ฐ๋ ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์์ง์ผ ๋ ์์์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์๊ด ๊ณ์๋ ํญ์ -1๊ณผ +1 ์ฌ์ด์ฌ์ผ ํ๋ฉฐ ๊ทนํ ๊ฐ์ ๊ฐํ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๋ํ๋ ๋๋ค.