경제 쓰나미
๊ฒฝ์ ์ฐ๋๋ฏธ๋ ๋ฌด์์ ๋๊น?
๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ๋ ํ๋์ ์ค์ํ ์ฌ๊ฑด์ผ๋ก ์ธํด ๋ฐ์ํ๋ ๊ด๋ฒ์ํ ๊ฒฝ์ ์ ๋ฌธ์ ์ ๋๋ค. ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ์ ๋ค์ด์คํธ๋ฆผ ํจ๊ณผ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฒ์ํ ์ง๋ฆฌ์ ์์ญ, ์ฌ๋ฌ ์ฐ์ ๋ถ๋ฌธ ๋๋ ๋ ๋ค๋ก ํผ์ง๋๋ค.
๊ฒฝ์ ์ฐ๋๋ฏธ ์ดํด
๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ๋ ์ง์ง๊ณผ ๊ฐ์ ํด์ ์ ๊ต๋์ผ๋ก ์ธํด ๋ฐ์ํ๋ ๋น์ ์์ ์ผ๋ก ํฐ ํ๋๋ฅผ ์์ฐ์ ์ธ ์ฐ๋๋ฏธ์์ ๋ฐ์จ ๊ฒ์ ๋๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ธ ํ๋๋ ํด์์ ๋๋ฌํ๊ณ ์ ์ง๋ ํด์ ์ง์ญ์ ๋ฒ๋ํ๋ฉด ๊ด๋ฒ์ํ ํ๊ดด๋ฅผ ์ผ์ผํค๋ฉฐ ๊ทธ ์ํฅ์ผ๋ก ๋ฐ๋ค๋ฅผ ๊ฑด๋๊ธฐ๋ ํฉ๋๋ค.
๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก, ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ๋ ์ด๋ฐ ์ฌ๊ฑด์ด ๋ฐ์ํ๋ ์ง๋ฆฌ์ ์์ญ ๋๋ ์ฐ์ ๋ถ๋ฌธ์ ๋์ด ํ๊ดด์ ์ธ ์ํฅ์ ๋ฏธ์นฉ๋๋ค. ์ด๋ฌํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ ๊ทน๋์ ์คํธ๋ ์ค ํ์์๋ง ํ๊ธ ํจ๊ณผ๋ฅผ ์์ฑํ๋ ์ธ๊ณ ๊ฒฝ์ ์ ์ผ๋ถ ๊ฐ์ ์ด์ ์๋ ๊ฐ์ง๋์ง ์์ ์ฐ๊ฒฐ์ ์ค๋ช ํ ์ ์์ต๋๋ค .
๊ฒฐ๊ณผ์ ์ฌ๊ฐ์ฑ๊ณผ ํ์ฐ ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ ๋ฐ๋ผ ์์ฅ์ด ์ ์ฌํ ์กฐ๊ฑด์์ ๋ฏธ๋์ ์ฌ๋ฐ์ ๋ฐฉ์งํ๊ฑฐ๋ ์ ์ํ๋ ค๊ณ ์๋ํจ์ ๋ฐ๋ผ ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ๋ ์๋ก์ด ๊ท์ ๋ก ์ด์ด์ง ์ ์์ต๋๋ค.
๊ฒฝ์ ์ฐ๋๋ฏธ์ ์
2008๋ ๊ธ๋ก๋ฒ ๊ธ์ต ์๊ธฐ ๋ ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ์ ๊ฐ์ฅ ๋ง์ฐํ ์ต๊ทผ ์ฌ๋ก ์ค ํ๋์ ๋๋ค. ๋ฏธ๊ตญ ์ ์๋ธํ๋ผ์ ๋ชจ๊ธฐ์ง ์์ฅ์ด ์ด ๊ฒฝ์ฐ ๋ฐฉ์์ ์ญํ ์ ํ์ผ๋ฉฐ, ๋ํ ํฌ์ ์ํ(IB)์ด ํน์ ๋ด๋ณด ๋์ถ ์ํ ์ ์ํ ๊ธ์ก์ ์๋ชป ๊ณ์ฐํ์ต๋๋ค.
์์์ธ๋ก ๋์ ๋ถ๋์จ์ ๋์ ์ ์ฉ ๋ฑ๊ธ ์ ๊ฐ์ง ํฌํธํด๋ฆฌ์ค์ ๋ง๋ํ ์ฌ์ ์ ์์ค์ ๊ฐ์ ธ์๊ณ , ์ด๋ ๊ธ์ต ๊ธฐ๊ด (FI) ๋ฐ ํค์ง ํ๋ ์ ๋ ๋ฒ๋ฆฌ์ง๊ฐ ๋์ ํฌ์์ ๋ง๋ํ ์์ค์ ์ผ์ผ์ผฐ์ต๋๋ค . ๊ทธ๋ก ์ธํ ์ ๋์ฑ ์๊ธฐ๋ ์๋ธํ๋ผ์ ๋ชจ๊ธฐ์ง ์์ฅ์ ๋์ด ๊ธ์ํ ํผ์ก์ต๋๋ค. ์ด์ ๋ํ ๋์์ผ๋ก ๋ฏธ๊ตญ ์ ๋ถ๋ 2์ฐจ ๋ชจ๊ธฐ์ง ์์ฅ ์ ๊ฑฐ๋ฌผ์ธ ํจ๋ ๋งค(Fannie Mae)์ ํ๋ ๋ ๋งฅ(Freddie Mac)์ ์ธ์ํ๊ณ ๋ฆฌ๋จผ ๋ธ๋ผ๋์ค๋ ํ์ฐ ์ ์ฒญ์ ํ์ต๋๋ค. Bear Stearns์ Merrill Lynch์ ์์ค๋ก ์ธํด JPorgan Chase & Co๊ฐ ํด๋น ํ์ฌ๋ฅผ ์ธ์ํ์ต๋๋ค. ๊ฐ๊ฐ ๋ฑ ํฌ ์ค๋ธ ์๋ฉ๋ฆฌ์นด.
๊ฒฝ์ ์๊ธฐ์ ์ํฅ์ ๋ฐ์ ํฌ์ ๋ก ์์ค์ ์ ์๋ค . ์์ด์ฌ๋๋์ ์ํ ๋ถ๋ฌธ์ ์๋ธํ๋ผ์ ์๊ธฐ ์ดํ ๊ฑฐ์ ์์ ํ ๋ถ๊ดด๋ฅผ ๊ฒช์๊ณ ๊ตญ๊ฐ ๊ฒฝ์ ์ ํ๊ฒฉ์ ์ ํ์ต๋๋ค. ํํธ ์๊ตญ์์๋ ์๊ตญ ์ ๋ถ๊ฐ ์ํ ๋ถ๋ฌธ ๊ตฌ์ ๊ธ์ต ์ ๋์ฐ๋ค.
๋ฏธ๊ตญ, ์๊ตญ, ์์ด์ฌ๋๋๋ ์๊ธฐ ์ดํ ๋ค์ํ ์์ค์ ๊ท์ ๊ฐํ์ ๋จํํ์ต๋๋ค. ์์ด์ฌ๋๋์ ๊ฒฝ์ ๋ ๋ณธ์ง์ ์ผ๋ก ๊ตญ์ ์ํ๋ณด๋ค ๊ด๊ด ์ฐ์ ์ ๋ ๋ง์ด ์์กดํ๋๋ก ์ฌ์ฐฝ์กฐ๋์์ต๋๋ค. ๋ฏธ๊ตญ ์ 2010๋ Dodd-Frank ์์คํธ๋ฆฌํธ ๊ฐํ ๋ฐ ์๋น์ ๋ณดํธ๋ฒ ๊ณผ 2008๋ ์ฃผํ ๋ฐ ๊ฒฝ์ ํ๋ณต๋ฒ ์ ํตํด ๋ค์ํ ๊ท์ ํต์ ๋ฅผ ๋์ ํ์ต๋๋ค . ์ด๋ฌํ ๊ท์ ์ค ๋ค์๋ ๋ชจ๊ธฐ์ง ๋์ถ์ ๋ํ ๊ฐ๋ ์ ๊ฐํํ์ต๋๋ค. ์๊ตญ์ ๋์์๋ 2012๋ ๊ธ์ต ์๋น์ค๋ฒ ๋์ ์ด ํฌํจ๋์์ต๋๋ค.
ํน๋ณ ๊ณ ๋ ค ์ฌํญ
์ธ๊ณํ ๋ ์ธ๊ณ์ ํ ์ง์ญ์ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๊ฐ ์ง๊ตฌ ๋ฐ๋ํธ์์ ๋๊ปด์ง ์ ์๋ ์ฃผ๋ ์ด์ ์ค ํ๋์ ๋๋ค. ์ ์ธ๊ณ ์์ฅ ๊ฐ์ ๊ด๋ฒ์ํ ๊ฒฝ์ ์ ์ํธ ์์กด์ด ์๋ค๋ฉด ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ์ ๊ด๋ จ ๋น์ฉ์ ๋ณธ์ง์ ์ผ๋ก ๋ ์ด์ ์กด์ฌํ์ง ์์ ๊ฒ์ ๋๋ค. ์ฌ๋ฌ ๊ตญ๊ฐ ๊ฐ์ ์์ ๋ฌด์ญ ํ์ (FTA)์ ๊ธฐ์ ์ ๊ฒฝ์๋ ฅ์ ๋์ด๊ณ ์๋น์๊ฐ ๋ค์ํ ์ํ๊ณผ ์๋น์ค์ ๋ํด ์ง๋ถํ๋ ๊ฐ๊ฒฉ์ ๋ฎ์ถ๋ ๋ฐ ๋์์ด ๋์์ง๋ง ์ธ๊ณํ์ ์ด์ ์๋ ์ค์ํ ๊ฒฝ๊ณ ๊ฐ ์์ต๋๋ค.
๊ธด๋ฐํ ๊ฒฝ์ ๋ฐ ๊ธ์ต ๊ด๊ณ๋ ๋ํ ๊ฒฝ์ ์ ์ถฉ๊ฒฉ์ ์ ํ๋ฅผ ์ฆ๊ฐ์ํต๋๋ค. ๊ตญ๊ฐ ๊ฒฝ์ ์ ์ํธ ์ฐ๊ฒฐ์ฑ ์ฆ๊ฐ๋ ํ ๊ตญ๊ฐ์ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๊ฐ ๋ฌด์ญ ํํธ๋๋ฅผ ํตํด ๋๋ฏธ๋ ธ ํจ๊ณผ๋ฅผ ์ผ์ผํฌ ์ ์์์ ์๋ฏธํฉ๋๋ค. ๊ตญ๊ฐ๋ ์ด์ ์์กด์ ์ํด ์๋ก์๊ฒ ์์กดํฉ๋๋ค. ์ํ ๋ฐ ์๋น์ค์ ์ฃผ์ ๊ตฌ๋งค์ ๋๋ ํ๋งค์์ ๊ฒฝ์ ๊ฐ ๋๊ธฐ๋ฅ๋ฅผ ๊ฒฝํํ๋ ๊ฒฝ์ฐ, ์ด๋ ๋ค๋ฅธ ๊ตญ๊ฐ์ ์์ถ์ ์ ์ํฅ ์ ๋ฏธ์น๋ ์ฐ์ ํจ๊ณผ๋ฅผ ์์ํ ์ ์์ต๋๋ค .
์๊ฐ์ด ์ง๋จ์ ๋ฐ๋ผ ์ฆ๊ฐํ๋ ๊ธ๋ก๋ฒ ๊ธ์ต ์์ฅ์ ์ํธ ์ฐ๊ฒฐ์ฑ ๋ํ ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ๋ฅผ ์ ํํ๋ ์ฃผ์ ์์ธ์ด ๋์์ต๋๋ค. ์ด๋ ๊ธ๋ก๋ฒ ๊ธ์ต ์๊ธฐ์ ๋๊ณตํฉ์ ์ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์์์ ํตํ ์๊ธฐ ๋ฐ ์ฅ๊ธฐ ์๋ณธ ๊ด๋ฆฌ ์ฌ๊ฑด๊ณผ ๊ฐ์ ๋ค๋ฅธ ์ด์ ์ฌ๊ฑด์์๋ ๋ณผ ์ ์์ต๋๋ค.
2019๋ ์ฒซ 6๊ฐ์ ๋์ ๋ฏธ๊ตญ์ ์ต๋ ๋ฌด์ญ ์๋๊ตญ์ ๋ฉ์์ฝ, ์บ๋๋ค, ์ค๊ตญ, ์ผ๋ณธ, ๋ ์ผ ์์ด์์ต๋๋ค.
๋ฌด์ญ ์ ์
์ผ๋ถ ๋ถ๊ธฐ์์ ์ธ๊ณํ๋ฅผ ์ํํ๋ผ๋ ์๊ตฌ๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ฉด์ ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ์ ์ํ์ ์ด๋ฐํ๋ ๋์์ ์ธ๊ตญ ๊ณต๊ธ๋ง์ ๋ํ ์์กด๋๋ฅผ ์ค์์ผ๋ก์จ ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ๋ก ์ธํ ์ํ์ ์ํํ ์ ์์ต๋๋ค.
๋ํ์ ์ธ ์๊ฐ ์ค๊ตญ๊ณผ ๋ฏธ๊ตญ ์ ๋ฌด์ญ์ ์ ์ด๋ค. ์ธ๊ณ 2๋ ๊ฒฝ์ ๋๊ตญ ๊ฐ์ ๊ฒฉ๋ ฌํ ๋๋ฆฝ์ ์ฃผ์ ์์ฅ,. ํฌ์, ๋ ธ๋ ์์ฅ ๋ฐ ์๋น์ ์ง์ถ์ ์๋ฐํ๋ฉด์ ์๊ตญ ๊ธฐ์ ์ ํผํด๋ฅผ ์ ํ๊ณ ์์ต๋๋ค. 2019๋ ๋ฏธ๊ตญ์ ์ค๊ตญ ์์ถ์ก์ 1,066๋ฌ๋ฌ๋ก ์ ๋ ๋์ ์ฝ 1,203์ต ๋ฌ๋ฌ์์ ๊ฐ์ํ์ต๋๋ค. ๊ฒฝ์ ํ์์ธ Kyle Handley๊ฐ 2020๋ 1์์ ๊ตญ๊ฐ ๊ฒฝ์ ์ฐ๊ตฌ๊ตญ(National Bureau of Economic Research)์์ ๋ฐํํ(2020๋ 8์์ ์์ ๋ ) ๋ ผ๋ฌธ , Farina Kamal, Ryan Monarch๋ ๋ฏธ๊ตญ ์์ถ์ ์ฒด์ 4๋ถ์ 1(๊ฐ์น ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋ฏธ๊ตญ ์์ถ์ 80% ์ด์์ ์ฐจ์งํ๋ ๊ธฐ์ )์ด 2019๋ ์ ๊ด์ธ ๋์ ์ ํ์ ์์ ํ๋ค๋ ์ฌ์ค์ ๋ฐ๊ฒฌํ์ต๋๋ค. ํ๊ท ์ ์ผ๋ก ์ด๋ฌํ ๊ด์ธ๋ก ์ธํด ๋ฐ์ํ๋ ๋ ๋์ ๋น์ฉ์ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ต๋๋ค. 1์ธ๋น $900 .
๋ค๋ฅธ ๋๋ผ๋ค๋ ์ญ์ํฌํ์ ํฉ์ธ์์ต๋๋ค. ๊ตญ์ ํตํ๊ธฐ๊ธ (IMF)์ ๋ฏธ๊ตญ๊ณผ ์ค๊ตญ์ ๋ฌด์ญ ๋ถ์์ผ๋ก 2020๋ ๊น์ง ์ธ๊ณ ๊ฒฝ์ ๊ฐ ์ฝ 7000์ต ๋ฌ๋ฌ์ ์์ค์ ์ ์ ์ ์๋ค๊ณ ๊ฒฝ๊ณ ํ๋ค .
๋ค๋ฅธ ํํธ์ผ๋ก, ์ ์ ๋ ๋ณดํธ๋ฌด์ญ์ฃผ์์ ์ธ ๋ฌด์ญ ์ ์ฑ ์ด ๊ตญ๋ด ๊ณต๊ธ๋ง์ ๋ํ ์์กด๋๋ฅผ ๋์ด๊ณ ํด์ธ ์์ฅ์ ๋ํ ์์กด๋๋ฅผ ์ค์ด๋ ๋ช ์๋ ๋ชฉํ๋ฅผ ๋ฌ์ฑํ๋ ํ, ๊ฒฝ์ ๊ฐ ์ฐ๋๋ฏธ๊ฐ ์ ํ๋ ์ํ์ ์ค์ด๊ณ ๊ตญ๊ฐ์ ์ ๋ฐ์ ์ธ ํ๋ณต๋ ฅ์ ๋์ผ ์ ์์ต๋๋ค. ๊ฒฝ์ ์ถฉ๊ฒฉ์ ๊ตญ๋ด ๊ฒฝ์ .
###๊ธ์ต ์๊ธฐ
์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ์ฐ๊ฒฐ๋ ๊ธ์ต ์์ฅ์ ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ์ ์ฃผ์ ์ ํ ๋ฉ์ปค๋์ฆ์ ๋ํ๋ ๋๋ค. ์ฃผ์, ์ฑ๊ถ, ์ํ, ํตํ ๋ฐ ํ์ ์ํ์ ๋ชจ๋ ํ๋ ๊ฒฝ์ ์์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ๊ธ๋ก๋ฒ ์์ฅ์์ ๊ฑฐ๋๋ฉ๋๋ค. ํ ์์ฅ์์ ๊ฑฐ๋๊ฐ ์ค๋จ๋๊ฑฐ๋ ์์ฐ ๊ฐ์น๊ฐ ๋ถ๊ดด๋๋ฉด ์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ๋งค์ฐ ๋น ๋ฅด๊ฒ ํผ์ง ์ ์์ต๋๋ค. ๋์ฑ์ด, ์์น๊ณผ ํ๋ฝ์ด ์์ฅ์ ์์ง์ผ ์ ์๋ ํ์ ๊ฐ์ง ์ฃผ์ ๊ธ์ต ๊ธฐ๊ด์ ๊ธ์ต ์๋ฌด์ ๊ฑฐ๋ ์๋๋ฐฉ ์ํ์ ๋ณต์กํ ๊ทธ๋ฌผ์์ ํฌ์์ ๋ฐ ์ ๋ถ์ ์ ์ธ๊ณ์ ์ผ๋ก ์ํธ ์ฐ๊ฒฐ๋์ด ์์ต๋๋ค.
์ด๋ 2008๋ ๊ธ์ต ์๊ธฐ์ ๋๊ณตํฉ์์ ๋ณผ ์ ์๋ฏ์ด ๊ตญ์ ๊ธ์ต ๋คํธ์ํฌ์์ ๋ฐ์ํ๊ฑฐ๋ ์ด๋ฅผ ํตํด ๋ฐ์ํ๋ ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ์ ์ํ์ ์ฆ๊ฐ์ํต๋๋ค. ์ค์ ๋ก ์ผ๋ค์ค ๋ก๊ณ ํ(Kenneth Rogoff)์ ์นด๋ฅด๋ฉ ๋ผ์ธํํธ(Carmen Reinhart)๋ฅผ ๋น๋กฏํ ๋ช๋ช ๊ฒฝ์ ํ์๋ค์ 2009๋ ์ ์์ธ '์ง๊ธ์ ๋ค๋ฅด๋ค'(This Time It's Different)์์ ๊ตญ์ ์๋ณธ ์ด๋์ฑ์ ์ ๋์ ๊ธ์ต ์๊ธฐ ์ฌ์ด์ ๋ช ํํ๊ณ ์ง์์ ์ธ ์ฐ๊ด์ฑ์ ๋ฌธ์ํํ์ต๋๋ค.
๊ตญ์ ํตํ ๊ธฐ๊ธ(IMF)์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ๋๊ณตํฉ ์ดํ ์ด ๊ธ๋ก๋ฒ ์๋ณธ ํ๋ฆ์ 2007๋ ์ ์ ์ ์ผ๋ก ํ๋ฝํ์ต๋๋ค . . ๋ฐ์ ค์ ๋ณธ๋ถ๋ฅผ ๋ ๊ตญ์ ๊ธ์ต์์ ์์ํ(Financial Stability Board)์ ๋ฐ๋ฅด๋ฉด ๊ธฐ์กด์ ๊ธ์ต ๋ฐฉ์ ์ธ์๋ ๊ธ๋ก๋ฒ ๊ทธ๋ฆผ์ ๊ธ์ต ์์คํ (2008๋ ๊ธ์ต ์๊ธฐ์ ํฌ๊ฒ ๊ด๋ จ๋จ)์ด ๊ธ์ฆํ์ฌ 2010๋ ์์ 2017๋ ์ฌ์ด์ ์ด ์์ฐ์ด 75% ์ฆ๊ฐํ์ต๋๋ค. ์ค์์ค.๏ปฟ์ด ๋ชจ๋ ๊ฒ์ ๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ์ ๊ธ๋ก๋ฒ ๊ธ์ต ์ ํ๊ฐ ์ธ๊ณ ๊ฒฝ์ ์ ์๋นํ ์ํ์ผ๋ก ๋จ์ ์์ ๊ฒ์์ ์์ฌํฉ๋๋ค.
##ํ์ด๋ผ์ดํธ
๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ์ ๋ค์ด์คํธ๋ฆผ ํจ๊ณผ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๊ด๋ฒ์ํ ์ง๋ฆฌ์ ์์ญ, ์ฌ๋ฌ ์ฐ์ ๋ถ๋ฌธ ๋๋ ๋ ๋ค๋ก ํผ์ง๋๋ค.
๊ฒฝ์ ์ ์ฐ๋๋ฏธ๋ ํ๋์ ์ค๋ํ ์ฌ๊ฑด์ผ๋ก ์ธํด ๋ฐ์ํ๋ ๊ด๋ฒ์ํ ๊ฒฝ์ ์ ๋ฌธ์ ์ ๋๋ค.
์ธ๊ณํ๋ ์ธ๊ณ์ ํ ๋ถ๋ถ์์ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด์ ์ถฉ๊ฒฉํ๊ฐ ์ง๊ตฌ ๋ฐ๋ํธ์์ ๋๊ปด์ง ์ ์๋ ์ฃผ์ ์ด์ ์ค ํ๋์ ๋๋ค.