서브프라임 붕괴
์๋ธํ๋ผ์ ๋ถ๊ดด๋ ๋ฌด์์ด์์ต๋๊น?
์ฑ๋ฌด๋ถ์ดํ ์ํ ๊ฐ ๋ ๊ณ ์ํ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ ๊ธ๊ฒฉํ ์ฆ๊ฐ๋ก ์์ญ ๋ ๋ง ์ ๊ฐ์ฅ ์ฌ๊ฐํ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด ์ ๊ธฐ์ฌํ์ต๋๋ค. 2000๋ ๋ ์ค๋ฐ์ ์ฃผํ ๋ถ(๋น์ ์ ๊ธ๋ฆฌ์ ๊ฒฐํฉ)์ผ๋ก ์ธํด ๋ง์ ๋์ถ ๊ธฐ๊ด์ด ์ ์ฉ์ด ์ข์ง ์์ ๊ฐ์ธ์๊ฒ ์ฃผํ ๋์ถ์ ์ ๊ณตํ๊ฒ ๋์์ต๋๋ค. ๋ถ๋์ฐ ๊ฑฐํ์ด ํฐ์ก์ ๋ ๋ง์ ์ฐจ์ฉ์ธ๋ค์ด ์๋ธํ๋ผ์ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ ๋ํ ์ง๋ถ์ ํ ์ ์์์ต๋๋ค.
์๋ธํ๋ผ์ ๋ถ๊ดด ์ดํดํ๊ธฐ
๊ธฐ์ ๊ฑฐํ ๊ณผ 9์ 9์ผ ๋ฏธ๊ตญ์์ ๋ฐ์ํ ํ ๋ฌ ๊ณต๊ฒฉ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ฒฝ์ ์ ์ถฉ๊ฒฉ ์ดํ . 2001๋ 1์ 11์ผ, ์ฐ์ค ์ ๊ธ๋ฆฌ๋ฅผ ์ญ์ฌ์ ์ผ๋ก ๋ฎ์ ์์ค์ผ๋ก ์ธํํ์ฌ ์ด๋ ค์์ ๊ฒช๊ณ ์๋ ๋ฏธ๊ตญ ๊ฒฝ์ ๋ฅผ ์๊ทนํ์ต๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด, ์ฐ์ค์ 2001๋ 1์ ์ฐ๋ฐฉ๊ธฐ๊ธ ๊ธ๋ฆฌ ๋ฅผ 6%์์ 2003๋ 6์๊น์ง 1%๊น์ง ๋ฎ์ถ์์ต๋๋ค. ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ ๋ฏธ๊ตญ์ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ฅ์ด ์์นํ๊ธฐ ์์ํ์ต๋๋ค. ํธํฉ์ ๋๋ฆฌ๋ ๊ฒฝ์ ๋ ์ฃผํ์ ๋ํ ์์ ์ฆ๊ฐ๋ก ์ด์ด์ก๊ณ , ๊ทธ ํ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ด ๋ฐ์ํ์ต๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๋ค์ด์ ์ฃผํ ๋ถ์ ๋ฏธ๊ตญ์์ ๊ธฐ๋ก์ ์ธ ์์ค์ ์ฃผํ ์์ ๋ก ์ด์ด์ง๊ธฐ๋ ํ์ต๋๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ํ๊ณผ ๋ชจ๊ธฐ์ง ํ์ฌ๋ ์ ์ฃผํ ๊ตฌ๋งค์๋ฅผ ์ฐพ๋ ๋ฐ ์ด๋ ค์์ ๊ฒช์์ต๋๋ค.
๋์ถ ๊ธฐ์ค
์ผ๋ถ ๋์ถ ๊ธฐ๊ด์ ์ฃผํ ๊ตฌ์ ์ดํ์ ์ด์ฉํ ์๊ฒฉ์ด ์๋ ์ฌ๋๋ค์๊ฒ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ฅผ ์ฐ์ฅํ์ต๋๋ค. ์ด ์ฃผํ ๊ตฌ๋งค์๋ ์ ์ฉ ๊ธฐ๋ก์ด ์ฝํ๊ฑฐ๋ ๊ธฐํ ๋ถ์ ๊ฒฉ ์ ์ฉ ์กฐ์น๋ก ์ธํด ์ ํต์ ์ธ ๋์ถ์ ๋ํ ์น์ธ์ ๋ฐ์ง ๋ชปํ์ต๋๋ค. ์ด๋ฌํ ๋์ถ์ ์๋ธํ๋ผ์ ๋์ถ ์ด๋ผ๊ณ ํฉ๋๋ค. ์๋ธํ๋ผ์ ๋์ถ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ ํต์ ์ธ ๋์ถ์ ํ์ํ ๊ฒ๋ณด๋ค ์ ์ฉ ์ ์๊ฐ ๋ฎ์ ์ฐจ์ฉ์ธ์๊ฒ ์ ๊ณต๋๋ ๋์ถ์ ๋๋ค. ์๋ธํ๋ผ์ ๋์ถ์๋ค์ ์ข ์ข ์ ํต์ ์ธ ๋์ถ๊ธฐ๊ด์ ์ํด ๊ฑฐ์ ๋นํ์ต๋๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ด๋ฌํ ์ฐจ์ฉ์ธ์๊ฒ ๋ถ์ฌ๋๋ ์๋ธํ๋ผ์ ๋์ถ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ณด๋ค ๋์ ์ด์์จ์ ๊ฐ์ต๋๋ค.
2000๋ ๋ ์ด์ค๋ฐ ๋์ ์ผ๋ถ ๋์ถ ๊ธฐ๊ด์ ๋์ถ ๊ธฐ์ค์ด ์ํ๋์์ต๋๋ค. ๊ทธ๊ฒ์ NINJA ๋์ถ ์ ์์ฑ์ ์ด๋ฐ์์ผฐ์ต๋๋ค. "์์ ๋ ์๊ณ ์ง์ ๋ ์๊ณ ์์ฐ๋ ์์ต๋๋ค." ํฌ์ ํ์ฌ๋ ์ด๋ฌํ ๋์ถ์ ๊ตฌ๋งคํ์ฌ ๋ชจ๊ธฐ์ง ๋ด๋ณด๋ถ ์ฆ๊ถ(MBS) ๋ฐ ๊ธฐํ ๊ตฌ์กฐํ ์ ์ฉ ์ํ์ผ๋ก ์ฌํฌ์ฅํ๊ธฐ๋ฅผ ์ด๋งํ์ต๋๋ค. ๋ชจ๊ธฐ์ง ๋ด๋ณด๋ถ ์ฆ๊ถ(MBS)์ ์ ๊ธฐ์ ์ธ ์ด์๋ฅผ ์ง๊ธํ๋ ๋ฐ์ค์ผ ์ฃผํ ์ต์๋ฅผ ํฌํจํ๋ ํ๋์ ์ ์ฌํ ํฌ์์ ๋๋ค. ์ด ์ ๊ฐ ์ฆ๊ถ์ ๋ฐํ ์ํ์์ ๊ตฌ์ ํ์ฌ ๋ฏธ๊ตญ ๋ฐ ๊ตญ์ ํฌ์์์๊ฒ ํ๋งค๋์์ต๋๋ค.
###์กฐ์ ๊ฐ๋ฅํ ๋ชจ๊ธฐ์ง
๋ง์ ์๋ธํ๋ผ์ ๋ชจ๊ธฐ์ง๊ฐ ๋ณ๋๊ธ๋ฆฌ ๋์ถ์ด์์ต๋๋ค. ๋ณ๋๊ธ๋ฆฌ ๋ชจ๊ธฐ์ง(ARM) ๋ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ ์ผ์ข ์ผ๋ก ๋์ถ ๊ธฐ๊ฐ ๋์ ๊ธ๋ฆฌ๊ฐ ๋ณํ ์ ์์ต๋๋ค. ๋ณ๋ ๊ธ๋ฆฌ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ๋์ถ ์ด๊ธฐ์ ๊ณ ์ ์ด์์จ์ ๊ฐ์ง๋ฏ๋ก ํน์ ๊ฐ์ ๋๋ ๋ ๋ด์ ์ด์์จ์ ์ฌ์ค์ ํ๊ฑฐ๋ ๋ณ๊ฒฝํ ์ ์์ต๋๋ค. ์ฆ, ARM์ ๋ณ๋๊ธ๋ฆฌ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ด๋ผ๊ณ ํ๋ ๋ณ๋๊ธ๋ฆฌ๋ฅผ ์ ์ฉํฉ๋๋ค.
๋ง์ ARM์ ์ด๊ธฐ์ ํฉ๋ฆฌ์ ์ธ ์ด์์จ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์์ง๋ง ์ฃผ์ด์ง ๊ธฐ๊ฐ์ด ์ง๋๋ฉด ํจ์ฌ ๋ ๋์ ์ด์์จ๋ก ์ฌ์ค์ ๋ ์ ์์ต๋๋ค. ๋ถํํ๋ ๋๊ณตํฉ ์ด ์์๋์ ์ ์ฉ๊ณผ ์ ๋์ฑ ์ด ๊ณ ๊ฐ๋์ด ๋ฐํ๋ ๋์ถ์ ์๊ฐ ๊ฐ์ํ์ต๋๋ค. ๋ํ ์ด์์จ์ด ์์นํ๊ธฐ ์์ํ์ฌ ๋ง์ ์๋ธํ๋ผ์ ๋ณ๋ ๊ธ๋ฆฌ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ด ๋ ๋์ ์ด์์จ๋ก ์ฌ์ค์ ๋์์ต๋๋ค. ๋ชจ๊ธฐ์ง ์ด์์จ์ ๊ธ๊ฒฉํ ์์น์ 2007๋ ๋ถํฐ ์์ํ์ฌ 2010๋ ์ ์ ์ ์ ๋๋ฌํ ์ฑ๋ฌด ๋ถ์ดํ ๋๋ ๋์ถ ์ํ ์คํจ์ ์ฆ๊ฐ์ ์ค์ํ ์ญํ ์ ํ์ต๋๋ค. ๊ฒฝ์ ์ ๋ฐ์ ๊ฑธ์น ์๋นํ ์ค์ง์ ๋์์ด ๋์ง ์์์ต๋๋ค. ๋ง์ ์ฐจ์ฉ์ธ๋ค์ด ์ผ์๋ฆฌ๋ฅผ ์์ผ๋ฉด์ ๋ชจ๊ธฐ์ง ์ํ์ก๋ ๋์์ ์ค๋ฅด๊ณ ์์์ต๋๋ค. ์ง์ ์ด ์์ผ๋ฉด ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ฅผ ๋ ๋ฎ์ ๊ณ ์ ๊ธ๋ฆฌ๋ก ์ฌ์ต์ํ๋ ๊ฒ์ด ๊ฑฐ์ ๋ถ๊ฐ๋ฅํ์ต๋๋ค.
###์์คํธ๋ฆฌํธ์ ๋ถ๊ดด
์ฃผํ ์์ฅ์ด ๋ถ๊ดด๋๊ธฐ ์์ํ๊ณ ์ฐจ์ฉ์ธ์ด ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ ์ํํ ์ ์๊ฒ ๋์ ์ํ์ ๊ฐ์๊ธฐ ๋์ฐจ๋์กฐํ์์ ๋์ถ ์์ค์ ์๊ฒ ๋์์ต๋๋ค. ์ ๊ตญ์ ์ผ๋ก ์ค์ ๋ฅ ์ด ์น์์ผ๋ฉด์ ๋ง์ ์ฐจ์ฉ์ธ๋ค์ด ์ฑ๋ฌด ๋ถ์ดํ ๋๋ ๋ด๋ณด ๋์ถ์ ์ค๋จ ํ์ต๋๋ค.
์๋ฅ ์ํฉ์์ ์ํ์ ์ฐจ์ฉ์ธ์ ์ง์ ๋ค์ ์๋ฅํฉ๋๋ค. ๋ถํํ๋ ๊ฒฝ๊ธฐ ์นจ์ฒด๋ก ์ธํด ์ํ์ ์ฐจ์ฉ์ธ์๊ฒ ์ฒ์ ๋์ถ๋ ๊ฐ๊ฒฉ๊ณผ ๋์ผํ ๊ฐ๊ฒฉ์ผ๋ก ์๋ฅ๋ ๋ถ๋์ฐ์ ์ฌํ๋งคํ ์ ์์์ต๋๋ค. ๊ทธ ๊ฒฐ๊ณผ ์ํ์ ๋ง๋ํ ์์ค์ ๊ฒช์๊ณ , ์ด๋ ๋์ถ์ ๋์ฑ ํ์ดํธํ๊ฒ ํ์ฌ ๊ฒฝ์ ์์ ๋์ถ์ด ๋ ๋ฐ์ํ๊ฒ ๋์์ต๋๋ค. ๊ธฐ์ ๊ณผ ์๋น์๊ฐ ์ ์ฉ์ ์ ๊ทผํ ์ ์์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๋์ถ ๊ฐ์๋ ๊ฒฝ์ ์ฑ์ฅ์ ๋ฎ์ถ์์ต๋๋ค.
์ผ๋ถ ์ํ์ ๊ฒฝ์ฐ ์์ค์ด ๋๋ฌด ์ปค์ ํ์ฐํ๊ฑฐ๋ ๋ค๋ฅธ ์ํ์ ๋งค๊ฐ๋์ด ์์ค์ด ๋ฐ์ํ์ต๋๋ค. ๋ช๋ช ๋ํ ๊ธฐ๊ด์ TARP(Troubled Asset Relief Program) ๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฆฌ๋ ์ฐ๋ฐฉ ์ ๋ถ์ ๊ตฌ์ ๊ธ์ต์ ๋ฐ์์ผ ํ์ต๋๋ค . ๊ทธ๋ฌ๋ 150๋ ์ด์์ ์ฌ์ ๋์ ๋ฌธ์ ๋ซ์ ์์คํธ๋ฆฌํธ ์ฑ๊ถ ํ์ฌ์ธ ๋ฆฌ๋จผ ๋ธ๋ผ๋์ค ์๊ฒ๋ ๊ตฌ์ ๊ธ์ต์ด ๋๋ฌด ๋ฆ์์ต๋๋ค .
์ผ๋จ ํฌ์์๋ค์ ๋ฆฌ๋จผ ๋ธ๋ผ๋์ค๊ฐ ์ฐ๋ฐฉ ์ ๋ถ์ ์ํด ์คํจํ๋๋ก ํ์ฉ๋ ์์ฅ์ ๋ณด์๊ณ , ์ด๋ ์์ฅ ์ ๋ฐ์ ๊ฑธ์ณ ๋ง๋ํ ๋ฐํฅ๊ณผ ๋งค๋๋ฅผ ์ด๋ํ์ต๋๋ค. ๋ ๋ง์ ํฌ์์๋ค์ด ์ํ๊ณผ ํฌ์ ํ์ฌ์์ ๋์ ๋นผ๋ด๋ ค๊ณ ํจ์ ๋ฐ๋ผ ์ด๋ค ๊ธฐ๊ด๋ ์ด๋ ค์์ ๊ฒช๊ธฐ ์์ํ์ต๋๋ค. ์๋ธํ๋ผ์ ๋ถ๊ดด๋ ์ฃผํ ์์ฅ๊ณผ ํจ๊ป ์์๋์์ง๋ง ์ถฉ๊ฒฉํ๋ ๊ธ์ต ์๊ธฐ, ๋๊ณตํฉ ๋ฐ ์์ฅ์ ๋๊ท๋ชจ ๋งค๋๋ฅผ ์ด๋ํ์ต๋๋ค.
์๋ธํ๋ผ์ ๋ถ๊ดด์ ๋ํ ์ฑ ์ ํ ๋น
์ฌ๋ฌ ์ถ์ฒ๊ฐ ์๋ธํ๋ผ์ ๋ถ๊ดด์ ์์ธ์ผ๋ก ์ง๋ชฉ๋์์ต๋๋ค. ์ฌ๊ธฐ์๋ ์ ํต์ ์ผ๋ก ๊ณ ์ํ์ผ๋ก ์ฌ๊ฒจ์ก๋ ์ฌ๋๋ค์๊ฒ ๋์ถ์ ์ ๊ณตํ ๋ชจ๊ธฐ์ง ๋ธ๋ก์ปค์ ํฌ์ ํ์ฌ, ๋น์ ํต์ ์ธ ๋์ถ์ ๋ํด ์ง๋์น๊ฒ ๋๊ด์ ์ธ ๊ฒ์ผ๋ก ํ๋ช ๋ ์ ์ฉ ๊ธฐ๊ด์ด ํฌํจ๋ฉ๋๋ค. ๋นํ๊ฐ๋ค์ ๋ํ ์์ฒ์ต ๋ฌ๋ฌ์ ์ํํ ๋์ถ์ ์ฌ๊ฑฐ๋ ๋ณด์ฆํจ์ผ๋ก์จ ๋์จํ ๋์ถ ๊ธฐ์ค์ ์กฐ์ฅ ํ ๋ชจ๊ธฐ์ง ๋๊ธฐ์ Fannie Mae์ Freddie Mac ์ ํ์ ์ผ๋ก ์ผ์์ต๋๋ค.
##ํ์ด๋ผ์ดํธ
์๋ธํ๋ผ์ ๋ถ๊ดด๋ ๊ธ์ต ์๊ธฐ, ๋๊ณตํฉ ๋ฐ ์ฃผ์ ์์ฅ์ ๋๊ท๋ชจ ๋งค๋๋ฅผ ์ด๋ํ์ต๋๋ค.
์๋ธํ๋ผ์ ๋ถ๊ดด๋ 2007๋ ๋ถํฐ ์ฑ๋ฌด๋ถ์ดํ ์ํ๊ฐ ๋ ๊ณ ์ํ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ ๊ธ๊ฒฉํ ์ฆ๊ฐ์์ต๋๋ค.
2000๋ ๋ ์ค๋ฐ์ ์ฃผํ ๋ถ๊ณผ ์ ๊ธ๋ฆฌ๋ก ์ธํด ๋ง์ ๋์ถ ๊ธฐ๊ด์ด ์ ์ฉ์ด ์ข์ง ์์ ์ฐจ์ฉ์ธ์๊ฒ ์ฃผํ ๋์ถ์ ์ ๊ณตํ์ต๋๋ค.
๋ถ๋์ฐ ๊ฑฐํ์ด ํฐ์ก์ ๋ ๋ง์ ์ฐจ์ฉ์ธ๋ค์ด ์๋ธํ๋ผ์ ๋ชจ๊ธฐ์ง๋ก ์ ๊ฐ์ง ๋ชปํ์ต๋๋ค.